Με την Απόφαση αυτή 135275 (ΦΕΚ Β1751) επαναλαμβάνεται, επιβαλλομένη πλέον σε βάρος των χρηστών, σειρά στοιχείων προσδιορισμού και ανάκτησης του κόστους της παροχής ύδατος σε διάφορες χρήσεις. Έτσι το νερό από κοινό αγαθό μετατρέπεται ουσιαστικά σε εμπόρευμα. Παράλληλα εργαλειοποιούνται οι επιχειρήσεις ύδρευσης-αποχέτευσης. Αντί η απόφαση να κινηθεί προς την κατεύθυνση ενίσχυσης του επιβαλλόμενου από το σύνταγμα χαρακτήρα κοινής ωφέλειας, αντιθέτως ισχυροποιείται ο κερδοσκοπικός τους ρόλος και η χρηματιστικοποίησή τους.

Πιο συγκεκριμένα, η τιμολόγηση, πλέον, των υπηρεσιών ύδρευσης-αποχέτευσης θα γίνεται με στόχο τα συνολικά έσοδα να καλύπτουν το συνολικό κόστος των υπηρεσιών ύδρευσης κάθε παρόχου (αρ. 9.1). Τούτο φυσικά αντιβαίνει σε βασικές διατάξεις του Συντάγματος, όπως κρίθηκε με την ΣτΕ 1906/2014. Στην τιμολόγηση θα συνυπολογίζονται τα εξής:

Α’ Χρηματοοικονομικό κόστος (άρ. 4 και Παρ. Ι): κόστος κεφαλαίου υπολογιζόμενο βάσει των ετησίων αποσβέσεων των παγίων στοιχείων του παρόχου, κόστος ευκαιρίας υπολογιζόμενο βάσει της απόδοσης του επενδεδυμένου κεφαλαίου σε εναλλακτικές δραστηριότητες (sic), λειτουργικό κόστος αποτελούμενο από σταθερές και μεταβλητές δαπάνες λειτουργίας, κόστος συντήρησης υποδομών και κόστος διοίκησης που περιλαμβάνει και αμοιβές τρίτων. Στην περίπτωση μεταφοράς νερού σε άνυδρες περιοχές οι χρήστες επιβαρύνονται με το επί πλέον κόστος, εκτός αν υπάρξει σχετική κρατική επιχορήγηση. Έτσι, αφήνοντας κατά μέρος το ότι καλούμαστε να ξαναπληρώσουμε για υποδομές που στήθηκαν από πληρωμές δικές μας, των γονιών και των παππούδων μας (δεν συμβαίνει δα και πρώτη φορά κάτι τέτοιο), θα κληθούμε να πληρώσουμε και ό,τι ποσά θελήσει μια επιχείρηση ύδρευσης-αποχέτευσης να παρουσιάσει εκ των υστέρων και εν γνώσει τυχόν θετικών αποτελεσμάτων ως διαφυγόντα κέρδη της, αν χρησιμοποιούνταν σε κάτι άλλο. Για το τι μπορεί να είναι αυτό το κάτι άλλο απλώς θυμίζουμε την περυσινή «επένδυση» € 20.000.000 από το αποθεματικό της ΕΥΔΑΠ στην Τράπεζα Αττικής που έγραψε ζημίες ύψους 17.000.000 ευρώ! Σαν κερασάκι στην τούρτα στο κόστος κεφαλαίου (Παρ. Ι) προστίθεται και «εύλογη απόδοση των ιδιωτικών επιχειρηματικών κεφαλαίων που χρησιμοποιούν» η ΕΥΔΑΠ και η ΕΥΑΘ. Για πολλοστή φορά το κράτος αποδεικνύει ότι επιχειρηματικότητα γι’ αυτό σημαίνει εγγυημένα κέρδη για τον «επενδυτή».

Β’ Περιβαλλοντικό κόστος (άρ. 5 και Παρ. ΙΙ), το οποίο, μεταξύ άλλων, επιβάλλεται και στις περιπτώσεις υπογείων υδατικών συστημάτων με κακή χημική κατάσταση μη οφειλόμενη σε φυσικά αίτια. Τούτο πολύ απλά σημαίνει ότι, προφανώς επειδή η διοίκηση δυσκολεύεται να επιβάλλει πρόστιμα για ρύπανση, οι χρήστες θα πληρώνουν το κόστος αποκατάστασης ρύπανσης υδατικών συστημάτων από τρίτους.

Γ’ Κόστος πόρου (άρ. 6 και Παρ. ΙΙΙ) που καλύπτει και την κακή διαχείριση των υδατικών πόρων. Διέφυγε προφανώς του συντάκτη κάποια αναφορά αν οι υπαίτιοι αυτής της κακής διαχείρισης θα έχουν κάποιες συνέπειες.

Το περιβαλλοντικό κόστος και το κόστος πόρου αθροίζονται (άρ. 7) στο περιβαλλοντικό τέλος, το οποίο, θ’ αναγράφεται ειδικά «με ευκρινή και εύληπτο τρόπο» στους λογαριασμούς (θυμηθείτε τα περιβαλλοντικά τέλη που πληρώνουμε για ηλεκτρική ενέργεια) και εισπραττόμενο θα καταλήγει, στο σύνολό του σχεδόν, στο γνωστό «Πράσινο Ταμείο» προοριζόμενο μεν για πλειάδα συγκεκριμένων σκοπών, σχετιζομένων με το νερό, χωρίς όμως να τίθενται χρονικά ή άλλα περιθώρια. Από το περιβαλλοντικό τέλος μπορούν να εξαιρεθούν ευπαθείς κοινωνικές ομάδες (φυσικά) και όσοι, κατά την κρίση του Υπουργείου «με την εφαρμογή πρακτικών ορθολογικής διαχείρισης υδάτων, συμβάλλουν στη διατήρηση ή/και βελτίωση της καλής κατάστασης των υδάτων, συμπεριλαμβανομένης της επαναχρησιμοποίησης λυμάτων» (και ο νοών νοείτω)

Στο άρ. 9 (Γενικοί Κανόνες Τιμολόγησης) προβλέπεται η επιβολή αυξήσεων στους λογαριασμούς αν οι οικονομίες που πραγματοποιεί μια επιχείρηση ύδρευσης-αποχέτευσης δεν αρκούν για να βελτιωθεί η ανάκτηση του κόστους υπηρεσιών. Σε μια προσπάθεια απατηλού καθησυχασμού των χρηστών η αύξηση αυτή δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσοστό αύξησης του ΑΕΠ του περασμένου έτους (ή και το διπλάσιο αυτού σε κάποιες περιπτώσεις): το πόση σχέση έχει η αύξηση του ΑΕΠ με την διαμόρφωση των εισοδημάτων της μεγάλης πλειοψηφίας των κατοίκων αυτού του τόπου δεν χρειάζεται να το αναλύσουμε.
Το άρ. 14, με τίτλο «Γενικοί κανόνες και κατευθύνσεις βελτίωσης υπηρεσιών ύδατος» (sic) στο μεγαλύτερο τμήμα του δίνει οδηγίες για το πώς μπορούν να επιβληθούν αυξήσεις.

Η απόφαση αυτή της ΕΕΥ αποδεικνύει ότι οι αρνητικές συνέπειες της ιδιωτικοποίησης των υπηρεσιών ύδρευσης δεν επέρχονται μόνο με την μεταβίβαση των μετοχών σε ιδιώτες – κερδοσκόπους. Μπορούν το ίδιο εύκολα να επιτευχθούν κι από ένα κράτος, το οποίο σταθερά και αδιάλειπτα αποδεικνύει απέραντη αποτελεσματικότητα στην προστασία των συμφερόντων μιας μικρής μειοψηφίας έναντι του κοινωνικού συνόλου.

Με την πρόσφατη δεύτερη ψήφιση της ένταξης των εταιριών στο Υπερταμείο, οι καταστροφικές αυτές πολιτικές θα συνεχιστούν και θα … «ευδοκιμήσουν» εις βάρος του ανθρωπίνου δικαιώματος σε νερό και υγιεινή, εις βάρος της τσέπης μας και δυστυχώς εις βάρος του ορθολογισμού και της επιστημονικής αρτιότητας των διοικητικών πράξεων αυτής της πολύπαθης χώρας. Και βεβαίως αγνοώντας επιδεικτικά την εκφρασμένη στο δημοψήφισμα της Θεσσαλονίκης και στην right2water βούληση των πολιτών που θέλουν τις υπηρεσίες υπό δημόσιο έλεγχο με μη κερδοσκοπικό χαρακτήρα και την πρόσβαση σε νερό εξασφαλισμένη για όλους.

