Μέλη πολλών ελληνικών συλλογικοτήτων, επιστημονικών φορέων καθώς και των συνδικάτων των ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ και ΔΕΥΑ βρέθηκαν στις Βρυξέλλες το προηγούμενο διήμερο και συμμετείχαν στην εξαιρετικά επιτυχημένη εκδήλωση για το μέλλον του νερού στην Ευρώπη μαζί με εκπροσώπους κινημάτων της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας, επιστήμονες καθώς και εκπροσώπους οργανώσεων του Ευρωπαϊκού Κινήματος Νερού όπως η Food and Water Europe και η European Public Services Union.

Ένας, ένας οι ομιλητές από το βήμα παρουσίασαν τα τεκταινόμενα στις χώρες τους και όπως αναφέρθηκε στα συμπεράσματα έγινε διάφανο ότι κοινός παρονομαστής  σε όλες τις περιπτώσεις είναι η έλλειψη δράσεων από πλευράς Επιτροπής προκειμένου να απαντήσει θετικά στα αιτήματα των Ευρωπαίων Πολιτών  για την νομοθέτηση του ανθρώπινου δικαιώματος σε νερό και αποχέτευση, να σταματήσει η πίεση για ιδιωτικοποίηση και να προστατευθεί ο πόρος από την εμπορευματοποίηση Ιδιαίτερη μνεία έγινε στο γεγονός ότι η “κανονικότητα” στην διαχείριση του νερού είναι η δημόσια διαχείριση σε ποσοστό 90% παγκοσμίως ενώ ακόμη και χώρες που ιδιωτικοποίησαν τις υπηρεσίες τις επαναδημοτικοποιούν με αυξανόμενη τάση τα τελευταία 15 χρόνια.

Μπορείτε να παρακολουθήσετε σε μαγνητοσκόπηση όλες τις τοποθετήσεις. Την εκδήλωση παρακολούθησαν από ελληνικής πλευράς οι Ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ κ.κ. Παπαδημούλης και Κούλογλου (αν και ήταν απόντες την ώρα της συζήτησης για το ελληνικό θέμα) και ο Ευρωβουλευτής του Ποταμιού κ. Γραμματικάκης.

Την επομένη της εκδήλωσης οργανώθηκε άτυπη συνάντηση εργασίας με όλους τους συμμετέχοντες και εξεδώθη ψήφισμα που παρουσιάστηκε στην συνέντευξη τύπου. Σε αυτή συμμετείχαν  από ελληνικής πλευράς η Ευρωβουλευτής κα Σακοράφα, ο πρόεδρος της ΟΜΕ -ΕΥΔΑΠ κ. Γιώργος Σινιώρης εκπροσωπώντας τους παρευρισκομένους  κ. Παύλο Δραγκόλα Πρόεδρο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων στις ΔΕΥΑ και κ. Γιώργο Αρχοντόπουλο, Πρόεδρο του Συλλόγου Εργαζομένων ΕΥΑΘ, η κα Κανελλοπούλου από το SGW  που διάβασε το ψήφισμα, ο δρ. Άκης Κακλής Διδάκτωρ Υδρογεωλογίας εκ μέρους του Συλλόγου  Ελλήνων Γεωλόγων και ο κ. Κώστας Λυμπέρης εκ μέρους του Συμμετοχικού Ενωτικού Κινήματος Εργαζομένων και Συνταξιούχων ΕΥΔΑΠ. Μπορείτε να δείτε σε μαγνητοσκόπηση την συνέντευξη τύπου.

Ακολουθεί το κείμενο της ομιλίας της κ. Κανελλοπούλου του SAVEGREEKWATER  μεταφρασμένης στα ελληνικά.

“Πολλά έχουν ειπωθεί τους τελευταίους μήνες για την υπαρξιακή κρίση της Ευρώπης και την άνοδο του Ευρωσκεπτικισμού. Μάλιστα, το προηγούμενο ραντεβού μας για να συζητήσουμε το μέλλον του νερού στο Ευρωκοινοβούλιο, ακυρώθηκε λόγω της έκτακτης ολομέλειας για το Brexit. Πολλά έχουν ειπωθεί αλλά λίγα έχουν γίνει καθώς όσοι έχουν εξουσία και όσοι δεν έχουν συναινούν στην διάδοση του δημοκρατικού ελλείμματος στη λήψη αποφάσεων και παρόλα αυτά μένουν αδρανείς λες και πρόκειται για ένα αναπόδραστο φυσικό φαινόμενο όπως ένα τσουνάμι.

Όλοι καταλαβαίνουμε γιατί αυτή η αδράνεια έχει γίνει κοινός τόπος αλλά δυστυχώς αυτό που την ακολουθεί είναι ένα ναυάγιο.

Παρόλα αυτά, προς το παρόν, οι περισσότεροι, επιβαίνουμε πάνω στο κατάστρωμα του Ευρωπαϊκού πλοίου και πίνουμε τα κοκτέιλ μας καθώς η δημοκρατία, το Κράτος Δικαίου και τα θεμελιώδη του κοινωνικού συμβολαίου που είναι απαραίτητα για την σταθερότητα και την ευημερία των κοινωνιών μειώνονται και διαστρεβλώνονται. Οι περισσότεροι δεν μοιάζουν να ενδιαφέρονται για το παγόβουνο που βρίσκεται στη ρότα μας.

Θέλουμε να υπολογίζουμε τους εαυτούς μας στις εξαιρέσεις. Ως ακτιβιστές του νερού έχουμε την τάση να προσέχουμε τα παγόβουνα και επιτρέψτε μου να σας μιλήσω για το μεγάλο που αντιμετωπίζουμε από το 2011 στον αγώνα μας να σταματήσουμε την ιδιωτικοποίηση του νερού στην Ελλάδα που ως εκ θαύματος εμφανίστηκε ως όρος και προϋπόθεση γραμμένη και λαξευμένη επανειλημμένως στις δανειακές συμφωνίες της χώρας με τους πιστωτές της.

Μαζί με πολλούς άλλους ακτιβιστές, συνδικάτα και οργανώσεις, πολλοί εκ των οποίων είναι χαρά μου ότι βρίσκονται εδώ σήμερα, τρέξαμε μια επιτυχημένη εκστρατεία ενημέρωσης. Πείσαμε με συμπαγή επιχειρήματα την μεγάλη πλειοψηφία των συμπολιτών μας, όπως απέδειξε το δημοψήφισμα της Θεσσαλονίκης και πλέον οι Έλληνες, όπως οι Ιταλοί στο παρελθόν, όπως οι πολίτες στο Παρίσι και το Βερολίνο είναι κάθετα αντίθετοι σε αυτή την πολιτική σχεδόν ομοφώνως.
Παρουσιάσαμε πολλές φορές στην Ελλάδα και το εξωτερικό την ορθολογική επιχειρηματολογία μας πίσω από τις θέσεις μας. ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ, εξυπηρετούν περίπου 5 εκ και 1 εκ πολίτες αντιστοίχως, έχουν ένα από τα χαμηλότερα τιμολόγια στην Ευρώπη, παραμένουν κερδοφόρες ακόμη και μες την κρίση και μάλιστα εκτελούν και αναπτυξιακά προγράμματα σε ορισμένες περιπτώσεις και με ευρωπαϊκή συγχρηματοδότηση. Στον πολύπλοκο παγκοσμιοποιημένο μας κόσμο τίποτε δεν είναι τέλειο, πάντως σε σχέση με τους τιτάνιους αντιπάλους τους του ιδιωτικού τομέα, οι ελληνικές υπηρεσίες ύδρευσης μοιάζουν με τακτοποιημένα μικρά σπιτάκια σε μια χωματερή χρέους και ρίσκου.

Δουλέψαμε σκληρά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο χτίζοντας συμμαχίες και ασκώντας πίεση και ασφαλώς συμμετείχαμε την Πρωτοβουλία Ευρωπαίων Πολιτών right2water καταφέρνοντας να διπλασιάσουμε σε σχέση με το μίνιμουμ το νούμερο των υπογραφών.

Και κυρίως καταφέραμε να έχουμε μια θετική απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που απαγορεύει την πώληση ποσοστού μεγαλύτερου από το 50% των μετοχών. Βασιζόμενοι σε αυτή θεωρήσαμε το θέμα λήξαν και ελπίσαμε ότι το καμάρι του δυτικού πολιτισμού, οι δημοκρατικοί θεσμοί ήταν ακόμη όρθιοι.

Προς οργή μας, ανακαλύψαμε ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός κ Τσίπρας ο οποίος μέχρι το 2015 ήταν από τους πλέον ένθερμους υποστηρικτές της right2water και δηλωμένος πολέμιος της ιδιωτικοποίησης πείστηκε (;) να προχωρήσει με τα εξής:

Αρχικώς η κυβέρνησή του δέχτηκε να υιοθετήσει το περιβόητο asset development plan με τις 19 ιδιωτικοποιήσεις που αποτελεί δεσμευτικό μέρος του τρίτου μνημονίου. Σε αυτό το σχέδιο υπάρχει μια πρόβλεψη για την αχρείαστη και εναντίον του δημοσίου συμφέροντος πώληση του 11% της ΕΥΔΑΠ και του 23% της ΕΥΑΘ και υπάρχει επίσης και μια σκανδαλώδης πρόβλεψη για επιστροφή κεφαλαίου ύψους 40 εκ ευρώ από τα ταμεία της ΕΥΔΑΠ προς τους μετόχους σε μια πρωτοφανή ανάμειξη στα εσωτερικά μιας εισηγμένης στο χρηματιστήριο εταιρίας. Αυτά τα 40 εκ. επιπλέον από τα 20 που είχαν ήδη δοθεί σε μερίσματα και τις ζημίες των 17 εκ. υπό την μορφή «επένδυσης» στην Attica Bank άδειασαν τα ταμεία κατά 77 εκ. και είχαν ως αποτέλεσμα να τεθεί σε κίνδυνο η οικονομική υγεία της υπηρεσίας ύδρευσης 5 εκατομμυρίων πολιτών.

Σαν αυτό να μην ήταν αρκετό, ο κ. Τσίπρας μυστηριωδώς συμφώνησε να ενταχθούν οι δύο εταιρίες στο νέο Υπερταμείο Ιδιωτικοποιήσεων το οποίο από τον καταστατικό του νόμο είναι μια οντότητα που δεν ανήκει στον δημόσιο τομέα και ελέγχεται από τους πιστωτές. Ο κ. Ζακ Λε Παπ, γάλλος γραφειοκράτης και πρώην συνεργάτης της κας Λαγκάρντ στο γαλλικό Υπουργείο Οικονομικών είναι τώρα πρόεδρος αυτού του συμβουλίου. Δεν υπάρχει χρόνος για να σας ξεναγήσω σε όλες τις λεπτομέρειες αυτού του τερατώδους ταμείου αποκρατικοποιήσεων που αυτή την στιγμή έχει στην κατοχή του τις περισσότερες από τις εναπομείνασες αξίες του ελληνικού κράτους, μπορείτε να διαβάσετε σχετικά με αυτές αλλά και όλη την ιστορία της προσπάθειας ιδιωτικοποίησης του νερού στην Ελλάδα σε ένα φυλλάδιο τεκμηρίωσης που έχουμε ετοιμάσει για σας στα αγγλικά αλλά πιστέψτε με όταν σας λέω ότι στην πραγματικότητα όχι μόνο τα ταμεία της ΕΥΔΑΠ άδειασαν αλλά και στις δύο εταιρίες η διαχείριση ιδιωτικοποιήθηκε κατά παράβαση της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας. Επιπλέον οι υπηρεσίες ύδρευσης έχουν εργαλειοποιηθεί σε αντίθεση με τον κοινωφελή σκοπό τους και έχουν μετατραπεί σε χήνες που κάνουν χρυσά αυγά στην υπηρεσία του σκοπού του νέου υπερταμείου.

Βεβαίως δεν ήμασταν ποτέ αφελείς. Γνωρίζουμε πολύ καλά τι κάνουν όλα αυτά τα χρόνια οι λομπίστες πίσω από κλειστές πόρτες και γιατί οι γίγαντες του ιδιωτικού τομέα ενδιαφέρονται να πάρουν στα χέρια τους την περιουσία του ελληνικού λαού. Δεν θα χάσω χρόνο να κριτικάρω τις επιχειρηματικές τους πρακτικές. Οι επιχειρήσεις είναι επιχειρήσεις και μόνον ως τέτοιες μπορούν να κριθούν.

Οι αληθινοί ένοχοι της αποτυχίας των θεσμών είναι πολύ φοβούμαι, άλλοι, όχι μακριά από το σημείο που βρισκόμαστε.

Ο καιρός για το παιχνίδι του κρυφτού τελείωσε. Δεν θα ανεχθούμε πλέον την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να παριστάνει την γάτα του Σρέντιγκερ που υποστηρίζει και δεν υποστηρίζει την ιδιωτικοποίηση σε διαπραγματεύσεις πίσω από κλειστές πόρτες. Απαιτούμε να μάθουμε πώς οι υπηρεσίες ύδρευσης κατέληξαν να είναι μέρος των δεσμεύσεων του τρίτου μνημονίου κατά παράβαση του άρθρου 345 της Ευρωπαϊκής Συνθήκης. Δικαιούμαστε να γνωρίζουμε σύμφωνα με τον Κανονισμό Aarhus και τους Κανονισμούς περί Διαφάνειας και δεν θα σταματήσουμε τον αγώνα μας μέχρις ότου εξαιρεθούν οι υπηρεσίες ύδρευσης από οποιαδήποτε συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και πιστωτών της.

Με επίσημο έγγραφο που καταθέσαμε σήμερα το πρωί και που θα παρουσιάσουμε αύριο στην συνέντευξη τύπου, ζητούμε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να αποκαλύψει κάθε σχετική πληροφορία και ζητούμε την δική σας στήριξη προκειμένου να τους πιέσουμε η απάντηση να είναι ουσιαστική.

Όποια κι αν είναι όμως η απάντηση, δεν είναι αυτή που κάνει τον άνδρα αλλά ο άνδρας αυτήν για να παραφράσω τον αρχαίο τραγικό δραματουργό Αισχύλο.
Ακόμη και αν παρουσιαστεί ως κυρίαρχη απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης πώς μπορούμε να πειστούμε ότι υπάρχει οτιδήποτε κυρίαρχο σε μια κυβέρνηση που έχει υπογράψει ότι δεν θα νομοθετεί χωρίς τη σύμφωνη γνώμη των πιστωτών της; Και κυρίως ποιος είναι ο υπόλογος για την δυστυχία, τη φτώχεια και την απώλεια των ανθρωπίνων και κοινωνικών δικαιωμάτων στην Ελλάδα; Ποιοι είναι οι αληθινοί ένοχοι και γιατί δεν παρουσιάζονται προκειμένου να αναλάβουν την ευθύνη των πράξεών τους;

Μαζί με τους φίλους μας από το Ευρωπαϊκό Κίνημα Νερού από το Βερολίνο, το Παρίσι, την Ιταλία, την Ιρλανδία, τη Σλοβενία την Πορτογαλία, την Ισπανία θα κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας για να διασφαλίσουμε στους συμπολίτες μας το δικαίωμά τους στο νερό. Δεν θα ανεχθούμε όσους εγκαθιδρύουν αμεσοδημοκρατικούς θεσμούς και τους καθιστούν παρωχημένους εξαιτίας της δικής τους αδράνειας. Δεν πρόκειται να προσποιηθούμε ότι υπάρχουν ακόμη δημοκρατικές διαδικασίες συμμετέχοντας σε γραπτούς μονολόγους για δείκτες ποιότητας στο πόσιμο νερό όταν το τεράστιο παγόβουνο της κώφευσης στους επιτυχημένους αγώνες των Ευρωπαίων πολιτών ορθώνεται μπροστά στην πορεία της Ε.Ε.