Την Απόφαση υπογράφουν: Σωκράτης Φαμέλλος ΑνΥΠΕ, Παναγιώτης Σκουρλέτης ΥπΕσ, Δήμος Παπαδημητρίου ΥπΟικ&Α, Ευκλείδης Τσακαλώτος ΥπΟικ, Ανδρέας Ξανθος ΥπΥ, Χρήστος Σπίρτζης ΥπΥ&Μ και Ευάγγελος Αποστόλου ΥπΑΑ&Τ

Μέλη πολλών ελληνικών συλλογικοτήτων, επιστημονικών φορέων καθώς και των συνδικάτων των ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ και ΔΕΥΑ βρέθηκαν στις Βρυξέλλες το προηγούμενο διήμερο και συμμετείχαν στην εξαιρετικά επιτυχημένη εκδήλωση για το μέλλον του νερού στην Ευρώπη μαζί με εκπροσώπους κινημάτων της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας, επιστήμονες καθώς και εκπροσώπους οργανώσεων του Ευρωπαϊκού Κινήματος Νερού όπως η Food and Water Europe και η European Public Services Union.

Ένας, ένας οι ομιλητές από το βήμα παρουσίασαν τα τεκταινόμενα στις χώρες τους και όπως αναφέρθηκε στα συμπεράσματα έγινε διάφανο ότι κοινός παρονομαστής  σε όλες τις περιπτώσεις είναι η έλλειψη δράσεων από πλευράς Επιτροπής προκειμένου να απαντήσει θετικά στα αιτήματα των Ευρωπαίων Πολιτών  για την νομοθέτηση του ανθρώπινου δικαιώματος σε νερό και αποχέτευση, να σταματήσει η πίεση για ιδιωτικοποίηση και να προστατευθεί ο πόρος από την εμπορευματοποίηση Ιδιαίτερη μνεία έγινε στο γεγονός ότι η “κανονικότητα” στην διαχείριση του νερού είναι η δημόσια διαχείριση σε ποσοστό 90% παγκοσμίως ενώ ακόμη και χώρες που ιδιωτικοποίησαν τις υπηρεσίες τις επαναδημοτικοποιούν με αυξανόμενη τάση τα τελευταία 15 χρόνια.

Μπορείτε να παρακολουθήσετε σε μαγνητοσκόπηση όλες τις τοποθετήσεις. Την εκδήλωση παρακολούθησαν από ελληνικής πλευράς οι Ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ κ.κ. Παπαδημούλης και Κούλογλου (αν και ήταν απόντες την ώρα της συζήτησης για το ελληνικό θέμα) και ο Ευρωβουλευτής του Ποταμιού κ. Γραμματικάκης.

Την επομένη της εκδήλωσης οργανώθηκε άτυπη συνάντηση εργασίας με όλους τους συμμετέχοντες και εξεδώθη ψήφισμα που παρουσιάστηκε στην συνέντευξη τύπου. Σε αυτή συμμετείχαν  από ελληνικής πλευράς η Ευρωβουλευτής κα Σακοράφα, ο πρόεδρος της ΟΜΕ -ΕΥΔΑΠ κ. Γιώργος Σινιώρης εκπροσωπώντας τους παρευρισκομένους  κ. Παύλο Δραγκόλα Πρόεδρο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων στις ΔΕΥΑ και κ. Γιώργο Αρχοντόπουλο, Πρόεδρο του Συλλόγου Εργαζομένων ΕΥΑΘ, η κα Κανελλοπούλου από το SGW  που διάβασε το ψήφισμα, ο δρ. Άκης Κακλής Διδάκτωρ Υδρογεωλογίας εκ μέρους του Συλλόγου  Ελλήνων Γεωλόγων και ο κ. Κώστας Λυμπέρης εκ μέρους του Συμμετοχικού Ενωτικού Κινήματος Εργαζομένων και Συνταξιούχων ΕΥΔΑΠ. Μπορείτε να δείτε σε μαγνητοσκόπηση την συνέντευξη τύπου.

Ακολουθεί το κείμενο της ομιλίας της κ. Κανελλοπούλου του SAVEGREEKWATER  μεταφρασμένης στα ελληνικά.

“Πολλά έχουν ειπωθεί τους τελευταίους μήνες για την υπαρξιακή κρίση της Ευρώπης και την άνοδο του Ευρωσκεπτικισμού. Μάλιστα, το προηγούμενο ραντεβού μας για να συζητήσουμε το μέλλον του νερού στο Ευρωκοινοβούλιο, ακυρώθηκε λόγω της έκτακτης ολομέλειας για το Brexit. Πολλά έχουν ειπωθεί αλλά λίγα έχουν γίνει καθώς όσοι έχουν εξουσία και όσοι δεν έχουν συναινούν στην διάδοση του δημοκρατικού ελλείμματος στη λήψη αποφάσεων και παρόλα αυτά μένουν αδρανείς λες και πρόκειται για ένα αναπόδραστο φυσικό φαινόμενο όπως ένα τσουνάμι.

Όλοι καταλαβαίνουμε γιατί αυτή η αδράνεια έχει γίνει κοινός τόπος αλλά δυστυχώς αυτό που την ακολουθεί είναι ένα ναυάγιο.

Παρόλα αυτά, προς το παρόν, οι περισσότεροι, επιβαίνουμε πάνω στο κατάστρωμα του Ευρωπαϊκού πλοίου και πίνουμε τα κοκτέιλ μας καθώς η δημοκρατία, το Κράτος Δικαίου και τα θεμελιώδη του κοινωνικού συμβολαίου που είναι απαραίτητα για την σταθερότητα και την ευημερία των κοινωνιών μειώνονται και διαστρεβλώνονται. Οι περισσότεροι δεν μοιάζουν να ενδιαφέρονται για το παγόβουνο που βρίσκεται στη ρότα μας.

Θέλουμε να υπολογίζουμε τους εαυτούς μας στις εξαιρέσεις. Ως ακτιβιστές του νερού έχουμε την τάση να προσέχουμε τα παγόβουνα και επιτρέψτε μου να σας μιλήσω για το μεγάλο που αντιμετωπίζουμε από το 2011 στον αγώνα μας να σταματήσουμε την ιδιωτικοποίηση του νερού στην Ελλάδα που ως εκ θαύματος εμφανίστηκε ως όρος και προϋπόθεση γραμμένη και λαξευμένη επανειλημμένως στις δανειακές συμφωνίες της χώρας με τους πιστωτές της.

Μαζί με πολλούς άλλους ακτιβιστές, συνδικάτα και οργανώσεις, πολλοί εκ των οποίων είναι χαρά μου ότι βρίσκονται εδώ σήμερα, τρέξαμε μια επιτυχημένη εκστρατεία ενημέρωσης. Πείσαμε με συμπαγή επιχειρήματα την μεγάλη πλειοψηφία των συμπολιτών μας, όπως απέδειξε το δημοψήφισμα της Θεσσαλονίκης και πλέον οι Έλληνες, όπως οι Ιταλοί στο παρελθόν, όπως οι πολίτες στο Παρίσι και το Βερολίνο είναι κάθετα αντίθετοι σε αυτή την πολιτική σχεδόν ομοφώνως.
Παρουσιάσαμε πολλές φορές στην Ελλάδα και το εξωτερικό την ορθολογική επιχειρηματολογία μας πίσω από τις θέσεις μας. ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ, εξυπηρετούν περίπου 5 εκ και 1 εκ πολίτες αντιστοίχως, έχουν ένα από τα χαμηλότερα τιμολόγια στην Ευρώπη, παραμένουν κερδοφόρες ακόμη και μες την κρίση και μάλιστα εκτελούν και αναπτυξιακά προγράμματα σε ορισμένες περιπτώσεις και με ευρωπαϊκή συγχρηματοδότηση. Στον πολύπλοκο παγκοσμιοποιημένο μας κόσμο τίποτε δεν είναι τέλειο, πάντως σε σχέση με τους τιτάνιους αντιπάλους τους του ιδιωτικού τομέα, οι ελληνικές υπηρεσίες ύδρευσης μοιάζουν με τακτοποιημένα μικρά σπιτάκια σε μια χωματερή χρέους και ρίσκου.

Δουλέψαμε σκληρά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο χτίζοντας συμμαχίες και ασκώντας πίεση και ασφαλώς συμμετείχαμε την Πρωτοβουλία Ευρωπαίων Πολιτών right2water καταφέρνοντας να διπλασιάσουμε σε σχέση με το μίνιμουμ το νούμερο των υπογραφών.

Και κυρίως καταφέραμε να έχουμε μια θετική απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που απαγορεύει την πώληση ποσοστού μεγαλύτερου από το 50% των μετοχών. Βασιζόμενοι σε αυτή θεωρήσαμε το θέμα λήξαν και ελπίσαμε ότι το καμάρι του δυτικού πολιτισμού, οι δημοκρατικοί θεσμοί ήταν ακόμη όρθιοι.