Το να νομοθετηθεί το ανθρώπινο δικαίωμα στο νερό, το να σταματήσει η εμπορευματοποίηση των υπηρεσιών μέσω οδηγιών, συνθηκών και εμπορικών συμφωνιών , το να σταματήσει η απαίτηση από τις χώρες υπό επιτήρηση να παραδώσουν τα κλειδιά των κερδοφόρων υπηρεσιών ύδρευσής τους είναι το σωστό. Και είναι το σωστό γιατί είναι η εκφρασμένη βούληση των Ευρωπαίων πολιτών. Το παγόβουνο θα λιώσει κάτω από την θέρμη από τις ενωμένες μας καρδιές και προσπάθειες γιατί αν φθάσει κανείς στο σημείο όπου οι υπάρχοντες θεσμοί να μην υποκύπτουν στην λαϊκή βούληση, τότε θα πρέπει να εκλείψουν οι θεσμοί, όπως σοφά προειδοποιεί ο Νόαμ Τσόμσκι.

Σας ευχαριστώ”

Σημείωση: Το SAVEGREEKWATER  θέλει να ευχαριστήσει δημόσια την Ευρωβουλευτή κα Σακοράφα και το staff  του γραφείου της για την αψεγάδιαστη διοργάνωση της εκδήλωσης και για την πλήρη ελευθερία κινήσεων και λόγων που μας παρείχαν καθ’ όλη τη διάρκεια της προετοιμασίας της εκδήλωσης και της επίσκεψής μας αναγνωρίζοντας στην πράξη την δηλωμένη  επανειλημμένως πολιτική ανεξαρτησία της πρωτοβουλίας μας.

Η άτυπη συνάντηση εργασίας

Συνέντευξη τύπου παρουσία των Ευρωβουλευτών Σοφίας Σακοράφα (Ελλάδα), Lynn Boylan (Ιρλανδία), Stefan Eck (Γερμανία) και Joao Pimenta Lopez (Πορτογαλία)

Ακολουθεί το ψήφισμα

Πανελλαδική Συμμαχία για το Νερό
Δίκτυο Κινημάτων και Συλλογικοτήτων

Ανακοίνωση της 3^η Πανελλαδική Συνάντησης για το νερό 

Πραγματοποιήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 2016 στην Αθήνα, η 3η Πανελλαδική Συνάντηση κινημάτων και συλλογικοτήτων της Πανελλαδικής Συμμαχίας για το νερό.

Οι συμμετέχοντες διαπίστωσαν ότι παρ’ όλο που το κράτος προσπαθεί να ενισχύσει θεσμικά την ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης (Υπερταμείο, οδηγία για ανάκτηση κόστους νερού), στην κοινωνία ενισχύονται οι ιδέες οι οποίες αποτελούν και καταστατική αρχή της Πανελλαδικής Συμμαχίας ότι: «το νερό είναι κοινό αγαθό, δεν είναι εμπόρευμα και δεν μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο οποιασδήποτε μορφής κερδοσκοπίας. Το νερό είναι ζωτικής σημασίας για όλα τα έμβια όντα και τα οικοσυστήματα. Δεν είναι αποθήκη ενέργειας για «πράσινη» και ιδίως χρηματιστηριακή εκμετάλλευση»

Οι συλλογικότητες και τα κινήματα που συμμετέχουν στην Πανελλαδική Συμμαχία συμφώνησαν ότι στο ερχόμενο διάστημα η δράση της Συμμαχίας πρέπει να επικεντρωθεί στην δικτύωση και αλληλοϋποστήριξη κινημάτων και συλλογικοτήτων ώστε να δημιουργηθεί μια ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΑΣΠΙΔΑ για την προστασία του δημόσιου νερού, ως κοινού αγαθού, σε όλη την Ελλάδα.

Η Πανελλαδική Συμμαχία θεωρεί πιο αναγκαίο σήμερα από ποτέ να κατοχυρωθεί συνταγματικά η δημόσια ιδιοκτησία των οργανισμών ύδρευσης – αποχέτευσης και η μη κερδοσκοπική διαχείριση του κύκλου του νερού. Απαιτείται να κατοχυρωθούν θεσμικά η δημοτική, η συνεργατική και η συνεταιριστική ιδιοκτησία των φορέων διαχείρισης του νερού, ο κοινωνικός έλεγχος, η ορθολογική διαχείριση, η θεσμοθέτηση βιώσιμων πρακτικών, που θα προστατεύουν την οικολογία των υδατικών κύκλων, θα απορρίπτουν τις φαραωνικές κατασκευές και θα προκρίνουν λύσεις προστιθέμενης οικολογικής αξίας, μικρής τοπικής κλίμακας και χαμηλού οικονομικού και κοινωνικού κόστους.

Ειδικότερα οι συμμετέχοντες στην Πανελλαδική Συνάντηση αποφάσισαν:

• Την ανάπτυξη κοινών δράσεων πανελλαδικού χαρακτήρα καθώς και την ενίσχυση των τοπικών αγώνων και πρωτοβουλιών (καμπάνιες, ενημέρωση πολιτών).
• Την κατά προτεραιότητα ανάληψη κοινών δράσεων για την αποτροπή της μεταφοράς στο Υπερταμείο, των μετοχών της ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ, που κατέχει το δημόσιο, με δράσεις τον Ιανουάριο (μεταφορά μετοχών στο Υπερταμείο) και 22 Μαρτίου – Παγκόσμια ημέρα νερού.
• Την συμμετοχή στις κινητοποιήσεις και την καμπάνια κατά των συμφωνιών TTIP, CETA, TISA
• Την οργάνωση τοπικών συναντήσεων για την αλληλοενημέρωση, το συντονισμό των ενεργειών και τον προγραμματισμό των δράσεων σε κάθε γωνιά της Ελλάδας και κυρίως σε περιοχές που έχουν αναπτυχθεί αγώνες για την προστασία του νερού.
• Την δικτύωση και συνεργασία των ομάδων τεκμηρίωσης των μελών της Πανελλαδικής Συμμαχίας για την επιστημονική και νομική επεξεργασία των θέσεων και προτάσεων της Συμμαχίας, σε ό,τι αφορά το συνολικό κύκλο του νερού.
• Την δημιουργία Συντονιστικής Επιτροπής η οποία θα συντονίζει τη λειτουργία και τις δραστηριότητες της Πανελλαδικής Συμμαχίας.

Ο αγώνας για το νερό είναι αγώνας για ελευθερία, δημοκρατία, προστασία του περιβάλλοντος, είναι αγώνας για την ίδια την ζωή. Είμαστε αλληλέγγυοι και στηρίζουμε τους αγώνες των κατοίκων στην Μεγάλη Παναγιά της Χαλκιδικής, στο Αποπηγάδι Χανιών, στην Ήπειρο (Άραχθος, Αώος, Καλαμάς, Παμβώτις), τους 23 Ιρλανδούς διωκόμενους αγωνιστές του Jοbstown, τους αγώνες των Ινδιάνων στη Ντακότα των ΗΠΑ.

• SAVEGREEKWATER
• WATER WARRIORS, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
• ΑΝΟΙΧΤΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΠΟΛΙΤΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΡΟ, ΒΟΛΟΣ
• ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ ΓΙΑ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ
• ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΓΩΝΑ ΚΗΦΙΣΙΑΣ
• ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΓΩΝΑ ΜΕΓΑΛΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ, ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ
• ΘΑΣΟΣ ΝΕΡΟ SOS
• ΚΑΛΛΙΣΤΩ, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΆΓΡΙΑ ΖΩΗ ΚΑΙ ΤΗ ΦΥΣΗ, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
• ΚΑΤΩ ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΑΠΌ ΤΟ ΝΕΡΟ ΜΑΣ, ΜΑΡΟΥΣΙ
• ΚΙΝΗΣΗ 136, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
• ΚΙΝΗΣΗ ΚΑΘΑΡΟΣ ΚΑΛΑΜΑΣ, ΙΩΑΝΝΙΝΑ
• ΚΙΝΗΣΗ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΠΗΛΙΟΥ ΚΑΙ ΒΟΛΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΡΟ, ΒΟΛΟΣ
• ΚΙΝΗΣΗ ΠΟΛΙΤΩΝ PROTECT AOOS, ΙΩΑΝΝΙΝΑ
• ΚΙΝΗΣΗ ΠΟΛΙΤΩΝ ΚΟΖΑΝΗ «ΤΟΠΟΣ ΝΑ ΖΕΙΣ», ΚΟΖΑΝΗ
• ΚΙΝΗΣΗ ΠΟΛΙΤΩΝ ΦΙΛΟΠΑΠΠΟΥ, ΑΘΗΝΑ
• ΛΑΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ
• ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΔΡΑΜΑΣ
• ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΟΥ ΚΟΛΠΟΥ «Η ΑΛΚΥΩΝ»
• ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ «ΌΧΙ ΣΕ TTIP,CETA,TISA – ΌΧΙ ΣΤΑ ΜΝΗΜΟΝΙΑ»
• ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΔΕΥΑ
• ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΔΙΚΤΥΟ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ (ΠΑΝΔΟΙΚΟ)
• ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΝΑΞΟΥ
• ΣΕΚΕΣ ΓΙΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΥΔΑΠ ΣΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ, ΑΘΗΝΑ
• SOSΤΕ ΤΟ ΝΕΡΟ, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
• ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ , ΙΩΑΝΝΙΝΑ
• ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΓΕΩΛΩΓΩΝ
• ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΑΡΑΧΘΟΥ, ΙΩΑΝNΙΝΑ
• ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΩΡΩΠΟΥ
• ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΑ ΜΝΗΜΟΝΙΑ
• ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΔΕΥΑ ΔΡΑΜΑΣ
• ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΕΥΑΘ, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Το άρθρο που προστέθηκε στο Σύνταγμα της Σλοβενίας είναι το εξής:

Άρθρο 70α (Δικαίωμα σε πόσιμο νερό)

Όλοι έχουν δικαίωμα σε πόσιμο νερό. Οι υδάτινες πηγές  είναι δημόσιο αγαθό που διαχειρίζεται το κράτος. Οι υδάτινες πηγές χρησιμοποιούνται κυρίως γιατην βιώσιμη παροχή πόσιμου νερού οικιακής χρήσης και σε σχέση με αυτήν τους τη χρήση δεν θεωρούνται εμπορεύσιμο προϊόν. Το πόσιμο νερό παρέχεται προς το δημόσιο και τα νοικοκυριά από το κράτος μέσω των τοπικών κοινοτήτων απευθείας και χωρίς κέρδος.

“Από τις 30 Ιανουαρίου 2016 μέχρι τις 11 Μαρτίου 2016, συγκεντρώσαμε περισσότερες από 51,000 υπογραφές προκειμένου να εγγράψουμε το δικαίωμα στο νερό στο Σύνταγμα. Παραδώσαμε τη λίστα στο Κοινοβούλιο στις 11 Μαρτίου. Έχουμε δηλαδή ως σήμερα μαζί μας το 3% των εκλογέων. Αφότου παραδώσαμε τις υπογραφές συνεχίσαμε την προσπάθειά μας ασκώντας θετικές πιέσεις και συζητώντας το θέμα με επαγγελματίες νομικούς. Ανοίξαμε διάλογο και με τις δημόσιες αρχές  που έχουν στην ευθύνη τους το νερό, τα πολιτικά κόμματα και εκπροσώπους φορέων. Σκοπός των δράσεών μας ήταν να γραφεί καθαρά στο Σύνταγμα ότι το νερό και οι υδάτινες  πηγές είναι ένα φυσικό δημόσιο αγαθό για το οποίο κανείς δεν μπορεί να αποκτήσει ιδιοκτησιακά δικαιώματα. Ότι όλοι έχουμε δικαίωμα σε πόσιμο νερό, ότι η παροχή νερού προς τον πληθυσμό δεν μπορεί να είναι ιδιοκτησία οποιασδήποτε ιδιωτικής εταιρίας οποιουδήποτε τύπου και ότι η παροχή νερού στο κοινό είναι μια υπηρεσία που δεν πρέπει να παράγει κέρδος.  Θέλαμε επίσης να γραφεί ότι η παροχή νερού προς τον πληθυσμό είναι απόλυτη προτεραιότητα σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη εκμετάλλευση σε περιπτώσεις κρίσεων ξηρασίας ή άλλων κρίσεων και τέλος ότι η διαχείριση των υδάτινων πηγών πρέπει να είναι βιώσιμη και να διέπεται από διαγενεακή αλληλεγγύη.  Εγγράφοντας το ανθρώπινο δικαίωμα στο νερό στο Σύνταγμά μας, σκεφτόμαστε για το μέλλον στο παρόν, και δείχνουμε στην Ευρώπη και τον κόσμο ότι το πόσιμο νερό στη Σλοβενία είναι δημόσιο αγαθό, δεν μπορεί και δεν θα ιδιωτικοποιηθεί και πρέπει για πάντα να χρησιμοποιείται κυρίως για τον πληθυσμό (και τα ζώα) και μόνο ύστερα από αυτό για οικονομικούς σκοπούς ή σκοπούς εξαγωγών, αν και εφόσον αυτό επιτρέπεται από το υδάτινο απόθεμα», είναι η ανακοίνωση των ακτιβιστών «Πρωτοβουλία Πολιτών για τη Σλοβενία και την ελευθερία, το νερό στο Σύνταγμα, το νερό στη συνείδηση»

Εχθές το βράδυ το Κοινοβούλιο έθεσε το θέμα σε ψηφοφορία. Με 64 ψήφους υπέρ και καμιά κατά στη Βουλή των 90 εδρών, το άρθρο προστέθηκε στο Σύνταγμα της χώρας διαβεβαιώνοντας πως «όλοι έχουν δικαίωμα σε πόσιμο νερό». Το κεντροδεξιό κόμμα SDS απείχε από την ψηφοφορία λέγοντας πως μια τέτοια προσθήκη «δεν ήταν απαραίτητη και είχε ως μόνο στόχο την αύξηση της πολιτικής επιρροής του κυβερνώντος κόμματος». Αξίζει να σημειωθεί ότι η Σλοβενία είναι ορεινή, πλούσια σε υδάτινες πηγές  και περισσότερο από το μισό της έδαφος σκεπάζεται από δάση.

Ο κεντροαριστερός πρωθυπουργός Miro Cerar υποστήριξε το νομοσχέδιο λέγοντας ότι η χώρα του, μια χώρα με πληθυσμό 2 εκ. πρέπει «να προστατεύσει το νερό, τον υγρό χρυσό του 21^ου αιώνα στο υψηλότερο νομικό  επίπεδο». «Το νερό της Σλοβενίας είναι εξαιρετικής ποιότητας και λόγω της αξίας του στο μέλλον πρόκειται σίγουρα να στοχοποιηθεί από τις ορέξεις των πολυεθνικών εταιριών. Καθώς θα γίνεται ένας ολοένα και πιο πολύτιμος πόρος στο μέλλον, η πίεση θα αυξηθεί και δεν θα πρέπει να ενδώσουμε», είπε ο Cerar.