Προς οργή μας, ανακαλύψαμε ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός κ Τσίπρας ο οποίος μέχρι το 2015 ήταν από τους πλέον ένθερμους υποστηρικτές της right2water και δηλωμένος πολέμιος της ιδιωτικοποίησης πείστηκε (;) να προχωρήσει με τα εξής:

Αρχικώς η κυβέρνησή του δέχτηκε να υιοθετήσει το περιβόητο asset development plan με τις 19 ιδιωτικοποιήσεις που αποτελεί δεσμευτικό μέρος του τρίτου μνημονίου. Σε αυτό το σχέδιο υπάρχει μια πρόβλεψη για την αχρείαστη και εναντίον του δημοσίου συμφέροντος πώληση του 11% της ΕΥΔΑΠ και του 23% της ΕΥΑΘ και υπάρχει επίσης και μια σκανδαλώδης πρόβλεψη για επιστροφή κεφαλαίου ύψους 40 εκ ευρώ από τα ταμεία της ΕΥΔΑΠ προς τους μετόχους σε μια πρωτοφανή ανάμειξη στα εσωτερικά μιας εισηγμένης στο χρηματιστήριο εταιρίας. Αυτά τα 40 εκ. επιπλέον από τα 20 που είχαν ήδη δοθεί σε μερίσματα και τις ζημίες των 17 εκ. υπό την μορφή «επένδυσης» στην Attica Bank άδειασαν τα ταμεία κατά 77 εκ. και είχαν ως αποτέλεσμα να τεθεί σε κίνδυνο η οικονομική υγεία της υπηρεσίας ύδρευσης 5 εκατομμυρίων πολιτών.

Σαν αυτό να μην ήταν αρκετό, ο κ. Τσίπρας μυστηριωδώς συμφώνησε να ενταχθούν οι δύο εταιρίες στο νέο Υπερταμείο Ιδιωτικοποιήσεων το οποίο από τον καταστατικό του νόμο είναι μια οντότητα που δεν ανήκει στον δημόσιο τομέα και ελέγχεται από τους πιστωτές. Ο κ. Ζακ Λε Παπ, γάλλος γραφειοκράτης και πρώην συνεργάτης της κας Λαγκάρντ στο γαλλικό Υπουργείο Οικονομικών είναι τώρα πρόεδρος αυτού του συμβουλίου. Δεν υπάρχει χρόνος για να σας ξεναγήσω σε όλες τις λεπτομέρειες αυτού του τερατώδους ταμείου αποκρατικοποιήσεων που αυτή την στιγμή έχει στην κατοχή του τις περισσότερες από τις εναπομείνασες αξίες του ελληνικού κράτους, μπορείτε να διαβάσετε σχετικά με αυτές αλλά και όλη την ιστορία της προσπάθειας ιδιωτικοποίησης του νερού στην Ελλάδα σε ένα φυλλάδιο τεκμηρίωσης που έχουμε ετοιμάσει για σας στα αγγλικά αλλά πιστέψτε με όταν σας λέω ότι στην πραγματικότητα όχι μόνο τα ταμεία της ΕΥΔΑΠ άδειασαν αλλά και στις δύο εταιρίες η διαχείριση ιδιωτικοποιήθηκε κατά παράβαση της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας. Επιπλέον οι υπηρεσίες ύδρευσης έχουν εργαλειοποιηθεί σε αντίθεση με τον κοινωφελή σκοπό τους και έχουν μετατραπεί σε χήνες που κάνουν χρυσά αυγά στην υπηρεσία του σκοπού του νέου υπερταμείου.

Βεβαίως δεν ήμασταν ποτέ αφελείς. Γνωρίζουμε πολύ καλά τι κάνουν όλα αυτά τα χρόνια οι λομπίστες πίσω από κλειστές πόρτες και γιατί οι γίγαντες του ιδιωτικού τομέα ενδιαφέρονται να πάρουν στα χέρια τους την περιουσία του ελληνικού λαού. Δεν θα χάσω χρόνο να κριτικάρω τις επιχειρηματικές τους πρακτικές. Οι επιχειρήσεις είναι επιχειρήσεις και μόνον ως τέτοιες μπορούν να κριθούν.

Οι αληθινοί ένοχοι της αποτυχίας των θεσμών είναι πολύ φοβούμαι, άλλοι, όχι μακριά από το σημείο που βρισκόμαστε.

Ο καιρός για το παιχνίδι του κρυφτού τελείωσε. Δεν θα ανεχθούμε πλέον την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να παριστάνει την γάτα του Σρέντιγκερ που υποστηρίζει και δεν υποστηρίζει την ιδιωτικοποίηση σε διαπραγματεύσεις πίσω από κλειστές πόρτες. Απαιτούμε να μάθουμε πώς οι υπηρεσίες ύδρευσης κατέληξαν να είναι μέρος των δεσμεύσεων του τρίτου μνημονίου κατά παράβαση του άρθρου 345 της Ευρωπαϊκής Συνθήκης. Δικαιούμαστε να γνωρίζουμε σύμφωνα με τον Κανονισμό Aarhus και τους Κανονισμούς περί Διαφάνειας και δεν θα σταματήσουμε τον αγώνα μας μέχρις ότου εξαιρεθούν οι υπηρεσίες ύδρευσης από οποιαδήποτε συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και πιστωτών της.

Με επίσημο έγγραφο που καταθέσαμε σήμερα το πρωί και που θα παρουσιάσουμε αύριο στην συνέντευξη τύπου, ζητούμε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να αποκαλύψει κάθε σχετική πληροφορία και ζητούμε την δική σας στήριξη προκειμένου να τους πιέσουμε η απάντηση να είναι ουσιαστική.

Όποια κι αν είναι όμως η απάντηση, δεν είναι αυτή που κάνει τον άνδρα αλλά ο άνδρας αυτήν για να παραφράσω τον αρχαίο τραγικό δραματουργό Αισχύλο.
Ακόμη και αν παρουσιαστεί ως κυρίαρχη απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης πώς μπορούμε να πειστούμε ότι υπάρχει οτιδήποτε κυρίαρχο σε μια κυβέρνηση που έχει υπογράψει ότι δεν θα νομοθετεί χωρίς τη σύμφωνη γνώμη των πιστωτών της; Και κυρίως ποιος είναι ο υπόλογος για την δυστυχία, τη φτώχεια και την απώλεια των ανθρωπίνων και κοινωνικών δικαιωμάτων στην Ελλάδα; Ποιοι είναι οι αληθινοί ένοχοι και γιατί δεν παρουσιάζονται προκειμένου να αναλάβουν την ευθύνη των πράξεών τους;

Μαζί με τους φίλους μας από το Ευρωπαϊκό Κίνημα Νερού από το Βερολίνο, το Παρίσι, την Ιταλία, την Ιρλανδία, τη Σλοβενία την Πορτογαλία, την Ισπανία θα κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας για να διασφαλίσουμε στους συμπολίτες μας το δικαίωμά τους στο νερό. Δεν θα ανεχθούμε όσους εγκαθιδρύουν αμεσοδημοκρατικούς θεσμούς και τους καθιστούν παρωχημένους εξαιτίας της δικής τους αδράνειας. Δεν πρόκειται να προσποιηθούμε ότι υπάρχουν ακόμη δημοκρατικές διαδικασίες συμμετέχοντας σε γραπτούς μονολόγους για δείκτες ποιότητας στο πόσιμο νερό όταν το τεράστιο παγόβουνο της κώφευσης στους επιτυχημένους αγώνες των Ευρωπαίων πολιτών ορθώνεται μπροστά στην πορεία της Ε.Ε.

Το να νομοθετηθεί το ανθρώπινο δικαίωμα στο νερό, το να σταματήσει η εμπορευματοποίηση των υπηρεσιών μέσω οδηγιών, συνθηκών και εμπορικών συμφωνιών , το να σταματήσει η απαίτηση από τις χώρες υπό επιτήρηση να παραδώσουν τα κλειδιά των κερδοφόρων υπηρεσιών ύδρευσής τους είναι το σωστό. Και είναι το σωστό γιατί είναι η εκφρασμένη βούληση των Ευρωπαίων πολιτών. Το παγόβουνο θα λιώσει κάτω από την θέρμη από τις ενωμένες μας καρδιές και προσπάθειες γιατί αν φθάσει κανείς στο σημείο όπου οι υπάρχοντες θεσμοί να μην υποκύπτουν στην λαϊκή βούληση, τότε θα πρέπει να εκλείψουν οι θεσμοί, όπως σοφά προειδοποιεί ο Νόαμ Τσόμσκι.

Σας ευχαριστώ”

Σημείωση: Το SAVEGREEKWATER  θέλει να ευχαριστήσει δημόσια την Ευρωβουλευτή κα Σακοράφα και το staff  του γραφείου της για την αψεγάδιαστη διοργάνωση της εκδήλωσης και για την πλήρη ελευθερία κινήσεων και λόγων που μας παρείχαν καθ’ όλη τη διάρκεια της προετοιμασίας της εκδήλωσης και της επίσκεψής μας αναγνωρίζοντας στην πράξη την δηλωμένη  επανειλημμένως πολιτική ανεξαρτησία της πρωτοβουλίας μας.