Η Σλοβενία έγινε η πρώτη Ευρωπαϊκή χώρα που προσέθεσε το ανθρώπινο δικαίωμα στο νερό στο Σύνταγμά της αν και σε 17 χώρες αυτό ισχύει ήδη (Κονγκό, Αίγυπτος, Κένυα, Μαρόκο, Νίγηρας, Σομαλία, Νότια Αφρική, Τυνησία, Ουγκάντα, Ζιμπάμπουε, Βολιβία, Εκουαδόρ, Μεξικό, Νικαράγουα, Ουρουγουάη, Μαλβίδες, Φίτζι)

Συνδικάτα και Κοινωνία των Πολιτών καλωσορίζουν την εισαγωγή του ανθρώπινου δικαιώματος στο νερό στο Σύνταγμα της Σλοβενίας

Κοινό Δελτίο Τύπου των EPSU, Food & Water Europe και European Water Movement*:

Χθες βράδυ το Εθνικό κοινοβούλιο της Σλοβενίας πέρασε μια προσθήκη στο Σύνταγμα και εισήγαγε ένα νέο άρθρο που αναγνωρίζει το ανθρώπινο δικαίωμα στο νερό. Η προσθήκη βεβαιώνει ότι το νερό πρέπει να αντιμετωπίζεται ως δημόσιο αγαθό που να το διαχειρίζεται το κράτος και όχι ως προϊόν και ότι το πόσιμο νερό πρέπει να παρέχεται από τον δημόσιο τομέα σε μη κερδοσκοπική βάση. Πρόκειται για μια μεγάλη επιτυχία των Σλοβένων ακτιβιστών και του λαού της Σλοβενίας.

«Πολίτες σε ολόκληρη την Ευρώπη και την Ευρωπαϊκή Ένωση κινητοποιήθηκαν προκειμένου να ενταχθεί το ανθρώπινο δικαίωμα σε νερό και υγιεινή όπως αποφασίστηκε από τον ΟΗΕ και στην Ευρωπαϊκή νομοθεσία. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξακολουθεί να αγνοεί σχεδόν 2 εκ. πολίτες στην πρώτη επιτυχημένη Πρωτοβουλία Ευρωπαίων Πολιτών. Ο κομισάριος Vella  θα πρέπει να ακούσει τους πολίτες και να ακολουθήσει το παράδειγμα της Σλοβενίας το συντομότερο δυνατόν», δήλωσε ο Jan Willem Goudriaan, ο γγ. της EPSU.

Το νερό είναι ένα επίμαχο θέμα στη Σλοβενία, καθώς αρκετές ξένες εταιρίες από τον χώρο των τροφίμων και των αναψυκτικών αγοράζουν δικαιώματα  σε μεγάλες εκτάσεις από υδάτινα αποθέματα της χώρας. Επίσης, η κυβέρνηση της Σλοβενίας έχει εκφράσει ανησυχίες για τις συνέπειες των εμπορικών συμφωνιών όπως η CETA σχετικά με την διατήρηση της ικανότητάς της να ελέγχει και να ρυθμίζει αυτά τα αποθέματα.[1].

“Οι εμπορικές συμφωνίες και οι μηχανισμοί επίλυσης διαφορών μεταξύ επενδυτή και κράτους δύνανται να μειώσουν την ικανότητα των κρατών να παίρνουν πίσω υπό δημόσιο έλεγχο υδάτινα αποθέματα όταν υπάρχουν ξένοι επνδυτές, όπως στη Σλοβενία. Για να μπορέσουν να εγγυηθούν το ανθρώπινο δικαίωμα σε αυτό τον βασικό πόρο, το Ευρωκοινοβούλιο και το Κοινοβούλιο της Σλοβενίας θα πρέπει να αρνηθούν να επικυρώσουν την CETA όταν θα τεθεί σε ψηφοφορία τους επόμενους μήνες», δήλωσε ο David Sánchez, διευθυντή της Food & Water Europe.

Η προσθήκη στο Σύνταγμα είναι το αποτέλεσμα πρωτοβουλίας πολιτώ νπου συνέλλεξαν 51,000 υπογραφές προκειμένου να προτείνουν αυτή την προσθήκη. [2].

“Καλωσορίζουμε την εισαγωγή του ανθρώπινου δικαιώματος σε νερό στο Σύνταγμα της Σλοβενίας, ως ένα σπουδαίο αποτέλεσμα της δράσης των πολιτών. Τώρα η κοινωνία των πολιτών θα πρέπει να μείνει ενεργή προκειμένου να εγγυηθεί μια δημοκρατική και διαφανή δημόσια διαχείριση ολόκληρου του κύκλου του νερού, βασισμένη στη συμμετοχή πολιτών και εργαζόμενων», δήλωσε η  Jutta Schütz, εκπροσωπώντας το Ευρωπαϊκό Κίνημα Νερού.

*Το SAVEGREEKWATER είναι μέλος του Ευρωπαϊκού Κινήματος Νερού από το 2012.

——

Notes

[1] Η κυβέρνηση της Σλοβενίας εξέφρασε ανησυχίες για την αμφισημία όρων όπως «εμπορική χρήση μιας υδάτινης πηγής» μέσα στο κείμενο της CETA, καθώς επίσης και για το πώς η συνθήκη θα εφαρμοστεί σε ό,τι αφορά υπάρχοντα δικαιώματα χρήσης και τη δυνατότητα των κυβερνήσεων να μπορούν στο μέλλον να βάλουν όρια σε υπάρχουσες παραχωρήσεις χωρίς μεταξύ άλλων να υπόκεινται σε διώξεις μέσω του ICS. Το σχετικό έγγραφο είναι αυτό:  https://europeanwater.org/images/pdf/Slovenia-questions-on-Water_14-9-2016.pdf

[2] Περισσότερες πληροφορίες για την πρωτοβουλία πολιτών μπορείτε να βρείτε εδώ https://voda.svoboda.si/

Η CETA και οι άλλες εμπορικές συμφωνίες είναι από τις μεγαλύτερες απειλές για την περαιτέρω εμπορευματοποίηση και ιδιωτικοποίηση του συλλογικού αγαθού του νερού. Αν και  η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει τονίσει ότι το νερό θα εξαιρεθεί από την συνθήκη, μια προσεκτική ανάγνωση του τελικού κειμένου δείχνει ότι η κατάσταση είναι διαφορετική. Η οργάνωση Food & Water Europe σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Κίνημα για το νερό (European Water Movement) μέλος του οποίου είναι και το SAVEGREEKWATER, δημοσίευσε πριν λίγο καιρό αυτόν τον σύντομο οδηγό που δίνει συγκεκριμένες απαντήσεις σε όλα τα ερωτήματα που εγείρονται σχετικά με τις αρνητικές συνέπειες της CETA στον τομέα του νερού όπως η αύξηση της πίεσης για ιδιωτικοποίηση, το γιατί οι υπηρεσίες στην πραγματικότητα δεν προστατεύονται από την οριζόντια εξαίρεση για τις «δημόσιες υπηρεσίες» και ποια προβλήματα θα αντιμετωπίσουν όσοι δήμοι και κράτη θελήσουν να πάρουν πίσω υπό δημόσιο έλεγχο τις υπηρεσίες τους. Ο οδηγός αυτός παρουσιάζει συγκεκριμένους λόγους για το γιατί αυτή η συμφωνία πρέπει να εγκαταλειφθεί, που έρχονται να προστεθούν σε όσους ήδη αναπτύσσονται από πολλές άλλες πλευρές της κοινωνίας των πολιτών.

Βρυξέλλες, Οκτώβριος 2016

Κατά την διάρκεια των μυστικών διαπραγματεύσεων για την Συμφωνία Ελευθέρου Εμπορίου μεταξύ ΕΕ και Καναδά (CETA) η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έπαψε να υποστηρίζει ότι η Σύμβαση δεν αφορά στις Υπηρεσίες Ύδρευσης αλλά και ότι οι τρόποι διαχείρισης τέτοιων και συναφών υπηρεσιών (όπως π.χ. άντληση, καθαρισμός, αποχέτευση) θα παρέμεναν στην αρμοδιότητα των δημοσίων υπηρεσιών. Δυστυχώς μια προσεκτική ανάγνωση του τελικού κειμένου της CETA δείχνει μιαν διαφορετική κατάσταση.

Τα κινήματα Food & Water Europe και European Water Movement νοιώθουν ιδιαίτερη ανησυχία για τους τρόπους με τους οποίους η CETA θα επηρεάσει το νερό ως φυσικό αγαθό αλλά και την διαχείρισή του ως ανθρωπίνου δικαιώματος. Είναι γνωστό πως η CETA θα επηρεάσει την λειτουργία των δημοσίων υπηρεσιών, πράγμα που καθιστά αναγκαία την ανάλυση των πιθανών επιπτώσεών της στις υπηρεσίες ύδρευσης με τρόπο και μεθόδους που να μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τους πολίτες που ενεργοποιούνται στην Ευρωπαϊκή Ένωση προσπαθώντας να σταματήσουν την αποδοχή της Συνθήκης.

Η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών Right2Water υπήρξε μια από τις επιτυχέστερες κινητοποιήσεις στην Ευρώπη τα τελευταία έτη καθώς αφύπνισε πολλούς και οδήγησε άλλους ν’ αντιληφθούν την σημασία της παραμονής ή επιστροφής (ανάλογα) των υπηρεσιών ύδρευσης σε δημόσιο έλεγχο και την ανάγκη δημοκρατικής διαχείρισης των υδατίνων πόρων ενώ παράλληλα διέδωσε την θέση πως το νερό είναι δημόσιο αγαθό κι όχι εμπόρευμα. Αισθανόμαστε πως μπορούμε να επενδύσουμε στις εμπειρίες που αποκτήσαμε έτσι αλλά και στην δυναμική του κινήματος για ν’ αποτρέψουμε την αποδοχή της CETA και των άλλων παρομοίων Συνθηκών, καθώς αυτές αποτελούν έναν από τους μεγαλύτερους κινδύνους ιδιωτικοποίησης και εμπορευματοποίησης του νερού.

1. Περιέχονται στην Συνθήκη το Νερό και οι Υπηρεσίες Ύδρευσης;

Στο άρθρο 1.9, με τίτλο «Δικαιώματα και Υποχρεώσεις σχετικά με το Νερό» περιλαμβάνεται διάταξη, γραμμένη σε ακραιφνώς νομική γλώσσα, σύμφωνα προς την οποία: «… το νερό, στην φυσική του κατάσταση … δεν είναι προϊόν ούτε εμπόρευμα … Κατά συνέπεια τα κεφάλαια [της Συνθήκης] που διέπουν το νερό σ’ αυτήν την κατάσταση είναι τα 22 (Εμπόριο και Αειφόρος Ανάπτυξη) και 24 (Εμπόριο και περιβάλλον)». Το θέμα είναι πως όλες σχεδόν οι χρήσεις του νερού (ύδρευση, αποχέτευση, άρδευση κ.ο.κ. αφορούν σ’ αυτό εξηγμένο από την φυσική του θέση, πράγμα που εύκολα μπορεί να οδηγήσει στην θεώρησή του ως προϊόντος το οποίο, ως εμπορεύσιμο, υπάγεται σαφώς στις διατάξεις της CETA.

Το άρθρο συνεχίζει: «Όταν ένα των μερών επιτρέπει την εμπορική χρησιμοποίηση μιας υδατικής πηγής, αυτό θα πρέπει να συμβαίνει με τρόπο συνάδοντα προς την Σύμβαση». Δεν υπάρχει διευκρίνιση τι σημαίνει «εμπορική χρήση» ούτε «υδατική πηγή», πράγμα το οποίο εύκολα μπορεί να οδηγήσει σε εμπορευματοποίηση του νερού, ιδίως όσον αφορά στον τρόπο με τον οποίο οι αρχές παρέχουν δικαιώματα ύδρευσης. Βάσει των διατάξεων της CETA τα τελευταία μπορούν, πολύ εύκολα, να θεωρηθούν «επένδυση» (βλ. θέμα 8).

2. Είναι δυνατόν η CETA να αυξήσει την πίεση προς ιδιωτικοποίηση της διαχείρισης των επιχειρήσεων ύδρευσης;

Αυτό είναι δυνατό στην περίπτωση του πόσιμου νερού και πλέον ή βέβαιο σ’ αυτήν της αποχέτευσης.

Η Συνθήκη CETA είναι η πρώτη συνθήκη ελευθέρου εμπορίου (μεταξύ αυτών που τέθηκαν υπό διαπραγμάτευση στην ΕΕ) που περιέχει κατάλογο αρνητικής προσέγγισης στην προστασία των δημοσίων υπηρεσιών. Με τον τρόπο αυτό ό,τι δεν περιλαμβάνεται στην Συνθήκη επηρεάζεται από αυτήν (βάσει της αρχής “list it or lose it”: αν δεν αναφερθεί δεν προστατεύεται). Υπάρχουν δύο παραρτήματα στα οποία μπορούν ν’ αναφερθούν οι εξαιρούμενες δραστηριότητες: το Παράρτημα I, με διατάξεις (νόμους ή διοικητικές πράξεις) που παραβιάζουν τις υποχρεώσεις που προκύπτουν απ’ την Συνθήκη και το Παράρτημα II, όπου θα περιληφθούν υφιστάμενες και μελλοντικές πρακτικές.

Όσον αφορά στις υπηρεσίες ύδρευσης η ΕΕ διετήρησε επιφυλάξεις σχετικά προς την «Πρόσβαση στις Αγορές» και τις «Εθνικές Διατάξεις» που σχετίζονται με την «Συλλογή, επεξεργασία και διανομή του ύδατος» με παραπομπή στο Παράρτημα II (Επιφυλάξεις για τις Υπηρεσίες Ύδρευσης).

Στην πράξη όμως μόνο μια σειρά τεσσάρων επιφυλάξεων, ήτοι «Πρόσβαση στις Αγορές», «Εθνικές Πρακτικές», «Πλέον ευνοούμενο κράτος» και «Απαιτήσεις Απόδοσης» και μόνο όπου συντρέχουν όλες, μπορεί να διασφαλίσει πως μια υπηρεσία δεν θα διέπεται από τις διατάξεις της CETA. Για παράδειγμα κατά τις διαπραγματεύσεις για την TTIP[1], πρόταση της ΕΕ περιείχε (σε σχέση προς τις επιχειρήσεις ύδρευσης) επιφυλάξεις στα κεφάλαια «Εθνικές Πρακτικές», «Πλέον ευνοούμενο κράτος», «Απαιτήσεις Απόδοσης» και «Ανώτατοι Διαχειριστές-Διοικητικά Συμβούλια». Δεν κατανοούμε γιατί παρόμοιες (επιφυλάξεις), ενώ προτάθηκαν έναντι των ΗΠΑ, δεν υφίστανται στην διαπραγμάτευση με τον Καναδά.

Θα πρέπει επίσης ν’ αναφερθεί πως αν και οι υπηρεσίες παροχής ποσίμου ύδατος περιέχονται στις επιφυλάξεις του Παραρτήματος II, ακόμη και σ’ αυτές εφαρμόζονται οι αρχές της προστασίας των επενδύσεων [2].

Ως προς την Αποχέτευση μόνο η Γερμανία προέβαλε επιφύλαξη για την «Πρόσβαση στις Αγορές» όσον αφορά στον τομέα υπηρεσιών «Αποβλήτων, Διάθεσης Αποβλήτων και Αποχέτευσης», πράγμα που σημαίνει πως σ’ όλα τα υπόλοιπα κράτη-μέλη θα ισχύουν οι διατάξεις της CETA ακόμη κι αν αυτές βρίσκονται σε αντίθεση προς το αρ. 12 της Οδηγίας Παραχωρήσεων της ΕΕ (δυνάμει του οποίου η Οδηγία δεν ισχύει σε περιπτώσεις Παραχώρησης της Διάθεσης ή της Επεξεργασίας των Αποβλήτων [3]).

3. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ισχυρίζεται πως η οριζόντια «Εξαίρεση ΔΕΚΟ» προστατεύει τις Επιχειρήσεις Ύδρευσης

Βάσει Μελέτης την οποία παρήγγειλαν η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Δημοσίων Υπηρεσιών (EPSU) και το Αυστριακό Εργατικό Επιμελητήριο [4] η συγκεκριμένη διάταξη περιέχει σκοτεινά σημεία, παρά το ότι αποτελεί ένα από τα σημαντικώτερα όπλα της ΕΕ στις περιπτώσεις εμπορικών συμφωνιών.