Η άτυπη συνάντηση εργασίας

Συνέντευξη τύπου παρουσία των Ευρωβουλευτών Σοφίας Σακοράφα (Ελλάδα), Lynn Boylan (Ιρλανδία), Stefan Eck (Γερμανία) και Joao Pimenta Lopez (Πορτογαλία)

Αξίζει να σημειωθεί ότι όταν ο δικηγόρος του ΣΕΚΕΣ κ. Θεοδωρόπουλος ζήτησε να μάθει από τον πρόεδρο του δικαστηρίου για ποιο λόγο δεν επετράπη η είσοδος στο κτήριο πολιτών που ήταν μάλιστα διατεθειμένοι να δώσουν τις ταυτότητές τους, ο ίδιος είπε ότι δεν είχε δώσει καμία τέτοια εντολή!

Σε κάθε περίπτωση οι λιγοστοί που παραβρέθηκαν έμειναν για μια ακόμη φορά στο κρύο, αποδεικνύοντας ότι πέραν του χρηματιστηρίου ακόμη και οι δικαστικές αίθουσες δεν είναι πλέον προσβάσιμες σε όσους έχουν την επιθυμία να προασπιστούν το δημόσιο συμφέρον ακόμη και για μια υψηλού δημοσίου ενδιαφέροντος υπόθεση όπως η συγκεκριμένη. (Σημείωση: είναι δυνατόν σε τέτοιες περιπτώσεις ακόμη και υποθέσεις ασφαλιστικών μέτρων να συζητηθούν όχι σε γραφείο δικαστή παρουσία μόνον των αντιδίκων αλλά σε κανονική διακστική αίθουσα),

Από πλευράς μετόχων παρέστησαν η διοίκηση της ΕΥΔΑΠ που εκπροσωπήθηκε με δύο δικηγόρους, τον διευθυντή των νομικών υπηρεσιών της εταιρίας καιθώς και ιδιωτικό δικηγορικό γραφείο, εκπρόσωπος της Πειραιώς και εκπρόσωποι του Δημοσίου και του ΤΑΙΠΕΔ.

Ενώ η απόφαση αναμενόταν στις 12 τελικώς εκδόθηκε στις 2.40 και ήταν απορριπτική για τα προσωρινά ασφαλιστικά μέτρα. Έτσι η διαδικασία θα συνεχιστεί με την εκδίκαση αυτών καθεαυτών των ασφαλιστικών μέτρων στις 20 Μαρτίου, πράγμα που σημαίνει ότι πιθανά το ποσόν θα έχει ήδη αποδοθεί στους μετόχους.

Διαβάστε ολόκληρο το κείμενο της προσφυγής στην ανάρτηση του ΣΕΚΕΣ.

Ακολουθούν δηλώσεις των εναγόντων μελών του ΣΕΚΕΣ στο SAVEGREEKWATER, μέλη του οποίου βρέθηκαν στα δικαστήρια σε ένδειξη αλληλεγγύης στον δικαστικό αγώνα που έδωσαν οι εργαζόμενοι.

Μέλη του ΣΕΚΕΣ με τον νομικό τους σύμβουλο κ. Σαράντο Θεοδωρόπουλο

ο κ. Θεοδωρόπουλος ενημερώνει τους αλληλέγγυους για την διαδικασία

Στο ψύχος έμειναν για μία ακόμη φορά όσοι θέλησαν να αντιτεθούν στην απόφαση για την εξαφάνιση των 40 εκ. ευρώ από τα ταμεία της ΕΥΔΑΠ

Δυνάμεις των ΜΑΤ εμπόδισαν την είσοδο στο δημόσιο κτήριο των δικαστηρίων όλων πέραν των διαδίκων και των νομικών εκπροσώπων τους.

Την ώρα που συμπολίτες μας βλέπουν την παροχή τους να διακόπτεται και αδυνατούν να έχουν πρόσβαση σε νερό, με αποτέλεσμα να καταπατάται το ανθρώπινο δικαίωμά τους πρόσβασης στις υπηρεσίες ύδρευσης και αποχέτευσης όπως αυτό αναγνωρίζεται από τον ίδιο τον ΟΗΕ, το αστρονομικό ποσό των 40 εκ. ευρώ από τα ταμειακά διαθέσιμα της ΕΥΔΑΠ έγινε χριστουγεννιάτικος μποναμάς στα πορτοφόλια των μεγαλομετόχων όπως του κ. Πόλσεν, ενός εκ των φερόμενων ως υπευθύνων της φούσκας των ακινήτων στις ΗΠΑ που συντάραξε την οικονομία ολόκληρου του πλανήτη.

Η γενική συνέλευση μετόχων παρά την παρέμβαση του προέδρου της ΟΜΕ-ΕΥΔΑΠ (της ομοσπονδίας των εργαζομένων) κ. Γιώργου Σινιώρη που εξέθεσε την επικινδυνότητα  αυτής της απόφασης τόσο για το επενδυτικό πρόγραμμα της εταιρίας και την μελλοντική οικονομική της ανεξαρτησία και ευρωστία όσο και για την κοινωνική της πολιτική και τον κοινωνικό της ρόλο που είναι καταστατική της υποχρέωση δεν μπήκε σε κανέναν διάλογο. Επιπροσθέτως, η συνέλευση των μετόχων (πλειοψηφία αποτελούμενη από το δημόσιο και το ΤΑΙΠΕΔ) αρνήθηκε να βάλει σε ψηφοφορία την πρόταση του ΣΕΚΕΣ για μια εναλλακτική διαχείριση του πλεονάσματος αυτού που προέβλεπε τόσο την συνέχιση του επενδυτικού προγράμματος της εταιρίας, όσο και την χρηματοδότηση της παροχής των υπηρεσιών σε οικονομικά αδύναμους συμπολίτες καθώς και πρόγραμμα επαναλειτουργίας δημοσίων κρουνών που έχουν εξαφανιστεί από το λεκανοπέδιο.

Με συνοπτικές διαδικασίες σε ένα σιδηρόφρακτο από 6 διμοιρίες των ΜΑΤ κτήριο όπου στεγάζεται το χρηματιστήριο της «ελεύθερης αγοράς», 40 εκ. δημοσίου (έστω εν μέρει) χρήματος έγιναν …ατμός σε λίγα λεπτά, την ώρα που οι υπόλοιποι συγκεντρωμένοι εργαζόμενοι και εκπρόσωποι φορέων και κινημάτων, μεταξύ των οποίων και μέλη του SAVEGREEKWATER, βρίσκονταν εκτός του κτηρίου, μες την παγωνιά και δεν τους επετράπη  καν η δυνατότητα να εισέλθουν στον προαύλιο χώρο παρά την ελαφρά βροχόπτωση.

Αυτή η απόφαση που είναι ενάντια στο δημόσιο συμφέρον, δηλώνει με τον πιο κυνικό τρόπο ότι η ΕΥΔΑΠ χωρίς καν να έχει ξεκινήσει ο άμεσος έλεγχός της από τους δανειστές μέσω του Υπερταμείου, είναι ήδη έρμαιο και βορά στα χέρια των επιτήδειων που σε αυτές τις περιόδους οικονομικής ανασφάλειας αναζητούν σίγουρα και εγγυημένα κέρδη και ανελαστική «πελατεία» στις βρύσες μας.

Η εξαφάνιση των 40 εκ. ευρώ από τα ταμεία της ΕΥΔΑΠ, μετά τις ζημίες ύψους 17 εκ. από την αποκαλούμενη “επένδυση” 20 εκ. στην Τράπεζα Αττικής αποτελεί την πιο περίτρανη απόδειξη γιατί χρειάζεται να θεσμοθετηθεί ο κοινωνικός έλεγχος κάθε εταιρίας κοινής ωφελείας. Αυτή η πράξη της σημερινής Γενικής Συνέλευσης Μετόχων και των Δ.Σ. ΕΥΔΑΠ και ΤΑΙΠΕΔ αποτελεί κλασικό παράδειγμα του είδους της κερδοσκοπικής διαχείρισης που ήδη έχει καταδικαστεί από την απόφαση 1906/2014 του Συμβουλίου της Επικρατείας και ήδη προστίθεται στη μακρά λίστα της δια παραλείψεων και διοικητικών αποφάσεων καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που συντελείται στην χώρα μας στο πλαίσιο της εφαρμογής των μνημονίων.

Καλούμε τόσο το ΤΑΙΠΕΔ όσο και την ελληνική κυβέρνηση δια του αρμόδιου Υπουργού να δώσουν στην δημοσιότητα κάθε στοιχείο που έχουν στην κατοχή τους για το πώς πάρθηκε αυτή η απόφαση και να ξεκαθαρίσουν το κατά πόσο αποτελεί μνημονιακή υποχρέωση, όπως φημολογείται. Οι Έλληνες πολίτες έχουν θεσμοθετημένο δικαίωμα για την πρόσβαση στη δημόσια πληροφορία. Κλειστές πόρτες, κλειστές συσκέψεις και υπόγειοι ψίθυροι αποτελούν πρόσθετο καρκίνωμα για τους βαριά νοσούντες δημοκρατικούς θεσμούς της χώρας.

Τέλος, δηλώνουμε πλήρως αντίθετοι στην απόφαση αυτή και επιφυλασσόμαστε τόσο ως φορολογούμενοι πολίτες της Ε.Ε. όσο και ως χρήστες των υπηρεσιών της ΕΥΔΑΠ να εξετάσουμε κάθε νόμιμη κίνησή μας εναντίον τέτοιου είδους ενεργειών παρελθουσών και μελλοντικών.

Πρωτοβουλία πολιτών SAVEGREEKWATER

(Παρακαλούμε για την αναδημοσίευση αυτού του Δελτίου Τύπου)

Ενημέρωση από τον Πρόεδρο της ΟΜΕ – ΕΥΔΑΠ για την παρέμβασή του στη Γενική Συνέλευση Μετόχων

Μέλη του ΣΕΚΕΣ ενημερώνουν για τα όσα έλαβαν χώρα εντός του κτηρίου

Κινητοποίηση 23/12/2016 στο Χρηματιστήριο Αθηνών

Ηλεκτρονική Εφημερίδα Μωβ

Το σιδηρόφρακτο Χρηματιστήριο Αθηνών

STOP TTIP

ΟΜΕ ΕΥΔΑΠ

Ανοιχτή Συνέλευση Περάματος

Κινητοποίηση Χρηματιστήριο 23/12/2016

Μπλοκ της Λαϊκής Ενότητας

Κίνημα “ΔΕΝ ΠΛΗΡΩΝΩ”

Ακολουθεί το άρθρο:

Είναι γνωστό πια πως η ΕΥΔΑΠ και η ΕΥΑΘ έχουν μπει στο υπερταμείο και το νερό των δύο μεγάλων αστικών κέντρων της χώρας κινδυνεύει να γίνει βορρά στα νύχια των βαρόνων του νερού. Είναι γνωστό πως η μεγαλύτερη εξάρτηση, εξαθλίωση και υποδούλωση ενός λαού πετυχαίνεται με τον έλεγχο του νερού του.

Τι γίνεται όμως με τα νερά της Ελληνικής περιφέρειας και της υπαίθρου?

Τα νερά λοιπόν της επαρχίας τα διαχειρίζονται οι ΔΕΥΑ ( δημοτικές επιχειρήσεις, ύδρευσης αποχέτευσης). Είναι επιχειρήσεις ανταποδοτικού χαρακτήρα, αυτοχρηματοδοτούμενες εποπτευόμενες από τον αντίστοιχο δήμο της περιοχής όπου δραστηριοποιούνται. Οι ΔΕΥΑ ιδρύθηκαν το 1980, απαλλάσσοντας την κεντρική εξουσία από την ευθύνη της υδροδότησης και αποχέτευσης των απομακρυσμένων περιοχών και ο ρόλος τους στις τοπικές κοινωνίες αποδείχθηκε ιδιαίτερα σημαντικός. Λειτούργησαν ως πυλώνες ανάπτυξης των περιοχών, αξιοποιώντας  μεγάλα κονδύλια από ευρωπαϊκά προγράμματα επενδύσεων με ποσοστό απορροφητικότητας ρεκόρ για τα Ελληνικά δεδομένα, ύψους 95%. Συνετέλεσαν σημαντικά στην προστασία του περιβάλλοντος αφού κατασκευάστηκαν και λειτούργησαν 250 βιολογικοί καθαρισμοί.  Έχουν την ευθύνη της υδροδότησης και αποχέτευσης απομακρυσμένων, αραιοκατοικημένων, φτωχών περιοχών, αδιαφορώντας για το ισοζύγιο κόστους – οφέλους. Είναι δομές που υπερασπίζονται την δημόσια υγεία, εξασφαλίζοντας την παροχή νερού με άριστα χαρακτηριστικά. Είναι τοπικές επιχειρήσεις με ανθρώπινο πρόσωπο, που έχουν θεσμοθετήσει κοινωνικά τιμολόγια για ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, γιατί στις μικρές τοπικές κοινωνίες και οι αδύναμοι έχουν δικαίωμα στην ζωή. Ο τρόπος με τον οποίο ο κάθε δήμαρχος  διαχειρίζεται το νερό ( τιμολόγηση – ποιότητα- κοινωνική πολιτική),  είναι καθοριστικός παράγοντας για την επανεκλογή του, μ’ αυτόν τον τρόπο υπάρχει ένας ιδιόμορφος κοινωνικός έλεγχος που επιβάλει την δημοκρατία  στην διαχείριση του. Είναι μικρές ή  μεγάλες επιχειρήσεις (132 συνολικά, που απασχολούν 4500 εργαζόμενους), οι οποίες υδροδοτούν και αποχετεύουν τις πιο όμορφες γωνιές της Ελλάδος προστατεύοντας τον φυσικό τους πλούτο και τα μεγαλύτερα υδάτινα αποθέματα της χώρας.

Στην Ελλάδα των μνημονίων τα τελευταία έξι χρόνια οι ΔΕΥΑ με πρόσχημα τον περιορισμό του δημοσιονομικού ελλείματος της χώρας, απαξιώνονται. Έχουν υποστελεχωθεί , πουλιούνται μέρα με την μέρα,  κομμάτι – κομμάτι, παραχωρώντας υπηρεσίες σε ιδιώτες.  Με άλλοθι την απαγόρευση προσλήψεων, βιολογικοί καθαρισμοί, υπηρεσίες αποκατάστασης βλαβών, καταμετρήσεις υδρομέτρων, λογιστήρια κ. άλ. παραδίδονται σε ιδιώτες . Μ΄ αυτόν τον τρόπο το κόστος  αυξάνεται και η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών υποβαθμίζεται. Ταυτόχρονα έχει θεσπιστεί ένα νομικό καθεστώς σύμφωνα με το οποίο με τρείς  αρνητικούς ισολογισμούς  η επιχείρηση χαρακτηρίζεται μη βιώσιμη και επίσης έχει το δικαίωμα το εκάστοτε δημοτικό συμβούλιο με απλή πλειοψηφία  να αποφασίσει την παραχώρηση της ΔΕΥΑ στην ΕΥΔΑΠ άνευ ανταλλάγματος. Βέβαια εδώ μπαίνουν τα εξής ερωτήματα: Για πόσο καιρό θα μπορέσει μία ΔΕΥΑ η οποία δουλεύει με εργολαβίες να είναι βιώσιμη ? Πρέπει οι ΔΕΥΑ να μην υδροδοτούν και να μην αποχετεύουν απομακρυσμένα , αραιοκατοικημένα χωριά  γιατί είναι ζημιογόνες δράσεις? Θα λειτουργήσει ως δούρειος ίππος η ιδιωτικοποίηση της ΕΥΔΑΠ ώστε να ιδιωτικοποιηθούν και οι ΔΕΥΑ? Εξωφρενικό είναι ότι οι ΔΕΥΑ δεν χρηματοδοτούνται από το δημόσιο άρα δεν συμμετέχουν στο δημοσιονομικό έλλειμα της χώρας, άρα ο περιορισμός των προσλήψεων όπως και όλα τα νομοσχέδια περί περιορισμού του δημοσιονομικού ελλείμματος δεν θα έπρεπε να τις εμπεριέχει.  Είναι επιχειρήσεις που χρηματοδοτούνται από τους πολίτες άρα λογικά ανήκουν σ’ αυτούς.

Εκείνο που δεν είναι γνωστό στα αστικά κέντρα  είναι ότι με πρόσχημα την προστασία των υδάτινων πόρων έχουν δηλωθεί όλες οι γεωτρήσεις της επαρχίας, τα πηγάδια , ακόμα και οι τουλούμπες στις αυλές των σπιτιών ( υπό την απειλή επιβολής προστίμου 2.000ευρώ ). Έχουν απαγορευτεί οι δεξαμενές συλλογής βρόχινου νερού που διατηρούσαν οι κτηνοτρόφοι. Οι γεωργοί έχουν την υποχρέωση να τοποθετούν υδρόμετρα στις πομόνες ποτίσματος των χωραφιών τους.

Η επιβολή του  περιβαλλοντικού τέλους που θα ισχύσει από το 2017 και πάλι για την ‘’προστασία’’ των υδάτινων πόρων, αφορά το νερό της αστικής χρήσης, το αγροτικό νερό αλλά και όλους τους υδάτινους πόρους οι οποίοι μπορούν να κοστολογούνται άρα να αγοράζονται και να πουλιούνται ή να καταστρέφονται έναντι ανταλλάγματος.

Ως συμπέρασμα όλων των παραπάνω νομίζω πως πρέπει να καταλήξουμε στο ότι κινδυνεύει το νερό όλης της χώρας, αστικό, αγροτικό, υδάτινοι πόροι και με κοινό μέτωπο πρέπει να αντισταθούμε. Ενωμένοι και αποφασισμένοι να εναντιωθούμε σε παγκόσμια  κεφάλαια για τα οποία η ανθρώπινη ζωή δεν έχει καμία αξία.

Γιατί ο αγώνας για το νερό είναι αγώνας για ζωή και δημοκρατία.