• Ο τρόπος προστασίας που εφαρμόζεται στην ΕΕ δεν περιλαμβάνει προστασία της επένδυσης.
• Η ορολογία που χρησιμοποιείται παραμένει αμφίσημη καθώς όροι όπως «δημόσιες παροχές (public utilities)» δεν διαθέτουν ερμηνεία στο Διεθνές Δίκαιο ούτε έχουν αντίστοιχο στο Δίκαιο της ΕΕ.

Επίσης η διάταξη για τις «Δημόσιες παροχές» απλώς προστατεύει κατά της Πρόσβασης στις Αγορές όχι όμως στην περίπτωση των «Εθνικών Πρακτικών». Έτσι επιχειρήσεις με έδρα στον Καναδά, μόλις ιδρύσουν μια θυγατρική σε κράτος-μέλος της ΕΕ θα απολαμβάνουν όλων των προνομίων που τώρα έχουν οι τοπικές επιχειρήσεις.

Η  Ευρωπαϊκή Επιτροπή δηλώνει πως αυτό το σύστημα διασφαλίζει μιαν εικοσαετία προστασίας. Εμείς απλώς οφείλουμε ν’ αναγνωρίσουμε πως μέχρι σήμερα καμιά εμπορική συνθήκη δεν έχει απαγορεύσει σε κράτη-μέλη να παρέχουν δημόσιες υπηρεσίες. Βάσει όμως των συμπερασμάτων του δρ. Krajewski, δεν μπορούμε να αγνοήσουμε τους περιορισμούς που θα δεσμεύουν τις κυβερνήσεις (αν η CETA γίνει αποδεκτή) καθώς αυτές θα πρέπει στο εξής να λαμβάνουν υπ’ όψη όλες τις επιβαλλόμενες από την Συνθήκη υποχρεώσεις. Το ότι μέχρι σήμερα δεν έχουν υπάρξει αντιρρήσεις στο ισχύον σύστημα επ’ ουδενί σημαίνει πως τέτοιες δεν θα υπάρξουν στο μέλλον υπό τις νέες διατάξεις. Το παρόν σύστημα υπάρχει από την εποχή της Συνθήκης GATS (το 1995), στο μεσολαβήσαν δε διάστημα η ΕΕ έχει υπογράψει εμπορικές συνθήκες με αναπτυσσόμενες χώρες και αναδυόμενες αγορές (Μεξικό, Χιλή, Ν. Κορέα, Περού κ.ο.κ.). Ουδεμιά των αντισυμβληθεισών χωρών ήταν αρκούντως ισχυρή ώστε να δύναται να επεκταθεί στον τομέα των δημοσίων υπηρεσιών στο εσωτερικό της ΕΕ. Ο Καναδάς (της CETA) και οι ΗΠΑ (με την TTIP) είναι καταφανώς εντελώς διαφορετικές περιπτώσεις.

Όσον αφορά στην αποχέτευση υπάρχει (όπως ήδη ειπώθηκε) μια μόνο (γερμανική) επιφύλαξη σχετική με την επεξεργασία των αποβλήτων και ο γενικός όρος «Περί Δημοσίων Παροχών», όπου περιέχονται περιβαλλοντικά θέματα που περιέχουν και την διαχείριση των αποβλήτων. Το ερώτημα τι συμβαίνει όταν ένας γενικός όρος (αυτός ο «Περί Δημοσίων Παροχών») είναι αντίθετος σε έναν ειδικό (όπως στην περίπτωση ης ειδικής απελευθέρωσης στον τομέα των περιβαλλοντικών υπηρεσιών) μπορεί ν’ απαντηθεί εύκολα απ’ οποιονδήποτε στοιχειωδώς κατηρτισμένο σε νομικά θέματα: ο Ειδικός όρος υπερισχύει!

Η Γερμανική Ένωση Δημοσίων Επιχειρήσεων Ύδρευσης ανεκάλυψε ακόμη ένα κενό που μπορεί να επηρεάσει τις υπηρεσίες ύδρευσης και αποχέτευσης: πρόκειται για την ενσωμάτωση του όρου «Περί Δημοσίων Παροχών» στον Κατάλογο Αρνητικής προσέγγισης (βλ. παραπάνω).[5]

4. Μπορεί η CETA να δημιουργήσει προβλήματα σε απόπειρες επιστροφής των υπηρεσιών ύδρευσης-αποχέτευσης σε δημόσιο έλεγχο;

Η απάντηση είναι σαφώς «ΝΑΙ»! Τούτο βασίζεται στην επίδραση της Συνεργασίας σε Κανονιστικό Επίπεδο, στις διαδικασίες Αναστολής και στην διαιτησία μεταξύ Επενδυτών και Κρατών (πρώην ISDS, ήδη ICS).

Στην CETA, όπως και σε παρόμοιες εμπορικές συνθήκες, υπάρχει Μηχανισμός Συνεργασίας σε Κανονιστικό Επίπεδο, βάσει του οποίου επιβάλλεται συνεργασία στην ερμηνεία και στην διαμόρφωση των ισχυόντων και των μελλοντικών κανόνων (νόμων κ.ο.κ.) στο βαθμό που αυτοί επηρεάζουν το εμπόριο ή τις επενδύσεις. Η όποια υπερεθνική επιχείρηση προφανώς (θα) διάκειται αρνητικά στην ύπαρξη ή ψήφιση νόμου που (θα) θίγει τα συμφέροντά της. Εκτός του κινδύνου που διατρέχει ένα κράτος να συρθεί ενώπιον ενός Ιδιωτικού Δικαστηρίου Επενδύσεων (ISDS/ICS), ο Μηχανισμός Συνεργασίας μπορεί εύκολα ν’ αναστείλει επ’ αόριστον την ψήφιση νόμων που ενισχύουν ή και απλώς προστατεύουν το δημόσιο συμφέρον ή τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ας μην παραβλέπουμε επίσης την ενυπάρχουσα στον Μηχανισμό δυνατότητα αποδυνάμωσης μέχρι και κατάργησης των ισχυουσών, ωφελίμων για το κοινωνικό σύνολο, διατάξεων.

Υπό τέτοιου τύπου Εμπορικές Συνθήκες άπαξ και κάποιος τομέας «απελευθερώθηκε» (με την μη αναφορά του στο Παράρτημα II) δεν υπάρχει τρόπος ανατροπής του αποτελέσματος. Επιτρέπονται αλλαγές μόνο στον βαθμό που αυτές περαιτέρω απελευθερώνουν τον τομέα, πράγμα που έχει παρατηρηθεί σε Συνθήκες Ελευθέρου Εμπορίου όπως η NAFTA. Σημαντική εδώ υπάρχει η άρνηση του Ευρωκοινοβουλίου να αποδεχθεί τέτοιες πρακτικές στην Απόφασή του σχετικά με την TiSA[6].

Ίσως το πλέον ανησυχητικό στην CETA είναι η διαδικασία επίλυσης διαφορών επενδυτών-κρατών (ISDS). Δυνάμει αυτής υπερεθνικές επιχειρήσεις μπορούν να ενάγουν κράτη ενώπιον Ιδιωτικών Δικαστηρίων (Διαιτητών) στην περίπτωση που θεωρήσουν ότι οι προσδοκίες των για κέρδη ή οι εμπορικές πρακτικές των θίγονται από αλλαγές στην πολιτική ή την νομοθεσία. Η Διαδικασία αυτή δίνει στις επιχειρήσεις την δυνατότητα να προσβάλουν και ν’ ανατρέψουν την εθνική νομοθεσία αλλά και ν’ αναζητήσουν αποζημίωση ανερχομένη συνήθως σε πολλά εκατομμύρια Ευρώ. Αν και η διαδικασία διαφέρει κάπως αυτής της περιεχομένης στην TTIP (μετά την κατακραυγή που υπήρξε), τ’ αποτελέσματά της παραμένουν ως επί το πλείστον τα ίδια. [7].

Περιπτώσεις, όπως αυτή της Αργεντινής (κατωτέρω υπό 5) κατέδειξαν πως όταν μια δημόσια αρχή αποπειράται, ακόμη και κατόπιν παραβάσεων της σύμβασης από την άλλη πλευρά,  ν’ αναλάβει εκ νέου μιαν επιχείρηση ύδρευσης, ο ιδιώτης μπορεί, καταφεύγοντας σε Διαιτησία, ν’ αποκομίσει μιαν σημαντική αποζημίωση.

5. Υπάρχουν υποθέσεις Επίλυσης Διαφορών που σχετίζονται με το νερό και την διαχείρισή του;

Έχουν υπάρξει αρκετές περιπτώσεις όπου δημόσιες αρχές σύρθηκαν σε ιδιωτική διαιτησία κατόπιν διαφορών με ιδιωτικές επιχειρήσεις ύδρευσης.

Πρώτο παράδειγμα είναι η Αργεντική, η οποία έχασε σε τρεις υποθέσεις εναντίον διεθνών επενδυτών, όταν επεχείρησε ν’ ανακτήσει επιχειρήσεις ύδρευσης. Καταδικάσθηκε να καταβάλει $105 εκ. στην Vivendi (ήδη Veolia) όταν κατήγγειλε την σύμβαση ύδρευσης στην επαρχία Tucumán μετά την αύξηση των τιμών προς 104% με ταυτόχρονη άρνηση επένδυσης στο δίκτυο πράγμα που οδήγησε σε χειροτέρευση της ποιότητας του νερού [8]. Η Αργεντινή επίσης έχασε σε διαιτησία κατά της Azurix (θυγατρικής της Enron) και αναγκάσθηκε να πληρώσει $165 εκ. όταν την διαχείριση της ύδρευσης και αποχέτευσης στην επαρχία Buenos Aires ανέλαβε μια Συνεργατική Εργαζομένων μετά την αποχώρηση της εταιρίας [9]. Η τρίτη χαμένη διαιτησία της Αργεντινής ήταν κατά των Suez, AGBAR και Vivendi, όταν η πόλη του Buenos Aires απεφάσισε να επαναδημοτικοποιήσει την επιχείρηση ύδρευσης λόγω προβλημάτων στην ποιότητα, ελλείψεων στην διαχείριση των αποβλήτων και υψηλών τιμών [10].

Αλλού μια απλή διαφωνία ως προς το ύψος των χρεώσεων ήρκεσε ώστε η Tallinna Vesi (ιδιωτική επιχείρηση που διαχειρίζεται την ύδρευση στο Tallin (Εσθονία), να ενάγει την εσθονική κυβέρνηση βάσει μιας διμερούς επενδυτικής συμφωνίας. Η Tallina Vesi είναι θυγατρική της United Utilities, βρετανικής εταιρίας με έδρα στην Ολλανδία. a UK company registered in the Netherlands. Χρησιμοποιούν την  Διμερή Επενδυτική Συνθήκη μεταξύ Ολλανδίας-Εσθονίας ισχυριζόμενοι παράβασή της από πλευράς εσθονικής κυβέρνησης, η οποία δεν επιτρέπει αύξηση των χρεώσεων και αναζητούν €90 εκ. ως αναμενόμενα κέρδη για όλη την διάρκεια της σύμβασης [11].

6. Μπορεί η CETA ν’ αποδειχθεί προβληματική για τις λειτουργούσες δημόσιες επιχειρήσεις ύδρευσης;

Η Stadtwerke Karlsruhe, επιχείρηση της οποίας τον έλεγχο έχει ο Δήμος Καρλσρούης, θεωρεί πως ναι! [12].

Σύμφωνα προς την ανάλυσή της τα δικαιώματα στο νερό, κατά την CETA, θεωρούνται επενδύσεις, ως τέτοιες δε υπόκεινται στην προστασία επενδύσεων της Συνθήκης, βάσει της οποίας εξωεθνικές επιχειρήσεις απολαμβάνουν περισσότερα τέτοια απ’ όσα οι τοπικές-εθνικές (όπως αυτή). Το πρόβλημα θα μπορούσε να εμφανισθεί με την μορφή διεκδίκησης από τους ξένους μιας πηγής την οποία ήδη διαχειρίζεται τοπική επιχείρηση (τούτο θεωρείται ιδιαιτέρως πιθανό). Άλλο πρόβλημα θα μπορούσε να δημιουργηθεί σε ζώνες προστασίας αν ο οποιοσδήποτε επενδυτής θεωρήσει ότι η επένδυσή του περιλαμβάνεται σε μια τέτοια. Τέλος προβλήματα παρουσιάζονται στην υποχρέωση των δημοσίων και δημοτικών επιχειρήσεων να εφαρμόζουν τις διατάξεις της ΕΕ σε θέματα προμηθειών, θέτοντάς τις έτσι σε θέση μειονεκτική έναντι των ιδιωτών, οι οποίοι, ούτως ή άλλως, τυγχάνουν και ειδικής προστασίας.

Η Ομοσπονδία Γερμανικών Δημοσίων Επιχειρήσεων Ύδρευσης προχώρησε παραπέρα [13]. Σύμφωνα προς την δική της ανάλυση οι επιφυλάξεις που διετύπωσε η ΕΕ σχετικά με την «Άντληση, Επεξεργασία και Διανομή Ύδατος» δεν περιλαμβάνει όλες τις δραστηριότητες, πολλώ δε μάλλον όσες είναι δυνατόν να εμφανισθούν στο μέλλον. Λόγω της αρνητικής προσέγγισης που ισχύει στην CETA δεν προστατεύεται η δυνατότητα δημοσίων και δημοτικών επιχειρήσεων να εφαρμόσουν καινοτόμες πρακτικές όπως η αύξηση της ενεργειακής αυτάρκειας ή η ανάκτηση υλικών από απόβλητα. Ήδη ο γερμανικός Νόμος περιλαμβάνει σχετικές διατάξεις υπό την CETA, όμως, οι δημόσιες επιχειρήσεις ύδρευσης θα πρέπει για τέτοιες δραστηριότητες να στραφούν στην ελεύθερη αγορά και σε ξένους επενδυτές.

Η Ομοσπονδία επίσης παραπονείται επειδή η ευρωπαϊκή νομοθεσία και αυτή των κρατών-μελών της ΕΕ δεν περιελήφθη στο Παράρτημα I, πράγμα το οποίο σημαίνει πως οι σημερινές πρακτικές μπορούν εύκολα να βρεθούν υπό αμφισβήτηση. Φοβούνται επίσης ότι οι διατάξεις για τις δημόσιες προμήθειες θα περιορίσουν την δυνατότητα των (δημοσίων και δημοτικών) επιχειρήσεων να συνεργασθούν με άλλες όμοιες χωρίς απαραιτήτως να τις ανταγωνίζονται. Η μη ενσωμάτωση στην CETA της Αρχής Προφύλαξης, που αποτελεί ουσιώδες στοιχείο της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, σε συνδυασμό με την διαδικασία συνεργασίας που μπορεί να επηρεάσει τις αποφάσεις των εθνικών κοινοβουλίων, δημιουργεί κινδύνους που μπορούν να πλήξουν την δημόσια υγεία, το περιβάλλον και φυσικά τις πηγές του νερού.

7. Οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις νερού είναι ευρωπαϊκές. Αυτό δεν κάνει το πρόβλημα μάλλον καναδικό παρά δικό μας;

Ναι, φυσικά θα υπάρξει πρόβλημα για τις καναδικές δημόσιες επιχειρήσεις ύδρευσης. Τόσο όμως οι ευρωπαϊκές όσο και οι καναδικές ιδιωτικές επιχειρήσεις είναι θυγατρικές ή συγγενείς προς τις ίδιες μεγάλες υπερεθνικές όπως η Veolia, η Nestlé, η Suez και η Coca-Cola). Η CETA (όπως και η TTIP) παρέχουν σ’ αυτές τις υπερεθνικές μοναδικές ευκαιρίες ν’ αποκτήσουν πρόσβαση σε επιχειρήσεις ύδρευσης και σχετιζόμενες με αυτήν: αυτοί που έχουν μόνο να χάσουν είναι οι χρήστες τέτοιων υπηρεσιών και στις δυο πλευρές του Ατλαντικού.