Σταυρούλα Συμεωνίδου

Μέλος του Δ.Σ. της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων  των Δ.Ε.Υ.Α.

Πρόεδρος σωματείου εργαζομένων ΔΕΥΑ ΔΡΑΜΑΣ

Το κείμενο του νομοσχεδίου προβλέπει ότι η Αιγυπτιακή Ρυθμιστική Αρχή Υδάτων (EWRA) θα είναι αρμόδια ώστε να εξασφαλίζεται υγιής ανταγωνισμός και να καθορίζονται οι ορθές τιμές ενώ η κυβέρνηση θα λαμβάνει την τελική απόφαση για το ύψος των χρεώσεων: αν αυτές υπολείπονται των τιμών που προτείνονται από την EWRA, η κυβέρνηση θα καλύπτει την διαφορά. Εδώ πρέπει να επισημανθεί ότι, προ διετίας, η αιγυπτιακή κυβέρνηση μείωσε τις επιδοτήσεις των λογαριασμών ύδρευσης. Δεδομένης της προσπάθειας οικονομικής μεταρρύθμισης, στην οποία έχει εμπλακεί η Αίγυπτος, ο φόβος ότι οι επιδοτήσεις αυτές θα μειωθούν περαιτέρω ή θα καταργηθούν εντελώς υπάρχει βάσιμος.

Θα μπορούσε φυσικά κάποιος ν’ αναρωτηθεί με ποιόν τρόπο η επιλεγείσα διαδικασία διασφαλίζει και ενισχύει τον ανταγωνισμό: πέραν του ότι οι Ρυθμιστικές Αρχές δεν φημίζονται ακριβώς για την ικανότητά των να προστατεύουν τους καταναλωτές, το προηγούμενο της Αγγλίας καταδεικνύει ότι δεν διστάζουν ν’ αποδεχθούν με ευκολία την πλειοψηφία των αιτημάτων ή προτάσεων των ιδιωτών παρόχων. Αξιοπερίεργο είναι και το ότι το μεν η αιγυπτιακή κυβέρνηση αποδέχεται ότι οι τιμές για υπηρεσίες ύδρευσης δεν μπορούν ν’ αφήνονται ελεύθερες προς καθορισμό από την αγορά (αυτό τουλάχιστον προκύπτει από την κάλυψη της διαφοράς) εν τούτοις επιτρέπει στην αγορά να τις επηρεάζει. Είναι αυτό απλώς μια αντίφαση που μπορεί αν διορθωθεί ή πρόκειται για καθαρή υποκρισία;

Οι κίνδυνοι από την άμεση ή έμμεση ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης είναι ευρέως γνωστοί. Καμιά κυβέρνηση, καμιά δημόσια αρχή δεν μπορεί να επικαλεσθεί άγνοια των συνεπειών της εισόδου ιδιωτών στον συγκεκριμένο χώρο. Στο τέλος, όταν τα’ αποτελέσματα έχουν πια επέλθει, δυστυχώς, τον λογαριασμό πληρώνουν πάλι οι χρήστες που καλούνται να ξαναπληρώσουν για να ξαναγίνουν δημόσιες οι επιχειρήσεις αυτές.

Η Πρωτοβουλία Πολιτών για την μη Ιδιωτικοποίηση του Νερού (savegreekwater) θα εξακολουθήσει να παρακολουθεί το θέμα της ιδιωτικοποίησης των επιχειρήσεων ύδρευσης στην Αίγυπτο και θα ενημερώσει όποτε υπάρξει κάτι νεώτερο.

Σπουδαία νέα από την Βαρκελώνη! Για πρώτη φορά μια μεγάλη πλειοψηφία του δημοτικού συμβουλίου της Βαρκελώνης υποστηρίζει τον τερματισμό της ιδιωτικής διαχείρισης του νερού στην πόλη. Η  δημοτική κίνηση Barcelona En Comú πιστεύει ότι το νερό είναι ανθρώπινο δικαίωμα, μια βασική υπηρεσία και ένα κοινό αγαθό που θα έπρεπε να είναι κάτω από δημόσιο και δημοκρατικό έλεγχο. Η πρόταση ψηφίσματος της δημοτικής κίνησης “Barcelona En Comu” για την επαναδημοτικοποίηση των υπηρεσιών ύδρευσης υποστηρίχτηκε από την απόλυτη πλειοψηφία του Δήμου.

Την Παρασκευή 25 Νοεμβρίου, η Barcelona En Comú παρουσίασε πρόταση ψηφίσματος για να επανακτηθεί η άμεση δημόσια διαχείριση του υδάτινου κύκλου, κάτι που ήταν μια από τις κύριες υποσχέσεις του μανιφέστου της κίνησης. Αυτή η πρόταση ήταν και η πιο δημοφιλής για τους πολίτες κατά την συμμετοχική διαδικασία που έγινε για να οριστεί το Δημοτικό Σχέδιο Δράσης (το σχέδιο που καθορίζει τις δράσεις του δήμου).

Όλοι οι αριστεροί σχηματισμοί του δημοτικού συμβουλίου της Βαρκελώνης ψήφισαν υπέρ της πρότασης ψηφίσματος, κάτι το οποίο σημαίνει ότι η κυβέρνηση μπορεί να προχωρήσει με το σχέδιο επαναδημοτικοποίησης της υπηρεσίας υδάτων στην μητροπολιτική περιοχή. Η υπηρεσία υδάτων αυτήν την στιγμή βρίσκεται στα χέρια μιας μητρικής εταιρείας η οποία ελέγχει τη διανομή στους 23 δήμους που αποτελούν την Μητροπολιτική Περιοχή της Βαρκελώνης (ΑΜΒ), της οποίας η Agbar είναι ο κύριος μέτοχος. Το δημοτικό συμβούλιο επίσης ενέκρινε μια παρόμοια πρόταση ψηφίσματος από την κίνηση CUP Βαρκελώνης.
Ο Eloi Badia, δημοτικός σύμβουλος που ασχολείται με την Προεδρία, το Νερό και την Ενέργεια, είπε ότι «σήμερα μια απόλυτη πλειοψηφία ψήφισε υπέρ της διαφάνειας, της υψηλής ποιότητας της υπηρεσίας και των χαμηλότερων τιμολογίων. Σήμερα είναι μια ιστορική ημέρα γιατί η πλειοψηφία του δημοτικού συμβουλίου είπε ότι τα πράγματα πρέπει να αλλάξουν».

Εξοικονόμηση για την πόλη και εξοικονόμηση για τους πολίτες

Σύμφωνα με στοιχεία από το Ελεγκτικό Συνέδριο της Ισπανίας, η δημόσια διαχείριση είναι φθηνότερη κατά 18%, οι ζημίες είναι κατά 23% λιγότερες και οι επενδύσεις κατά 18% περισσότερες. Μια σύγκριση στα τιμολόγια ύδρευσης στους δήμους της Καταλονίας δείχνει ότι η ιδιωτική διαχείριση είναι κατά 25% πιο ακριβή από την δημόσια.

Αυτές οι εξοικονομήσεις  προφανώς σημαίνουν μείωση στις χρεώσεις. Ο Badia έχει επισημάνει ότι οι λογαριασμοί του νερού θα μπορούσαν να μειωθούν έως τουλάχιστον 10%, δηλαδή συνολικά 38,7 εκ. Ευρώ. Από τα κέρδη της επιχείρησης μπορούν να εξοικονομηθούν 29 εκ. € και άλλα 9,7 εκ € από την επιβάρυνση  τεχνογνωσίας. «Το καλύτερο αποτέλεσμα για την κοινωνία είναι αυτό που δεν περιλαμβάνει περιττά έξοδα. Πρέπει να μπορούμε να απαντήσουμε στους γείτονές μας οι οποίοι είναι αντιμέτωποι με λογαριασμούς που έχουν αυξηθεί κατά 85% τα τελευταία 10 χρόνια», πρόσθεσε.

Αυτή η διαδικασία έχει βασιστεί σε προηγούμενες σε μεγάλες πόλεις, όπως το Παρίσι, το Βερολίνο και η Νάπολη οι οποίες έχουν επιδείξει τα πλεονεκτήματα μιας 100% δημόσιας διαχείρισης της υπηρεσίας, όπως και σε πόλεις της Καταλονίας σαν την Arenys de Munt και την Montornès del Vallès.

Αυτή είναι η αρχή μιας πορείας που μπορεί να είναι μακριά και περίπλοκη. Η κίνηση Barcelona En Comú θα συνεχίσει να εργάζεται υπέρ των δημόσιων υπηρεσιών και το κοινό καλό όλων των πολιτών.

Ακολουθεί το ψήφισμα

Πανελλαδική Συμμαχία για το Νερό
Δίκτυο Κινημάτων και Συλλογικοτήτων

Ανακοίνωση της 3^η Πανελλαδική Συνάντησης για το νερό 

Πραγματοποιήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 2016 στην Αθήνα, η 3η Πανελλαδική Συνάντηση κινημάτων και συλλογικοτήτων της Πανελλαδικής Συμμαχίας για το νερό.