Η CETA παρέχει ειδικά προνόμια σε μη ευρωπαϊκές επιχειρήσεις και επενδυτές, αλλ’ όχι μόνο απ’ τον Καναδά. Απλώς αναλογισθείτε πως από τις 51.495 λειτουργούσες σε κράτη-μέλη της ΕΕ θυγατρικές αμερικανικών επιχειρήσεων οι 41.811 ανήκουν σε τέτοιες που διαθέτουν επίσης θυγατρικές στον Καναδά [14]. Οποιαδήποτε από αυτές μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να στηρίξει υπόθεση ενώπιον του ιδιωτικού διαιτητικού δικαστηρίου ICS. Το ίδιο μπορούν να πράξουν και ευρωπαϊκές επιχειρήσεις που έχουν θυγατρικές στις ΗΠΑ ή στον Καναδά.

Σαφές παράδειγμα του πως το ISDS/ICS λειτουργεί πέραν των εθνικών εννόμων τάξεων είναι το προαναφερθέν για την Εσθονία, όπου μια βρετανική εταιρία χρησιμοποίησε την ολλανδική θυγατρική της για να προχωρήσει σε διαιτησία βάσει της διμερούς συμφωνίας Ολλανδίας-Εσθονίας.

8. Μπορεί η CETA να επηρεάσει το νερό ως φυσικό αγαθό ή τις χρήσεις του στην γεωργία ή την βιομηχανία;

Υπάρχει ο φόβος ότι μέσω της CETA θα διευκολυνθεί η ιδιωτικοποίηση των υδατικών πηγών και η εμπορευματοποίηση του νερού.

Υπάρχει το άρθρο 1.9: «Όπου ένα των μερών επιτρέπει την εμπορική χρήση μιας συγκεκριμένης πηγής πρέπει να το πράττει βάσει των όρων της Συνθήκης». Δεν είναι ξεκάθαρο (νομικά) τι σημαίνει « εμπορική χρήση» ούτε «συγκεκριμένη πηγή». Σε συνδυασμό με τον ορισμό της «Επένδυσης» (CETA σ.39), ο οποίος παρουσιάζεται μάλλον ευρύς αφού «Μορφές επενδύσεων μπορούν να είναι … προσδοκίες προερχόμενες από … παραχωρήσεις γενόμενες βάσει νόμου ή δυνάμει συμφωνίας … συμπεριλαμβάνουν την αναζήτηση, εξόρυξη ή εκμετάλλευση φυσικών αγαθών», είναι ιδιαίτερα δύσκολο να προβλεφθεί ακριβώς το τι και πως θα γίνει, δεδομένο όμως είναι πως το νερό μπορεί να υπαχθεί στις διατάξεις περί εμπορίου και επενδύσεων της Συνθήκης. Περαιτέρω οι ειδικοί κανόνες προστασίας («ορθή και ίση αντιμετώπιση» και «έμμεση απαλλοτρίωση») των ξένων επενδυτών, σαφώς θα παίξουν σημαντικό ρόλο στον τρόπο που οι αρχές (θα) παραχωρούν δικαιώματα σε πηγές, περιορίζοντας παράλληλα την δυνατότητα ανάκτησης αυτών (των δικαιωμάτων) παρά μόνο με πολύ δύσκολο και δαπανηρό τρόπο. Εμμέσως αυτό σαφώς επιτρέπει την νόμιμη αρπαγή πηγών και δικαιωμάτων στο νερό. Η προστασία των επενδυτών σε παρόμοιες συνθήκες (NAFTA, Energy Charta) όπου υπήρξαν διαφορές μεταξύ αυτών και των κρατών πάντα οδήγησε σε λύση υπέρ της εναγούσης ιδιωτικής επιχείρησης [15]. Η CETA δεν περιλαμβάνει κανόνες ορθής προστασίας των δικαιωμάτων στο νερό (ως τέτοια νοούνται η δυνατότητα ανάληψης, εξαγωγής, εκτροπής ή χρήσης) όπου υπάρχει εμπορική χρήση. Η παράλειψη τέτοιων μπορεί αν επηρεάσει σημαντικά την γεωργία και αρκετές βιομηχανίες. Θεωρούμε, λοιπόν, ότι ο μόνος τρόπος ανάγνωσης του αρ. 1.9 είναι ως ενός επί πλέον εργαλείου εμπορευματοποίησης του νερού.

Δεν είναι η πρώτη φορά που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προσπαθεί να εισάγει μηχανισμούς αγοράς στα θέματα του νερού [16]. Εδώ και πολλά χρόνια ο τρόπος τιμολόγησης αποτελεί ένα μόνο από τα μέσα που χρησιμοποιούνται για την εμπορευματοποίησή του. Η ιδέα ότι δικαιώματα στο νερό μπορούν ν’ αποτελέσουν αντικείμενο εμπορίας με στόχο την αποτελεσματικώτερη απόδοση του πόρου είναι ένα νεοφιλελεύθερο mantra, το οποίο, δυστυχώς, υιοθετούν θεσμοί και στην Ευρώπη [17]: ας χρησιμοποιήσουμε τουλάχιστον την εμπειρία της Ισπανίας, της Αυστραλίας ή της Καλιφόρνιας.

Η παραχώρηση δικαιωμάτων στο νερό αποτελεί, σήμερα, αρμοδιότητα των κρατών-μελών. Χρησιμοποιούνται, φυσικά, διάφορα κριτήρια, όχι όμως τέτοια εξαρτώμενα απ’ τις συναλλαγές ή τις επενδύσεις, σε αντίθεση με αυτά που προωθούνται δια εμπορικών Συνθηκών όπως η CETA. Αν τα δικαιώματα στο νερό καταστούν εμπόρευμα ή και εμπορεύσιμα τότε αρχίζουν αμέσως να έχουν εφαρμογή οι κανόνες που τίθενται από την CETA. Έτσι, ακόμη κι αν το κράτος διατηρεί την κυριότητα και έχει κάποιο λέγειν στον τρόπο διανομής, αυτά θα μπορούν να μεταβιβάζονται οπουδήποτε ενώ ο ρόλος της πολιτείας θα περιορισθεί σ’ αυτόν μιας «ρυθμιστικής αρχής».

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: ο όρος «παραχώρηση» στην ΕΕ αναφέρεται στην παραχώρηση υπηρεσιών όπως π.χ. η ύδρευση. Τα δικαιώματα στο νερό δεν ταυτίζονται πάντα με τις παραχωρήσεις και αφορούν στις υδατικές πηγές ασχέτως του αν αυτές χρησιμοποιούνται για δημόσιο, εμπορικό, μη κερδοσκοπικό ή όποιον άλλο σκοπό.

——-

[1] European Commission, 2015. Transatlantic Trade and Investment Partnership. Services and Investment Offer of the European Union

[2] Krajewski, Markus, 2016. Model Clauses for the Exclusion of Public Services from Trade and Investment Agreements

[3] Directive 2014/23/EU of the European Parliament and of the Council of 26 February 2014 on the award of concession contracts

[4] Krajewski, ο.π.

[5] Allianz der öffentlichen Wasserwirtschaft e.V., 2016. Wasserwirtschaft im Sog des Freihandels – CETA

[6] European Parliament resolution of 3 February 2016 containing the European Parliament’s recommendations to the Commission on the negotiations for the Trade in Services Agreement (TiSA)

[7] Διαφόρων συγγραφέων, 2016. The Zombie ISDS

[8] Environmental Justice Atlas  Διαφόρων συγγραφέων, 2007. CIADI: Fallo contra el pueblo de Tucumán

[9] Water Remunicipalisation Tracker

[10] Water Remunicipalisation Tracker

[11] International Centre for Settlement of Investment Disputes Kishimoto, S., 2015. Trade Agreements and investor protection: A global threat to public water. In Kishimoto, Lobita et Petitjean, 2015. Our Public Water Future. The Global Experience with Remunicipalisation

[12] Stadtwerke Karlsruhe, 2016. How water supply in Germany would be affected by the EU free trade and investment agreements CETA, TTIP, TiSA

[13] Allianz der öffentlichen Wasserwirtschaft (AöW), 2016. Wasserwirtschaft im Sog des Freihandels – CETA (γερμανικά). Μετάφραση στα γαλλικά: La gestion des ressources en eau dans le sillage du libre échange – CETA

[14] Public Citizen. Tens of Thousands of U.S. Firms Would Obtain New Powers to Launch Investor-State Attacks Against European Policies via CETA and TTIP

[15] Stadtwerke Karlsruhe, 2016, op. cit.

[16] European Water Movement, 2012. Commission’s Blueprint Puts Water and Nature Up For Sale

[17] See for example the seminar Water Market Scenarios for Europe: A response to Water

European Citizens’ Initiative – Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών

• Ο έλεγχος των υπηρεσιών που μεταβιβάστηκαν στην ολότητά τους στο Υπερταμείο περνάει σε έναν φορέα που δεν είναι δημόσιος, σύμφωνα με τις ιδρυτικές του διατάξεις.(1)
• Οι ελληνικές κυβερνήσεις παύουν να έχουν τον έλεγχο της διαχείρισης των υπηρεσιών αυτών και αυτός περνάει στο Εποπτικό Συμβούλιο του Υπερταμείου που ελέγχεται στην πράξη από τους δανειστές.(2)
• Οι δύο εταιρίες παύουν να έχουν ως σκοπό αυτόν που ορίζει το καταστατικό τους, δηλαδή την ύδρευση και την αποχέτευση Αθήνας και Θεσσαλονίκης και εργαλειοποιούνται προκειμένου να εξυπηρετήσουν ξένο προς τον ρόλο τους σκοπό, εκείνον του Υπερταμείου.(3)
• Η ελληνική κυβέρνηση έχει ήδη εγκρίνει την πώληση του 11% της ΕΥΔΑΠ και του 23% της ΕΥΑΘ με αποτέλεσμα να παραχωρήσει σε ιδιώτες επιπλέον θέσεις στο Δ.Σ. των εταιριών που σε συνδυασμό με μια «φιλική» προς τα συμφέροντά τους διοίκηση δύνανται να επιβάλλουν πλήρως την ατζέντα τους παρά την κατοχή μειοψηφικού ποσοστού. (4)

Γι’ αυτό τον λόγο ανακοινώνουμε σήμερα πως η πρωτοβουλία μας σε συνεργασία με άλλους ενδιαφερόμενους φορείς προχωρά σύμφωνα προς όσα ορίζει ο Νόμος στις απαραίτητες νομικές κινήσεις προκειμένου να ακυρωθεί η ένταξη των ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ στο Υπερταμείο.

Παράλληλα με την νομική διαδικασία, συνεχίζουμε την εκστρατεία ενημέρωσης κατά της ιδιωτικοποίησης προκειμένου οι συμπολίτες μας να παραμένουν συνεχώς ενήμεροι για τις καταστροφικές συνέπειές της.(5)

Τέλος, με δεδομένη την ουδετερότητα που θα πρέπει σύμφωνα με τη συνθήκη της Λισαβόνας να επιδεικνύει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (ως μέλος των θεσμών) σε σχέση με την δημόσια ή ιδιωτική διαχείριση των υπηρεσιών ύδρευσης, απαιτούμε την δημοσιοποίηση οποιασδήποτε σχετικής αλληλογραφίας και των πρακτικών των συζητήσεων μεταξύ ελληνικής κυβέρνησης και θεσμών για το θέμα της μεταβίβασης των ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ στο Υπερταμείο.(6)

Υπενθυμίζουμε ότι τόσο οι Ευρωπαίοι όσο και οι Έλληνες πολίτες έχουν επανειλημμένα εκφραστεί με επίσημο τρόπο και τίθενται στην συντριπτική τους πλειοψηφία κατά της ιδιωτικοποίησης των υπηρεσιών ύδρευσης. (7) Δεν νοείται διακυβέρνηση με βάση το Κράτος Δικαίου που δεν σέβεται αποφάσεις Ανώτατου Δικαστηρίου χώρας και δεν νοείται δημοκρατικό καθεστώς που αγνοεί επιδεικτικά τη βούληση των πολιτών.

Δηλώστε συμμετοχή για να υποστηρίξετε τον αγώνα εδώ.

SAVE GREEK WATER

(1) Οι δύο εταιρίες ιδιωτικοποιούνται κατά παράβαση του Συντάγματος όπως κρίθηκε και δια της απόφασης της Ολομέλειας του ΣτΕ 1906/2014 για την ΕΥΔΑΠ καθώς όλα τους τα στοιχεία αλλά και οι θυγατρικές τους μεταβιβάζονται στο Υπερ-ταμείο που όπως αναφέρεται στο άρθρο 184 παρ.4 Ν.4389/2016 «δεν ανήκει στον δημόσιο ή ευρύτερο δημόσιο τομέα, όπως αυτός εκάστοτε ορίζεται».

(2) Η διαχείριση και η διοίκηση των δύο εταιριών περνάνε, στην πράξη, στον έλεγχο των δανειστών, με δεδομένα: α) ότι το εποπτικό συμβούλιο του Υπερ-ταμείου αποτελείται από 5 μέλη δύο εκ των οποίων ορίζονται από τους δανειστές (με την σύμφωνη γνώμη του Υπουργού Οικονομικών) και τρία από την ελληνική κυβέρνηση (με την σύμφωνη γνώμη των δανειστών) και β) ότι μεταξύ δανειζόμενου Ελληνικού Κράτους και δανειστών δεν υπάρχει ισότιμη σχέση καθώς οι δεύτεροι μπορούν, όπως επανειλημμένα έχει αποδειχθεί, να επιβάλλουν όσα θέλουν. Αξίζει ακόμη να σημειωθεί ότι το Διοικητικό Συμβούλιο που ορίζεται από το Εποπτικό σύμφωνα με το άρθρο 192 Ν.4389/2016  παρ. 2α «αναλαμβάνει συμβατικές υποχρεώσεις για λογαριασμό της Εταιρείας, συμπεριλαμβανομένης της ανάθεσης συμβάσεων για την προμήθεια αγαθών και υπηρεσιών» ενώ σύμφωνα με το άρθρο 194 παρ. 8 «Οι συνεδριάσεις του Εποπτικού Συμβουλίου και του Διοικητικού Συμβουλίου, καθώς και το σχετικό υλικό και τα πρακτικά των συνεδριάσεων, είναι εμπιστευτικές» παρά το ότι αφορούν την διαχείριση δημόσιας περιουσίας. Επιπλέον, σύμφωνα με το άρθρο 202 παρ. 2 «προκειμένου να προβούν σε ιδιωτικοποίηση περιουσιακών τους στοιχείων, η Εταιρεία και οι άμεσες θυγατρικές της (εξαιρουμένων των ΤΧΣ και ΤΑΙΠΕΔ) δύναται να προβαίνουν ενδεικτικά στην πώλησή τους, τη μεταβίβαση οποιωνδήποτε εμπράγματων ή ενοχικών δικαιωμάτων επί αυτών ή την εισφορά των τελευταίων σε ανώνυμες εταιρείες (Α.Ε.) ή ιδιωτικές κεφαλαιουχικές εταιρείες (Ι.Κ.Ε.) και στη συνεπακόλουθη πώληση των σχετικών μετοχών σε τρίτους». Τέλος, στην παρ. 3 του ίδιου άρθρου τονίζεται ότι «η Εταιρεία και οι άμεσες θυγατρικές της (εξαιρουμένων των ΤΧΣ και ΤΑΙΠΕΔ) δύναται επιπλέον να προβαίνουν στη μίσθωση των περιουσιακών στοιχείων, την παραχώρηση του δικαιώματος χρήσης ή αξιοποίησής τους, την ανάθεση της διαχείρισής τους, τη σύσταση επί αυτών οποιουδήποτε πραγματικού η προσωπικού δικαιώματος, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων οριζόντιας ιδιοκτησίας και επικαρπίας επί δικαιωμάτων οποιασδήποτε φύσης».