Οι συμμετέχοντες διαπίστωσαν ότι παρ’ όλο που το κράτος προσπαθεί να ενισχύσει θεσμικά την ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης (Υπερταμείο, οδηγία για ανάκτηση κόστους νερού), στην κοινωνία ενισχύονται οι ιδέες οι οποίες αποτελούν και καταστατική αρχή της Πανελλαδικής Συμμαχίας ότι: «το νερό είναι κοινό αγαθό, δεν είναι εμπόρευμα και δεν μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο οποιασδήποτε μορφής κερδοσκοπίας. Το νερό είναι ζωτικής σημασίας για όλα τα έμβια όντα και τα οικοσυστήματα. Δεν είναι αποθήκη ενέργειας για «πράσινη» και ιδίως χρηματιστηριακή εκμετάλλευση»

Οι συλλογικότητες και τα κινήματα που συμμετέχουν στην Πανελλαδική Συμμαχία συμφώνησαν ότι στο ερχόμενο διάστημα η δράση της Συμμαχίας πρέπει να επικεντρωθεί στην δικτύωση και αλληλοϋποστήριξη κινημάτων και συλλογικοτήτων ώστε να δημιουργηθεί μια ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΑΣΠΙΔΑ για την προστασία του δημόσιου νερού, ως κοινού αγαθού, σε όλη την Ελλάδα.

Η Πανελλαδική Συμμαχία θεωρεί πιο αναγκαίο σήμερα από ποτέ να κατοχυρωθεί συνταγματικά η δημόσια ιδιοκτησία των οργανισμών ύδρευσης – αποχέτευσης και η μη κερδοσκοπική διαχείριση του κύκλου του νερού. Απαιτείται να κατοχυρωθούν θεσμικά η δημοτική, η συνεργατική και η συνεταιριστική ιδιοκτησία των φορέων διαχείρισης του νερού, ο κοινωνικός έλεγχος, η ορθολογική διαχείριση, η θεσμοθέτηση βιώσιμων πρακτικών, που θα προστατεύουν την οικολογία των υδατικών κύκλων, θα απορρίπτουν τις φαραωνικές κατασκευές και θα προκρίνουν λύσεις προστιθέμενης οικολογικής αξίας, μικρής τοπικής κλίμακας και χαμηλού οικονομικού και κοινωνικού κόστους.

Ειδικότερα οι συμμετέχοντες στην Πανελλαδική Συνάντηση αποφάσισαν:

• Την ανάπτυξη κοινών δράσεων πανελλαδικού χαρακτήρα καθώς και την ενίσχυση των τοπικών αγώνων και πρωτοβουλιών (καμπάνιες, ενημέρωση πολιτών).
• Την κατά προτεραιότητα ανάληψη κοινών δράσεων για την αποτροπή της μεταφοράς στο Υπερταμείο, των μετοχών της ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ, που κατέχει το δημόσιο, με δράσεις τον Ιανουάριο (μεταφορά μετοχών στο Υπερταμείο) και 22 Μαρτίου – Παγκόσμια ημέρα νερού.
• Την συμμετοχή στις κινητοποιήσεις και την καμπάνια κατά των συμφωνιών TTIP, CETA, TISA
• Την οργάνωση τοπικών συναντήσεων για την αλληλοενημέρωση, το συντονισμό των ενεργειών και τον προγραμματισμό των δράσεων σε κάθε γωνιά της Ελλάδας και κυρίως σε περιοχές που έχουν αναπτυχθεί αγώνες για την προστασία του νερού.
• Την δικτύωση και συνεργασία των ομάδων τεκμηρίωσης των μελών της Πανελλαδικής Συμμαχίας για την επιστημονική και νομική επεξεργασία των θέσεων και προτάσεων της Συμμαχίας, σε ό,τι αφορά το συνολικό κύκλο του νερού.
• Την δημιουργία Συντονιστικής Επιτροπής η οποία θα συντονίζει τη λειτουργία και τις δραστηριότητες της Πανελλαδικής Συμμαχίας.

Ο αγώνας για το νερό είναι αγώνας για ελευθερία, δημοκρατία, προστασία του περιβάλλοντος, είναι αγώνας για την ίδια την ζωή. Είμαστε αλληλέγγυοι και στηρίζουμε τους αγώνες των κατοίκων στην Μεγάλη Παναγιά της Χαλκιδικής, στο Αποπηγάδι Χανιών, στην Ήπειρο (Άραχθος, Αώος, Καλαμάς, Παμβώτις), τους 23 Ιρλανδούς διωκόμενους αγωνιστές του Jοbstown, τους αγώνες των Ινδιάνων στη Ντακότα των ΗΠΑ.

• SAVEGREEKWATER
• WATER WARRIORS, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
• ΑΝΟΙΧΤΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΠΟΛΙΤΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΡΟ, ΒΟΛΟΣ
• ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ ΓΙΑ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ
• ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΓΩΝΑ ΚΗΦΙΣΙΑΣ
• ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΓΩΝΑ ΜΕΓΑΛΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ, ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ
• ΘΑΣΟΣ ΝΕΡΟ SOS
• ΚΑΛΛΙΣΤΩ, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΆΓΡΙΑ ΖΩΗ ΚΑΙ ΤΗ ΦΥΣΗ, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
• ΚΑΤΩ ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΑΠΌ ΤΟ ΝΕΡΟ ΜΑΣ, ΜΑΡΟΥΣΙ
• ΚΙΝΗΣΗ 136, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
• ΚΙΝΗΣΗ ΚΑΘΑΡΟΣ ΚΑΛΑΜΑΣ, ΙΩΑΝΝΙΝΑ
• ΚΙΝΗΣΗ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΠΗΛΙΟΥ ΚΑΙ ΒΟΛΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΡΟ, ΒΟΛΟΣ
• ΚΙΝΗΣΗ ΠΟΛΙΤΩΝ PROTECT AOOS, ΙΩΑΝΝΙΝΑ
• ΚΙΝΗΣΗ ΠΟΛΙΤΩΝ ΚΟΖΑΝΗ «ΤΟΠΟΣ ΝΑ ΖΕΙΣ», ΚΟΖΑΝΗ
• ΚΙΝΗΣΗ ΠΟΛΙΤΩΝ ΦΙΛΟΠΑΠΠΟΥ, ΑΘΗΝΑ
• ΛΑΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ
• ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΔΡΑΜΑΣ
• ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΟΥ ΚΟΛΠΟΥ «Η ΑΛΚΥΩΝ»
• ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ «ΌΧΙ ΣΕ TTIP,CETA,TISA – ΌΧΙ ΣΤΑ ΜΝΗΜΟΝΙΑ»
• ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΔΕΥΑ
• ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΔΙΚΤΥΟ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ (ΠΑΝΔΟΙΚΟ)
• ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΝΑΞΟΥ
• ΣΕΚΕΣ ΓΙΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΥΔΑΠ ΣΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ, ΑΘΗΝΑ
• SOSΤΕ ΤΟ ΝΕΡΟ, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
• ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ , ΙΩΑΝΝΙΝΑ
• ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΓΕΩΛΩΓΩΝ
• ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΑΡΑΧΘΟΥ, ΙΩΑΝNΙΝΑ
• ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΩΡΩΠΟΥ
• ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΑ ΜΝΗΜΟΝΙΑ
• ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΔΕΥΑ ΔΡΑΜΑΣ
• ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΕΥΑΘ, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Το άρθρο που προστέθηκε στο Σύνταγμα της Σλοβενίας είναι το εξής:

Άρθρο 70α (Δικαίωμα σε πόσιμο νερό)

Όλοι έχουν δικαίωμα σε πόσιμο νερό. Οι υδάτινες πηγές  είναι δημόσιο αγαθό που διαχειρίζεται το κράτος. Οι υδάτινες πηγές χρησιμοποιούνται κυρίως γιατην βιώσιμη παροχή πόσιμου νερού οικιακής χρήσης και σε σχέση με αυτήν τους τη χρήση δεν θεωρούνται εμπορεύσιμο προϊόν. Το πόσιμο νερό παρέχεται προς το δημόσιο και τα νοικοκυριά από το κράτος μέσω των τοπικών κοινοτήτων απευθείας και χωρίς κέρδος.