(3) Οι δύο εταιρίες παύουν να αποτελούν υπηρεσίες κοινής ωφελείας με αντικείμενο την απρόσκοπτη και ποιοτική παροχή υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης στους πολίτες της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης και καθίστανται απλώς «αξίες» στο χαρτοφυλάκιο της ΕΔΗΣ (μιας εκ των θυγατρικών του Υπερταμείου) με μοναδικό στόχο να εξυπηρετήσουν, αφού έτσι μόνο προβλέπεται στον Νόμο, τον «ειδικό σκοπό» του Υπερ-ταμείου: κατ’ αρ. 185 παρ.1, Ν.4389/2016: «Η Εταιρία διαχειρίζεται και αξιοποιεί τα περιουσιακά της στοιχεία προκειμένου να: α) συνεισφέρει πόρους για την υλοποίηση της επενδυτικής πολιτικής της χώρας και για την πραγματοποίηση επενδύσεων που συμβάλλουν στην ενίσχυση της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας και β) συμβάλλει στην απομείωση των οικονομικών υποχρεώσεων της Ελληνικής Δημοκρατίας σύμφωνα με τον Νόμο 4336/2015 (Α’ 94).

(4)Απόφαση αριθμ. 33 Κυβερνητικού Συμβουλίου Οικονομικής Πολιτικής (ΦΕΚ 1472Β/2016)

(5) Τα τελευταία 15 χρόνια έχουν υπάρξει τουλάχιστον 235 περιπτώσεις επαναδημοτικοποίησης υπηρεσιών ύδρευσης σε 37 χώρες, συμπεριλαμβανομένων περιπτώσεων υψηλού προφίλ στην Ευρώπη τη Βόρεια και Νότια Αμερική, την Ασία και την Αφρική.

(6) Η συμφωνία δανειστών και κυβέρνησης να συμπεριλάβουν τις ΕΥΔΑΠ Α.Ε. και ΕΥΑΘ Α.Ε. στο νέο Υπερ-ταμείο αποτελεί και από τα δύο μέρη σκανδαλώδη παραβίαση της δημοκρατικά εκφρασμένης βούλησης των πολιτών όπως αυτή καταγράφηκε τόσο στο δημοψήφισμα για τη μη ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑΘ της 18ης Μαΐου του 2014 (όπου 98,03% των Θεσσαλονικέων τάχθηκαν κατά της ιδιωτικοποίησης), όσο και στην επιτυχία της Πρωτοβουλίας Ευρωπαίων Πολιτών Right2water στην χώρα μας και πανευρωπαϊκά, με αιτήματα την κατοχύρωση από πλευράς Ε.Ε. του ανθρωπίνου δικαιώματος σε νερό και υγιεινή καθώς και τη μη περαιτέρω εμπορευματοποίηση του νερού, κατά την διάρκεια της οποίας οι επίσημες υπογραφές υποστήριξης από πλευράς Ελλήνων πολιτών ξεπέρασαν τις 32.000 (έναντι 17.000 απαιτουμένων) ενώ στην Ευρώπη συνολικά συνυπέγραψαν άνω του 1.800.00 έναντι 1.000.000 απαιτουμένων.

(7) Σύμφωνα με τον κανονισμό EC1049/2001 (30 Μαΐου 2001) σχετικά με την πρόσβαση των πολιτών σε έγγραφα του Ευρωκοινοβουλίου, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και το άρθρο 255(2) της Ευρωπαϊκής Συνθήκης και σε συνδυασμό με το άρθρο 345 της ΣΛΕΕ και το άρθρο 171 της Οδηγίας 2006/123/EC σχετικά με υπηρεσίες εσωτερικής αγοράς  που υπαγορεύει στην Ευρωπαϊκή επιτροπή «ουδετερότητα» σε θέματα δημόσιας ή ιδιωτικής διαχείρισης των υδάτινων πόρων.

Σύμφωνα με το κατατεθέν νομοσχέδιο, οποιοδήποτε στοιχείο τους που σήμερα βρίσκεται στον έλεγχο του Δημοσίου, (συμπεριλαμβανομένου και του ποσοστού του 34% περίπου το οποίο γύρισε σε δημόσιο έλεγχο από το ΤΑΙΠΕΔ με την απόφαση του ΣτΕ 1904/2014), μετά την ψήφιση ιδιωτικοποιείται και είναι πλέον “αξία” του Υπερταμείου.

Με την ψήφιση, αύριο Τρίτη, θα υπάρξει αναλυτική ενημέρωση με δελτίο τύπου για το πώς θα αντιμετωπίσουμε αυτή την κατάφωρη παραβίαση της απόφασης του ΣτΕ 1904/2014 που φέρονται ότι απαιτούν οι δανειστές και υλοποιεί η κυβέρνηση.

Μέχρι τότε στηρίζουμε όλοι την πρωτοβουλία των Θεσσαλονικεων φίλων μας. Στείλτε  email προς ΟΛΟΥΣ τους βουλευτές για να καταψηφίσουν την ένταξη των δύο εταιριών στο Υπερταμείο με ένα κλικ.

Για συνεχή ροή πληροφοριών επισκεφθείτε την σελίδα μας στο facebook  και ακολουθήστε μας στο twitter.

Δυστυχώς για την ποιότητα του κράτους Δικαίου στην χώρα μας, η διάταξη που προωθείται ύστερα από την αποτυχημένη και επίμονη προσπάθεια κέντρων συμφερόντων εντός και εκτός χώρας για την άμεση και πλήρη ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών ύδρευσης φέρνει «από το παράθυρο» παρόμοιες συνέπειες στους οικιακούς (αλλά όχι μόνο) καταναλωτές αφού καλούνται να πληρώσουν άρτι εφευρεμένα «κόστη» που αποδεικνύουν αμέσως ότι μέσω αυτού του σχεδίου μιλούμε πλέον για πλήρη εμπορευματοποίηση όχι μόνον των υπηρεσιών ύδρευσης αλλά και του ίδιου του νερού της χώρας μας.

Φυσικά, η στερούμενη κάθε έννοιας λογικής και επιστημονικής στοιχειοθέτησης προσπάθεια να μπει «ταμπέλα με τιμή στη φύση» και την καλή κατάσταση των οικοσυστημάτων και των υδάτινων αποθεμάτων δεν είναι μια επινόηση του ελληνικού υπουργείου αλλά αποτελεί πάγια επιδίωξη πολυεθνικών εταιριών που με ρητορική δήθεν οικολογικής ευσυνειδησίας θέλουν να δημιουργήσουν μια «αγορά των οικοσυστημάτων» ακόμη και μια «αγορά νερού», παρόμοια με εκείνη των ρύπων Co2, που έχουμε δει εδώ και χρόνια πόσο λίγο βοήθησε στη μείωσή τους.

Αυτά τα κέντρα κατάφεραν εδώ και καιρό να «επηρεάσουν» μέσω των λόμπι τους τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κι έτσι με το αρ. 9 της Οδηγίας  2000/60/ΕΚ, προς την οποία το εθνικό δίκαιο εναρμονίζεται με την υπό «διαβούλευση» ΥΑ, τέθηκε θέμα Ανάκτησης Πλήρους Κόστους για της Υπηρεσίες Ύδατος. Σ’ αυτό τα κράτη οφείλουν να συνυπολογίζουν (όπως αναλύεται στο 2ο άρθρο της προς «διαβούλευση» ΥΑ) το Χρηματοοικονομικό κόστος, το Περιβαλλοντικό κόστος και το Κόστος Πόρου.

Για να αποκωδικοποιήσουμε την προσπάθεια παραπλάνησης που γίνεται εις βάρος των πολιτών χρειάζεται να αναφερθούμε στους τρεις ορισμούς που δίνονται σε αυτές τις έννοιες από τους συντάκτες του Σχεδίου.

Α. Ως «Χρηματοοικονομικό κόστος»  ορίζεται «η οικονομική αποτίμηση του κόστους για όλα τα έργα, τις υποδομές και τις διαδικασίες που είναι απαραίτητες για τις υπηρεσίες παροχής ύδατος, για τις χρήσεις που αναφέρονται στο άρθρο 2 παρ. 1 της ΥΑ. Το χρηματοοικονομικό κόστος περιλαμβάνει το κόστος κεφαλαίου, το λειτουργικό κόστος, το κόστος συντήρησης και το κόστος διοίκησης.

Σύμφωνα με αυτόν τον νέο ορισμό του χρηματοοικονομικού κόστους:

1) Οι καταναλωτές καλούνται να ξαναπληρώσουν για έργα υποδομών που μέσα από την φορολογία γενεών Ελλήνων αλλά και Ευρωπαίων (σε ότι αφορά τα έργα υποδομών που  χρηματοδοτηθήκαν από ευρωπαϊκά κονδύλια), δανείων που σήμερα αποτελούν μέρος του δυσβάσταχτου δημοσίου χρέους αλλά και την συνεισφορά τους με την πληρωμή λογαριασμών και λοιπόν τελών έχουν ήδη πληρώσει και πληρώνουν σε βάθος δεκαετιών.

2) Καλούνται επίσης να πληρώσουν για ανύπαρκτα, υπό κατασκευή ή κακής ποιότητας έργα υποδομών σε περιοχές της επαρχίας όπου σε πολλές περιπτώσεις οι αρμόδιες υπηρεσίες αδυνατούν να παρέχουν καθαρό πόσιμο νερό και βεβαίως δεν υπάρχουν καν αποχετευτικά δίκτυα.

3) Καλούνται να πληρώσουν τα κέρδη των υπεργολάβων που λυμαίνονται των υπηρεσιών όπως πολύ σαφώς αναφέρει η ΥΑ στο Άρθρο 4 παρ 2 ββ) αφού μες το λειτουργικό κόστος συνυπολογίζεται και το  «κόστος σύναψης συμβάσεων παροχής υπηρεσιών με τρίτους». Μόλις πρόσφατα μια τέτοια  «καινοτόμα» σύμβαση υπογράφηκε από την ΕΥΔΑΠ προκειμένου μια ιδιωτική εταιρία να «αξιολογήσει» με το αζημίωτο το υπάρχον προσωπικό, κάτι που μέχρι σήμερα γινόταν χωρίς «κόστος» ενδοϋπηρεσιακά και που εν πάση περιπτώσει θα μπορούσε να βελτιωθεί επίσης ενδοϋπηρεσιακά αν υπήρχε χρεία.

4) Καλούνται να πληρώσουν  το Κόστος Κεφαλαίου δλδ την απόδοση από εναλλακτικές τοποθετήσεις του (αρ 4 παρ.2.α.αβ).  Αν μια επιχείρηση ύδρευσης π.χ. αποδείξει κάποια στιγμή πως θα κέρδιζε περισσότερα αν τα χρήματα που έδωσε για συντήρηση δικτύου τα είχε επενδύσει σε κάποια άλλη δραστηριότητα θα πρέπει εμείς να πληρώσουμε τα διαφυγόντα υποτιθέμενα κέρδη της; Ας μην πει κανείς αφελής ότι οι επιχειρήσεις ύδρευσης από το καταστατικό τους έχουν χρέος να επενδύουν μόνο στις υποδομές αφού μόλις φέτος η ΕΥΔΑΠ «επένδυσε» € 20.000.000 στην Attica Bank. Επιπλέον σύμφωνα με την ΥΑ θα πρέπει οι καταναλωτές να πληρώνουν και το «εύλογο κέρδος» των ιδιωτών επενδυτών σε ΕΥΑΘ και ΕΥΔΑΠ (Παράρτημα 1 α2) χωρίς βέβαια να προσδιορίζεται ποσοτικά η ευέλικτη έννοια «εύλογο», με μια πρόνοια πραγματικής κρατικής γενναιοδωρίας λες και στον ιδιωτικό τομέα οι επενδυτές έχουν καμιά εξασφάλιση κερδοφορίας όταν επενδύουν σε κάποια επιχείρηση. Φέτος ήταν σχεδόν 22 εκ. ευρώ το ύψος των μερισμάτων που διένειμε η ΕΥΔΑΠ που είχε κέρδη 138 εκ. αλλά καθώς φαίνεται το ποσό αυτό δεν είναι το «εύλογο» και θα πρέπει όλοι να δώσουμε κάτι παραπάνω.

Β. Ως «Περιβαλλοντικό κόστος» ορίζεται «η οικονομική αποτίμηση της απόκλισης της κατάστασης των υδάτων από την καλή κατάσταση, η οποία απαιτείται για τη βιώσιμη χρήση του υδατικού πόρου σύμφωνα με τους περιβαλλοντικούς στόχους του άρθρου 4 του Π.Δ. 51/2007».

 1) Πεδίο δόξης λαμπρό ανοίγεται σε όποιον επιστήμονα θελήσει να ορίσει «κόστος ανά κυβικό μέτρο» όπως προβλέπει η ΥΑ για τα προς το παρόν νεφελώδη έργα αποκατάστασης (και άραγε γιατί δεν μελετάμε πρώτα ποια συγκεκριμένα θα μπορούσαν να είναι αυτά;) για να καταστεί «βιώσιμο» ένα υδατικό απόθεμα ή μια λεκάνη απορροής. Περιμένουμε να δούμε πόσες ΔΕΥΑ και πόσοι δήμοι που εξυπηρετούνται από ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ θα έχουν μηδενικά λοιπόν περιβαλλοντικά τέλη εκτός κι αν καμιά περιοχή της χώρας δεν έχει «βιώσιμα» υδατικά αποθέματα.

2) Ακόμη κι αν η επιστήμη τα καταφέρει είναι βέβαιο ότι η πολιτική θα αποτύχει. Στο εν λόγω σχέδιο καμιά συγκεκριμένη δράση δεν προσδιορίζεται και δεν ορίζεται ως υποχρεωτική. Τα χρήματα που θα συγκεντρώνονται από τα περιβαλλοντικά τέλη θα καταλήγουν στο περιβόητο και εν πολλοίς αδρανές «Πράσινο Ταμείο» κι από εκεί ποίος οίδε πού και κυρίως πότε αφού καμιά χρονική πρόβλεψη υποχρέωσης δεν ορίζεται παρά μόνον ο συντάκτης τα χαρακτηρίζει «ανταποδοτικά» διότι διαφορετικά θα ήταν κατάφωρα αντισυνταγματική η επιβολή τους.

3) Πως μπορεί να μην είναι προσχηματικό και εισπρακτικού χαρακτήρα το εν λόγω τέλος αν για παράδειγμα σε μια περιοχή της χώρας τα έργα αποκατάστασης του υδάτινου αποθέματος είναι τέτοια που θα εκτόξευαν το τέλος σε δυσθεώρητα ύψη;

4) Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και δύο από τις εξαιρέσεις από τα περιβαλλοντικά τέλη: (α) χρήστες οι οποίοι, με την εφαρμογή κατάλληλων πρακτικών ορθής διαχείρισης, συμβάλλουν στη διατήρηση ή/και βελτίωση της καλής κατάστασης των υδάτων, συμπεριλαμβανομένης της επαναχρησιμοποίησης λυμάτων και γ) λόγω γεωμορφολογικών ιδιομορφιών ή ακραίων κλιματικών συνθηκών. Οποιαδήποτε δλδ βιομηχανική μονάδα με πολιτική ισχύ π.χ. λόγω των θέσεων εργασίας που παρέχει παρουσιάζει «ορθή διαχείριση» εξαιρείται των τελών; Ή οποιοσδήποτε βουλευτής μπορέσει να χαρακτηρίσει τον δήμο εκλογής του ως «γεωμορφολογικά ιδιάζοντα» θα μπορεί να τον εξαιρεί από το τέλος;

5) Εξωφρενική είναι δε η πρόβλεψη να πληρώνουν οι καταναλωτές για την ρύπανση των υδατικών συστημάτων, ακόμη κι αν δεν συνέβαλαν σε αυτή (αυτό ακριβώς προβλέπεται στην περίπτωση δ της 2ας παραγράφου του αρ. 5!!!) κι ακόμη κι αν αυτά ουδέποτε αποκαθίστανται; Θα ήταν χρήσιμο εδώ να μας απαντήσει ο Αν.Υπ. πόσες και ποιες από τις διαπιστωμένες περιπτώσεις ρύπανσης υδάτων έχουν αποκατασταθεί και ποιοι τις πλήρωσαν.

6) Γενικότερα είναι δυνατόν να ανοίγεται από τον ίδιο τον ορισμό του τέλους αυτού πεδίο για  άνιση επιβάρυνση πολιτών που έχουν την ατυχία να ζουν σε υποβαθμισμένες υδρολογικά περιοχές και χωρίς να ευθύνονται επ’ ουδενί για την μέχρι τώρα διαχείριση των υδάτων στην προβληματική ζώνη;

Γ. Ως «Κόστος πόρου» ορίζεται «η οικονομική αποτίμηση άλλων εναλλακτικών χρήσεων του ύδατος, οι οποίες είναι αναγκαίες σε περίπτωση που το Υδατικό Σύστημα (ΥΣ) χρησιμοποιείται πέραν του ρυθμού της φυσικής του αναπλήρωσης».

Αυτός ο πλέον διάτρητος από τους ορισμούς των νέων ορισμών κόστους μας φέρνει στο νου την Χιλή. Εκεί οι μεγάλες επιχειρήσεις εκμετάλλευσης χαλκού, που έχουν την οικονομική δυνατότητα να πληρώσουν παραπάνω, χρησιμοποιούν το νερό των τοπικών πηγών και ποταμών ενώ οι κάτοικοι καταλήγουν να πίνουν αφαλατωμένο θαλασσινό, αφού μόνο τέτοιο υπάρχει διαθέσιμο σε οικονομικότερες τιμές. Θα πρέπει λοιπόν εφεξής να πληρώνουμε την διαφορά ως «κόστος πόρου» για να μην γίνει άλλη χρήση του νερού μας με μεγαλύτερο οικονομικό όφελος;

Mια μεγάλη βιομηχανική μονάδα πχ. εμφιαλώσεως που χρησιμοποιεί νερό πέραν του ρυθμού της φυσικής του αναπλήρωσης θα πληρώνει το «κόστος πόρου» και θα κερδοφορεί ησύχως παρότι καταστρέφει το υδατικό απόθεμα; Πώς κάτι τέτοιο συνάδει με την υποτιθέμενη επιδιωκόμενη «ορθολογική χρήση»;

Τέλος αξίζει να σημειωθεί ότι από όλη την υπόθεση «ανάκτησης κόστους» εξαιρούνται όλες οι υπηρεσίες ύδατος για ενεργειακή χρήση (αρ. 2 παρ.2.α της ΥΑ) και φυσικά είναι προφανές το γιατί αν ρίξει κανείς μια ματιά στον τρόπο λειτουργίας του ενεργειακού κλάδου στην χώρα μας.

Είναι σαφές σε όλους πως οι παραπάνω διατάξεις δεν αποσκοπούν σε τίποτε άλλο παρά στο να δώσουν εύσχημες δικαιολογίες για αύξηση της τιμής του νερού στο διηνεκές, με παρόμοιο τρόπο όπως διπλασιάστηκαν εν μία νυκτί τα τιμολόγια της ΔΕΗ με τις «ρυθμιζόμενες χρεώσεις».

Το σαθρό επιχείρημα ότι η αύξηση της τιμής θα οδηγήσει σε εξοικονόμηση και ορθολογική χρήση, έτσι ως εκ θαύματος, είναι μια κατάφωρη διαστρέβλωση της οικονομικής πραγματικότητας αφού ο έχων θα μπορεί άνετα να συνεχίσει να πληρώνει την υπερβολική κατανάλωση ενώ ο οικονομικά ασθενέστερος θα μετρά το νερό με το σταγονόμετρο.

Είναι μια ακόμη έμμεσης μορφής φορολόγηση, που απειλεί ευθέως το ανθρώπινο δικαίωμα για πρόσβαση σε νερό και υγιεινή όπως αυτό ορίστηκε από τον ΟΗΕ.

Τέλος, η λογική της ανάκτησης πλήρους κόστους έρχεται σε ευθεία αντίθεση με τον χαρακτήρα μιας υπηρεσίας κοινής ωφέλειας, χαρακτήρα που οι επιχειρήσεις ύδρευσης στην Ελλάδα φέρουν ακόμη αλλά και επιβάλλεται από το Σύνταγμα. Πέραν ενός λογικού για την συνέχιση της λειτουργίας τέτοιων επιχειρήσεων ποσοστού κέρδους, το οποίο αυτές ως ουσία κοινωφελείς, οφείλουν να επανεπενδύουν για την συντήρηση και βελτίωση των υποδομών και των δικτύων, οποιοδήποτε άλλο (κέρδος) απλώς είναι ανήθικο, επιβαλλόμενο σ’ εμάς που δεν έχουμε άλλην εναλλακτική λύση για να έχουμε πρόσβαση στον πλέον αναγκαίο πόρο.

Για όλους τους παραπάνω λόγους, είμαστε παντελώς αντίθετοι στην επιχειρούμενη μετατροπή του κοινού αγαθού του νερού σε προϊόν και ζητούμε την πλήρη απόσυρση του υπό «διαβούλευση» κειμένου.

Πρωτοβουλία για τη μη ιδιωτικοποίηση του νερού στην Ελλάδα, SAVEGREEKWATER

(σημείωση: Το κείμενο έχει αποσταλεί και στα email που έχουν αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Υπουργείου)

ΣΥΝΥΠΟΓΡΑΦΟΝΤΕΣ ΦΟΡΕΙΣ

ΣΕΚΕΣ, Συμμετοχικό Ενωτικό Κίνημα Εργαζομένων και Συνταξιούχων για Δημόσια ΕΥΔΑΠ στην υπηρεσία της κοινωνίας.

Σωματείο Εργαζομένων ΕΥΑΘ

ΦΙΛΟΙ της ΦΥΣΗΣ/ Naturefriends Greece

Δίκτυο Ριζοσπαστικής Οικολογίας

Πρωτοβουλία Πολιτών για την κατάργηση του Υπερταμείου Υφαρπαγής της Δημόσιας Περιουσίας

ΣΑΔΑΣ – Πανελλήνιας Ένωσης Αρχιτεκτόνων

SOSte to nero, Θεσσαλονίκη

Water Warriors,  Θεσσαλονίκη

Ανοικτή Επιτροπή Αλληλεγγύης Τήνου

Περιβαλλοντικός Πολιτιστικός Σύλλογος Μάνης (ΠΕΡΙ.ΠΟΛ.Ο. ΜΑΝΗΣ)

Αυτοδιαχειριζόμενος Αγρός στο Ελληνικό

ΟΙΚΟ.ΠΟΛΙ.Σ ΧΑΪΔΑΡΙΟΥ

Δίκτυο Πολιτών Χολαργού – Παπάγου

“Καλλιστώ”, Περιβαλλοντική Οργάνωση για την Άγρια Ζωή και τη Φύση

Προσθήκη 7/09/2016:

Ύστερα από την αντίδραση φορέων κατά της διαδικασίας που επιλέχθηκε για να τοποθετηθούν οι πολίτες για την τιμολόγηση του νερού, το Υπουργείο αποφάσισε να ανοίξει δημόσια διαβούλευση για το σοβαρότατο αυτό ζήτημα. Ως SAVEGREEKWATER υποβάλαμε στην επίσημη ιστοσελίδα τις απόψεις μας και σας καλούμε όλους να γράψετε τα δικά σας σχόλια. Είναι το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε. Να διαφωνήσουμε δημόσια με την μετατροπή του νερού από κοινό αγαθό σε εμπορικό προϊόν. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε κατά άρθρο και τις δικές μας παρατηρήσεις. Το δικό μας σχόλιο έχει δημοσιοποιηθεί στο άρθρο 3 Ορισμοί.
Μπορείτε να συμμετέχετε στην διαβούλευση εδώ : https://www.opengov.gr/minenv/?p=7908

Άρθρο του David Sanchez της Food and Water Europe

Ακριβώς ένα χρόνο πριν σχολιάζαμε το πώς η Ισπανία ακόμα αντιστεκόταν στο τελευταίο κύμα τις ιδιωτικοποίησης του νερού, ως αποτέλεσμα των πολιτικών λιτότητας, χρέους και των σκανδάλων διαφθοράς.

Αλλά ως αποτέλεσμα των τοπικών και εθνικών εκλογών ένα χρόνο πριν, η τάση αυτή αντιστράφηκε. Ως αντίδραση στην μακροχρόνια κρίση, των επιθέσεων στις δημόσιες υπηρεσίες και της διαφθοράς των παραδοσιακών κομμάτων, πολλές κινήσεις πολιτών ανέλαβαν να οργανώσουν εκλογές, με μεγάλη επιτυχία σε Μαδρίτη, Βαρκελώνη, Σαραγόσα, Σαντιάγκο, Βαλένθια, Κορόνια και σε πολλές άλλες πόλεις.

Ένα από τα βασικά επιτεύγματα αυτών των κινήσεων πολιτών ήταν να εισαγάγει στη δημόσια σφαίρα συζήτησης τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να γίνεται η διαχείριση των δημόσιων υπηρεσιών, όπως αυτών του νερού. Μέχρι το τέλος του 2015, το 57% του πληθυσμού της Ισπανίας λαμβάνει το οικιακό νερό από έναν ιδιωτικό φορέα. Μία από τις πιο ανησυχητικές συνέπειες  είναι ότι πάνω από 500.000 οικογένειες, κάθε χρόνο,  λαμβάνουν προειδοποιήσεις για διακοπή της παροχής νερού, σύμφωνα με τα στοιχεία της ισπανικής ένωσης δημόσιων υπηρεσιών ύδρευσης.

Η Valladolid, μία πόλη 300.000 κατοίκων και πρωτεύουσα της βορειοδυτικής περιοχής της Castilla y León, έκανε το πρώτο μεγάλο βήμα μερικές εβδομάδες πιο πριν. Η τοπική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι η πόλη θα ανακτήσει τον δημόσιο έλεγχο διαχείρισης των υδάτων, 20 χρόνια αφότου ιδιωτικοποιήθηκε η  Aguas de Valladolid, όταν λήξει το συμβόλαιο τον Ιούλιο του 2017. Η Aguas de Valladolid είναι τώρα μέρος του ομίλου AGBAR-Suez.

Οι λόγοι για την επαναδημοτικοποίηση είναι γνωστοί: ανεπαρκείς επενδύσεις σε υποδομές, υψηλοί δασμοί και έλλειψη δημοκρατικού ελέγχου επί ενός τόσο σημαντικού πόρου,. Αυτά είναι τα ίδια προβλήματα που οδήγησαν περισσότερες από 200 πόλεις σε όλο τον κόσμο να ανακτήσουν την διαχείριση των υπηρεσιών ύδρευσης τα τελευταία 15 χρόνια.

Η επαναδημοτικοποίηση μιας δημόσιας υπηρεσία είναι μια σύνθετη διαδικασία. Η Valladolid θα δημιουργήσει μια δημόσια εταιρεία που θα προσλάβει τους υπάρχοντες 150 εργαζόμενους της Aguas de Valladolid έτσι δεν θα χαθεί η τεχνογνωσία ή οι θέσεις εργασίας. Ανακοινώθηκαν επενδύσεις ύψους € 178.000.000 κατά τα επόμενα 15 χρόνια προκειμένου να ανανεωθούν οι υποδομές, παρόλα αυτά τα τιμολόγια θα αυξηθούν λιγότερο από το ένα τρίτο σε σύγκριση με την περίοδο όπου η διαχείριση ήταν ιδιωτική.

Αυτή είναι μία εξαιρετική είδηση για τους πολίτες της Valladolid, αλλά και ένα στρατηγικό ορόσημο για ολόκληρη τη χώρα. Η Valladolid είναι η μεγαλύτερη ισπανική πόλη που προχώρησε σε μια τέτοια διαδικασία, και θα ανοίξει σίγουρα το δρόμο για πολλές άλλες πόλεις που έχουν ανακοινώσει παρόμοιες προθέσεις. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, είναι ένα μεγάλο σύμβολο αυτής της παγκόσμιας τάσης. Η Ισπανία είναι μία από τις χώρες που επλήγησαν περισσότερο από τη λιτότητα και την ιδιωτικοποίηση του νερού και ως εκ τούτο αποτελεί πηγή έμπνευσης για τις κινήσεις πολιτών που  ακόμα αντιστέκονται τις ιδιωτικοποιήσεις, όπως οι πολίτες στην  Ελλάδα.

Η επαναδημοτικοποίηση είναι ένα τεράστιο βήμα, αλλά δεν αρκεί. Η Δημόσια διοίκηση πρέπει να είναι διαφανής, δημοκρατική και συμμετοχική. Πρέπει να εγγυηθεί το ανθρώπινο δικαίωμα στο νερό, καθώς και επενδύσεις για τη διασφάλιση ενός βιώσιμου εφοδιασμού του. Είναι θεμελιώδες να σχεδιάσει ένα σχέδιο βιώσιμης διαχείρισης για την προστασία της οικολογίας των φυσικών κύκλων νερού και τη διατήρηση της ποιότητας του νερού σε ποτάμια και υδροφόρους ορίζοντες. Είναι επίσης σημαντικό η διατήρηση καλών συνθηκών εργασίας για τους εργαζόμενους της εταιρείας νερού που θα πρέπει να ενσωματωθούν πλήρως στη δημοκρατική διαδικασία λήψης αποφάσεων.

Υπάρχουν πολλές προκλήσεις, αλλά κανείς δεν είπε ότι η αμφισβήτηση του νεοφιλελεύθερου δόγματος θα είναι εύκολη υπόθεση. Ζούμε συναρπαστικές στιγμές!

Οι προτάσεις της επιτροπής που συστάθηκε για τη συγγραφή της συνταγματικής τροπολογίας εγκρίθηκαν με 65 ψήφους ενώ οι 25 υπόλοιπες ψήφοι ήταν από μέλη που είτε απείχαν είτε δεν ήταν παρόντα. Έτσι η πρόταση συγκέντρωσε τα δύο τρίτα που ήταν απαραίτητα για να αρχίσει η διαδικασία της ένταξης του δικαιώματος στο νερό στο σύνταγμα.

Το κείμενο που προτάθηκε από την Επιτροπή και εγκρίθηκε την Τρίτη 12 Ιουλίου 2016 δηλώνει ότι το πόσιμο νερό «δεν θα έπρεπε να θεωρείται εμπορεύσιμο αγαθό» και ορίζει την παροχή πόσιμου νερού ως «μη κερδοσκοπική δημόσια υπηρεσία».

Αυτή η λεκτική επιλογή θα πρέπει να προστατεύσει τις υπηρεσίες ύδρευσης από οποιαδήποτε προσπάθεια φιλελευθεροποίησης υποκινούμενη από την Κομισιόν. Αυτό καθιστά μια μεγάλη επιτυχία των συνδικάτων και των ΜΚΟ που έχουν κάνει τις εκστρατείες στην Σλοβενία αλλά και σε όλη την Ευρώπη για την αναγνώριση του νερού σαν ανθρώπινο δικαίωμα που πρέπει να προστατευτεί από την ιδιωτικοποίηση.

Η εκστρατεία του Right2Water, που άρχισε από την EPSU, ήταν η πρώτη πετυχημένη Πρωτοβουλία Ευρωπαίων Πολιτών το 2013, όταν συγκέντρωσε και υπέβαλε 1,9 εκατομμύριο υπογραφές υπέρ του εγγυημένου νερού και αποχέτευσης σε όλη την Ευρώπη και κατά την φιλελευθεροποίηση των υπηρεσιών ύδρευσης. Οι Σλοβένοι ξεπέρασαν αναλογικά τον αριθμό των υπογραφών κατά πολύ. Αυτή η ευρεία υποστήριξη για το δικαίωμα στο νερό στη Σλοβενία τώρα απέδωσε καρπούς με την έναρξη της διαδικασίας κατοχύρωσης του δικαιώματος στο νερό στο εθνικό σύνταγμα.

Καθ’ όλη την διάρκεια των μυστικών διαπραγματεύσεων για την Συνθήκη Ελευθέρου Εμπορίου μεταξύ της ΕΕ και του Καναδά (CETA), η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ισχυριζόταν πως αφ’ ενός τα ύδατα θα παρέμεναν εκτός συμφωνίας και αφ’ ετέρου πως δεν θα υπήρχε διαπραγμάτευση επί θεμάτων δημοσίας διαχείρισης υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης από δημόσιες υπηρεσίες ακόμη κι εκεί που αυτά σχετίζονταν με τις (υπό διαπραγμάτευση) Υπηρεσίες Γενικού Οικονομικού Ενδιαφέροντος (Services of General Economic Interest – SGEI). Μια επιμελής όμως ανάγνωση του τελικού κειμένου της CETA (όπως αυτό γνωστοποιήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2014) εμφανίζει μιαν διαφορετική πραγματικότητα.

Δικαιώματα και Υποχρεώσεις σχετικά με το νερό

Το κεφάλαιο «Δικαιώματα και Υποχρεώσεις σχετικά με το νερό» βρίθει ασαφών νομικών όρων, οι οποίοι, σε αρκετά σημεία αντίκεινται στις νομοθεσίες της ΕΕ και των κρατών-μελών. Η ασάφεια αυτή καθιστά εφικτή την είσοδο υπερεθνικών επιχειρήσεων στην «αγορά» του νερού. Π.χ. η αναφορά (κατά λέξη) ότι: «το νερό, στην φυσική του κατάσταση … δεν είναι εμπόρευμα ούτε προϊόν … και κατά συνέπεια δεν αποτελεί αντικείμενο της παρούσης συνθήκης» παραλείπει το γεγονός πως το χρησιμοποιούμενο νερό (για ύδρευση, αποχέτευση, άρδευση κ.ο.κ.) δεν βρίσκεται πλέον σε φυσική κατάσταση, με συνέπεια να μπορεί να θεωρηθεί προϊόν ή εμπόρευμα και άρα υποκείμενο στους όρους της CETA. Επίσης η ρήτρα «Ένα συμβαλλόμενο μέρος μπορεί να επιτρέπει την χρήση μιας φυσικής πηγής υδάτων για εμπορικό σκοπό μόνο με τρόπο που δεν θ’ αντίκειται στην Συνθήκη» δεν εξηγεί ούτε τι είναι η «φυσική πηγή υδάτων» ούτε τι ο «εμπορικός σκοπός». Σήμερα τα κράτη-μέλη της ΕΕ παρέχουν δικαιώματα ανάληψης υδάτων καθένα βάσει ιδίων κριτηρίων, τα οποία όμως διαφέρουν των περιλαμβανομένων σε συνθήκες ελευθέρου εμπορίου που τείνουν να προστατεύουν κυρίως ή αποκλειστικά τις επενδύσεις. Βάσει τούτων δεν μπορούμε ν’ αντιληφθούμε το περιεχόμενο αυτού του κεφαλαίου παρά μόνο ως ένα ακόμη βήμα προς την εμπορευματοποίηση των υδάτων.

Επιφυλάξεις εν όψει μελλοντικών συμφωνιών

Το Παράρτημα ΙΙ (Επιφυλάξεις εν όψει μελλοντικών συμφωνιών) αναφέρει ότι η ΕΕ ή κράτος-μέλος της μπορεί να θέσει όρους για την παροχή κάποιων υπηρεσιών, Η ΕΕ έχει αυτό το δικαίωμα σε θέματα «Πρόσβασης στις αγορές» και σε τέτοια εθνικών ιδιαιτεροτήτων ως προς την «Συλλογή, διύλιση και διανομή ύδατος» ενώ η Γερμανία διετήρησε το δικαίωμα αυτό σε θέματα «Αποχέτευσης και διαχείρισης απορριμμάτων και λυμάτων». Μόνο όμως η χρησιμοποίηση τεσσάρων αντιρρήσεων (από κοινού) μπορεί να αποτρέψει μιαν υπηρεσία από την υπαγωγή της στις διατάξεις της CETA και αυτές είναι: «Πρόσβαση σε αγορές, Εθνικές Ιδιαιτερότητες, Ωφελούμενο Κράτος και Προϋποθέσεις Απόδοσης». Εδώ ας σημειωθεί πως κανένα κράτος-μέλος (πλην της Γερμανίας) δεν ζήτησε να καταγραφούν επιφυλάξεις του σε θέματα «Αποχέτευσης, διαχείρισης απορριμμάτων και λυμάτων», πράγμα που οδηγεί στο συμπέρασμα πως τέτοιου είδους υπηρεσίες περιλαμβάνονται στην CETA παρά το ότι τούτο αντίκειται στο άρ. 12 της Οδηγίας περί Παραχωρήσεων.
Συνεργασία επί κανονιστικών θεμάτων και Διεθνής Μηχανισμός Επίλυσης Διαφορών μεταξύ Επενδυτών και Κρατών (ISDS)

Η Συνθήκη Ελευθέρου Εμπορίου μεταξύ ΕΕ και Καναδά (CETA) απειλή για τις δημόσιες υπηρεσίες ύδρευσης και αποχέτευσης

Η Ευρωπαϊκή Ένωση δηλώνει ουδέτερη (αν και τούτο μένει ακόμη ν’ αποδειχθεί) σε θέματα ιδιωτικής ή δημοσίας διαχείρισης Υπηρεσιών Γενικού Οικονομικού Ενδιαφέροντος ( ΥΓΟΕ – SGEI). Η Αγγλία έχει επιλέξει ένα αποκλειστικά ιδιωτικό σύστημα διαχείρισης των ΥΓΟΕ, τα περισσότερα όμως κράτη-μέλη έχουν υιοθετήσει ένα μεικτό σύστημα. Η Συνεργασία επί Κανονιστικών θεμάτων που συμφωνήθηκε με την CETA και η οποία περιλαμβάνεται στις διαπραγματεύσεις για την Διατλαντική Εταιρική Σχέση Εμπορίου και Επενδύσεων (TTIP μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ) αναιρεί την ελευθερία αυτήν επιλογής. Για παράδειγμα, αν ένα κράτος επιθυμεί να επιτρέψει μόνο την δημόσια διαχείριση των υπηρεσιών ύδρευσης, μια ιδιωτική επιχείρηση μπορεί (βάσει των όρων της Συνθήκης) να σταματήσει την νομοθετική διαδικασία. Υπό το ίδιο σύστημα Συνεργασίας επί Κανονιστικών Θεμάτων μια τέτοια επιχείρηση μπορεί να ενάγει ένα κράτος αν η νομοθεσία του επηρεάζει τ’ αναμενόμενα κέρδη της. Τούτο, βάσει της CETA, θα ισχύσει και σε θέματα ύδρευσης και αποχέτευσης, όπως συμβαίνει ήδη βάσει υφισταμένων συνθηκών ελευθέρου εμπορίου: η Veolia προσέφυγε σε διαιτητικό δικαστήριο κατά της Κυβέρνησης της Αιγύπτου, όταν η δεύτερη αύξησε τον κατώτατο μισθό, ενώ τον φετινό Απρίλιο η Αργεντινή εξαναγκάσθηκε, από το διαιτητικό δικαστήριο της παγκόσμιας Τράπεζας, να πληρώσει πάνω από $ 400 εκ στην Suez, ως αποζημίωση για την μείωση της τιμής του νερού κατά την διάρκεια της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης το 2001.

Η ιδιωτική διαχείριση των υπηρεσιών ύδρευσης

Τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις που συμφωνήθηκαν στην CETA, ο τρόπος που (δεν) εκφράσθηκαν επιφυλάξεις σε θέματα ύδρευσης και αποχέτευσης και οι κανόνες Συνεργασίας σε Κανονιστικά Θέματα, καθιστούν πολύ δύσκολη έως και αδύνατη την επιστροφή σε δημόσια διαχείριση άπαξ και ασχοληθεί μια ιδιωτική επιχείρηση με αυτά. Υπάρχουν ήδη παραδείγματα προς τούτο: βάσει της NAFTA όταν πτώχευσε η Parmalat (ιδιωτική επιχείρηση με δικαίωμα άντλησης υδάτων στο Esker του Quebec, η πολιτεία δεν μπόρεσε ν’ ανακτήσει την πηγή αλλ’ υπεχρεώθη να την παραχωρήσει σε μιαν άλλη ιδιωτική αμερικανο-κινεζική εταιρία.
Όλες σχεδόν οι καναδικές και ευρωπαϊκές επιχειρήσεις που ασχολούνται με το νερό είναι θυγατρικές των υπερεθνικών Veolia, Nestlé, Suez και Coca-Cola. Οι συνθήκες CETA και TTIP παρέχουν σ’ αυτές τις επιχειρήσεις την δυνατότητα να εμπλακούν άμεσα σε υπηρεσίες ύδρευσης και αποχέτευσης απ’ την οποία εμπλοκή οι πληθυσμοί των χωρών στις δυο ακτές του Ατλαντικού έχουν μόνο να χάσουν.

European Water Movement

Διαβάστε το δελτίο τύπου που εξέδωσε το Ευρωκοινοβούλιο μετά την υπερψήφιση του ψηφίσματος:

Η απάντηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην πρώτη επιτυχημένη πρωτοβουλία των Ευρωπαίων Πολιτών (ECI) «Right2Water», στερείται φιλοδοξίας και απέτυχε να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των διοργανωτών, αναφέρουν οι ευρωβουλευτές με ψήφισμά τους που υιοθετήθηκε την Τρίτη 8 Σεπτεμβρίου 2015. Ο θεσμός της ΠΕΠ επιτρέπει στους πολίτες να ζητούν από την Επιτροπή να προτείνει νομοθεσία στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, αν συγκεντρωθούν τουλάχιστον ένα εκατομμύριο υπογραφές από τουλάχιστον το ένα τέταρτο των κρατών μελών της ΕΕ.

Η πρωτοβουλία πολιτών Right2Water «ήταν το πρώτο επιτυχημένο παράδειγμα αυτού του δημοκρατικού μηχανισμού. «Το θέμα  της ιδιοκτησίας και της διαχείρισης των υπηρεσιών ύδρευσης είναι σαφώς βασική ανησυχία των πολιτών που δεν μπορεί να αγνοηθεί», είπε η επικεφαλής ευρωβουλευτής Lynn Boylan (GUE /NGL, IE), η έκθεση της οποίας εγκρίθηκε με 363 ψήφους υπέρ, 96 κατά και με 261 αποχές. «Είναι θλιβερό ότι η Επιτροπή δεν έχει υποβάλει νομοθετικές προτάσεις που να κατοχυρώνουν το νερό ως ανθρώπινο δικαίωμα, και να εξασφαλίζουν αντίστοιχη νομική απαίτηση για ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τα δημόσια αγαθά, όπως το νερό, δεν θα έπρεπε να είναι αντικείμενο κερδοσκοπίας», πρόσθεσε.

Η Επιτροπή “περιορίζεται να επαναλαμβάνει τις υπάρχουσες δεσμεύσεις”

Οι ευρωβουλευτές στο κείμενό τους σχολιάζοντας την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε απάντηση στην «Right2Water» και την ακρόαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τον Φεβρουάριο του 2014  τονίζουν πως αυτή «στερείται φιλοδοξίας, δεν ανταποκρίνεται στις ειδικές απαιτήσεις που είχαν οι διοργανωτές της ευρωπαϊκής πρωτοβουλία πολιτών, και περιορίζεται στο να επαναλαμβάνει υπάρχουσες δεσμεύσεις».

“Αν οι επιτυχημένες και υποστηριζόμενες ευρέως ΠΕΠ (…) παραμεληθούν από την Επιτροπή, η ΕΕ θα χάσει την αξιοπιστία της στα μάτια των πολιτών», λένε οι ευρωβουλευτές.

Καλούν την Επιτροπή να υποβάλει νομοθετικές προτάσεις, συμπεριλαμβανομένης της αναθεώρησης της οδηγίας πλαίσιο για τα ύδατα, εφόσον κριθεί σκόπιμο, προκειμένου να αναγνωρίσουν ότι η οικονομικά προσιτή πρόσβαση στο νερό είναι ένα βασικό ανθρώπινο δικαίωμα.

Οι ευρωβουλευτές τονίζουν ότι τα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν καθήκον να διασφαλίζουν ότι η πρόσβαση στο νερό είναι εγγυημένη για όλους, ανεξάρτητα από τον προμηθευτή και ότι οι προμηθευτές παροχής οφείλουν να παρέχουν ασφαλές πόσιμο νερό και να βελτιώνουν τις υπηρεσίες αποχέτευσης.

Να μείνει το νερό έξω από τις εμπορικές συμφωνίες

Οι ευρωβουλευτές θεωρούν ότι η παραγωγή, διανομή και επεξεργασία των υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης πρέπει να παραμείνει εκτός της οδηγίας για τις συμβάσεις παραχώρησης σε οποιαδήποτε μελλοντική αναθεώρηση. Επιπλέον, ο ειδικός χαρακτήρας των υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης καθιστά επιτακτική την ανάγκη να εξαιρεθούν από οποιεσδήποτε εμπορικές συμφωνίες διαπραγματεύεται η ΕΕ.

Σημείωση

Τον Φεβρουάριο του 2014 οι διοργανωτές της καμπάνιας «Right2Water» που συγκέντρωσε 1.884.790 υπογραφές είχαν ακρόαση με την Επιτροπή Περιβάλλοντος, σε συνεργασία με την Αρχή Ανάπτυξης, εσωτερικής αγοράς και τις επιτροπές αναφορών. Οι διοργανωτές κάλεσαν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διασφαλίσει την πρόσβαση στο νερό και την αποχέτευση ως ανθρώπινο δικαίωμα και να θεσμοθετήσουν  τη μη απελευθέρωση της αγοράς των υπηρεσιών ύδρευσης.

Διαδικασία: Μη νομοθετικό ψήφισμα

621 Οργανώσεις ζητούν να περιληφθεί το Ανθρώπινο Δικαίωμα στην Ύδρευση και στην Αποχέτευση στα θέματα της Διακήρυξης της Ολομέλειας του ΟΗΕ για την Ανάπτυξη μετά το 2015. Απευθύνουν επιστολή στους πρέσβεις όλων των κρατών στον ΟΗΕ ζητώντας την συνδρομή των προς αυτό τον σκοπό αναφερόμενες στις προηγούμενες 64/292 και 66/288 σχετικές αποφάσεις της Ολομέλειας του ΟΗΕ.