“Από τις 30 Ιανουαρίου 2016 μέχρι τις 11 Μαρτίου 2016, συγκεντρώσαμε περισσότερες από 51,000 υπογραφές προκειμένου να εγγράψουμε το δικαίωμα στο νερό στο Σύνταγμα. Παραδώσαμε τη λίστα στο Κοινοβούλιο στις 11 Μαρτίου. Έχουμε δηλαδή ως σήμερα μαζί μας το 3% των εκλογέων. Αφότου παραδώσαμε τις υπογραφές συνεχίσαμε την προσπάθειά μας ασκώντας θετικές πιέσεις και συζητώντας το θέμα με επαγγελματίες νομικούς. Ανοίξαμε διάλογο και με τις δημόσιες αρχές  που έχουν στην ευθύνη τους το νερό, τα πολιτικά κόμματα και εκπροσώπους φορέων. Σκοπός των δράσεών μας ήταν να γραφεί καθαρά στο Σύνταγμα ότι το νερό και οι υδάτινες  πηγές είναι ένα φυσικό δημόσιο αγαθό για το οποίο κανείς δεν μπορεί να αποκτήσει ιδιοκτησιακά δικαιώματα. Ότι όλοι έχουμε δικαίωμα σε πόσιμο νερό, ότι η παροχή νερού προς τον πληθυσμό δεν μπορεί να είναι ιδιοκτησία οποιασδήποτε ιδιωτικής εταιρίας οποιουδήποτε τύπου και ότι η παροχή νερού στο κοινό είναι μια υπηρεσία που δεν πρέπει να παράγει κέρδος.  Θέλαμε επίσης να γραφεί ότι η παροχή νερού προς τον πληθυσμό είναι απόλυτη προτεραιότητα σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη εκμετάλλευση σε περιπτώσεις κρίσεων ξηρασίας ή άλλων κρίσεων και τέλος ότι η διαχείριση των υδάτινων πηγών πρέπει να είναι βιώσιμη και να διέπεται από διαγενεακή αλληλεγγύη.  Εγγράφοντας το ανθρώπινο δικαίωμα στο νερό στο Σύνταγμά μας, σκεφτόμαστε για το μέλλον στο παρόν, και δείχνουμε στην Ευρώπη και τον κόσμο ότι το πόσιμο νερό στη Σλοβενία είναι δημόσιο αγαθό, δεν μπορεί και δεν θα ιδιωτικοποιηθεί και πρέπει για πάντα να χρησιμοποιείται κυρίως για τον πληθυσμό (και τα ζώα) και μόνο ύστερα από αυτό για οικονομικούς σκοπούς ή σκοπούς εξαγωγών, αν και εφόσον αυτό επιτρέπεται από το υδάτινο απόθεμα», είναι η ανακοίνωση των ακτιβιστών «Πρωτοβουλία Πολιτών για τη Σλοβενία και την ελευθερία, το νερό στο Σύνταγμα, το νερό στη συνείδηση»

Εχθές το βράδυ το Κοινοβούλιο έθεσε το θέμα σε ψηφοφορία. Με 64 ψήφους υπέρ και καμιά κατά στη Βουλή των 90 εδρών, το άρθρο προστέθηκε στο Σύνταγμα της χώρας διαβεβαιώνοντας πως «όλοι έχουν δικαίωμα σε πόσιμο νερό». Το κεντροδεξιό κόμμα SDS απείχε από την ψηφοφορία λέγοντας πως μια τέτοια προσθήκη «δεν ήταν απαραίτητη και είχε ως μόνο στόχο την αύξηση της πολιτικής επιρροής του κυβερνώντος κόμματος». Αξίζει να σημειωθεί ότι η Σλοβενία είναι ορεινή, πλούσια σε υδάτινες πηγές  και περισσότερο από το μισό της έδαφος σκεπάζεται από δάση.

Ο κεντροαριστερός πρωθυπουργός Miro Cerar υποστήριξε το νομοσχέδιο λέγοντας ότι η χώρα του, μια χώρα με πληθυσμό 2 εκ. πρέπει «να προστατεύσει το νερό, τον υγρό χρυσό του 21^ου αιώνα στο υψηλότερο νομικό  επίπεδο». «Το νερό της Σλοβενίας είναι εξαιρετικής ποιότητας και λόγω της αξίας του στο μέλλον πρόκειται σίγουρα να στοχοποιηθεί από τις ορέξεις των πολυεθνικών εταιριών. Καθώς θα γίνεται ένας ολοένα και πιο πολύτιμος πόρος στο μέλλον, η πίεση θα αυξηθεί και δεν θα πρέπει να ενδώσουμε», είπε ο Cerar.

Η Σλοβενία έγινε η πρώτη Ευρωπαϊκή χώρα που προσέθεσε το ανθρώπινο δικαίωμα στο νερό στο Σύνταγμά της αν και σε 17 χώρες αυτό ισχύει ήδη (Κονγκό, Αίγυπτος, Κένυα, Μαρόκο, Νίγηρας, Σομαλία, Νότια Αφρική, Τυνησία, Ουγκάντα, Ζιμπάμπουε, Βολιβία, Εκουαδόρ, Μεξικό, Νικαράγουα, Ουρουγουάη, Μαλβίδες, Φίτζι)

Συνδικάτα και Κοινωνία των Πολιτών καλωσορίζουν την εισαγωγή του ανθρώπινου δικαιώματος στο νερό στο Σύνταγμα της Σλοβενίας

Κοινό Δελτίο Τύπου των EPSU, Food & Water Europe και European Water Movement*:

Χθες βράδυ το Εθνικό κοινοβούλιο της Σλοβενίας πέρασε μια προσθήκη στο Σύνταγμα και εισήγαγε ένα νέο άρθρο που αναγνωρίζει το ανθρώπινο δικαίωμα στο νερό. Η προσθήκη βεβαιώνει ότι το νερό πρέπει να αντιμετωπίζεται ως δημόσιο αγαθό που να το διαχειρίζεται το κράτος και όχι ως προϊόν και ότι το πόσιμο νερό πρέπει να παρέχεται από τον δημόσιο τομέα σε μη κερδοσκοπική βάση. Πρόκειται για μια μεγάλη επιτυχία των Σλοβένων ακτιβιστών και του λαού της Σλοβενίας.

«Πολίτες σε ολόκληρη την Ευρώπη και την Ευρωπαϊκή Ένωση κινητοποιήθηκαν προκειμένου να ενταχθεί το ανθρώπινο δικαίωμα σε νερό και υγιεινή όπως αποφασίστηκε από τον ΟΗΕ και στην Ευρωπαϊκή νομοθεσία. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξακολουθεί να αγνοεί σχεδόν 2 εκ. πολίτες στην πρώτη επιτυχημένη Πρωτοβουλία Ευρωπαίων Πολιτών. Ο κομισάριος Vella  θα πρέπει να ακούσει τους πολίτες και να ακολουθήσει το παράδειγμα της Σλοβενίας το συντομότερο δυνατόν», δήλωσε ο Jan Willem Goudriaan, ο γγ. της EPSU.

Το νερό είναι ένα επίμαχο θέμα στη Σλοβενία, καθώς αρκετές ξένες εταιρίες από τον χώρο των τροφίμων και των αναψυκτικών αγοράζουν δικαιώματα  σε μεγάλες εκτάσεις από υδάτινα αποθέματα της χώρας. Επίσης, η κυβέρνηση της Σλοβενίας έχει εκφράσει ανησυχίες για τις συνέπειες των εμπορικών συμφωνιών όπως η CETA σχετικά με την διατήρηση της ικανότητάς της να ελέγχει και να ρυθμίζει αυτά τα αποθέματα.[1].

“Οι εμπορικές συμφωνίες και οι μηχανισμοί επίλυσης διαφορών μεταξύ επενδυτή και κράτους δύνανται να μειώσουν την ικανότητα των κρατών να παίρνουν πίσω υπό δημόσιο έλεγχο υδάτινα αποθέματα όταν υπάρχουν ξένοι επνδυτές, όπως στη Σλοβενία. Για να μπορέσουν να εγγυηθούν το ανθρώπινο δικαίωμα σε αυτό τον βασικό πόρο, το Ευρωκοινοβούλιο και το Κοινοβούλιο της Σλοβενίας θα πρέπει να αρνηθούν να επικυρώσουν την CETA όταν θα τεθεί σε ψηφοφορία τους επόμενους μήνες», δήλωσε ο David Sánchez, διευθυντή της Food & Water Europe.

Η προσθήκη στο Σύνταγμα είναι το αποτέλεσμα πρωτοβουλίας πολιτώ νπου συνέλλεξαν 51,000 υπογραφές προκειμένου να προτείνουν αυτή την προσθήκη. [2].

“Καλωσορίζουμε την εισαγωγή του ανθρώπινου δικαιώματος σε νερό στο Σύνταγμα της Σλοβενίας, ως ένα σπουδαίο αποτέλεσμα της δράσης των πολιτών. Τώρα η κοινωνία των πολιτών θα πρέπει να μείνει ενεργή προκειμένου να εγγυηθεί μια δημοκρατική και διαφανή δημόσια διαχείριση ολόκληρου του κύκλου του νερού, βασισμένη στη συμμετοχή πολιτών και εργαζόμενων», δήλωσε η  Jutta Schütz, εκπροσωπώντας το Ευρωπαϊκό Κίνημα Νερού.

*Το SAVEGREEKWATER είναι μέλος του Ευρωπαϊκού Κινήματος Νερού από το 2012.

——

Notes

[1] Η κυβέρνηση της Σλοβενίας εξέφρασε ανησυχίες για την αμφισημία όρων όπως «εμπορική χρήση μιας υδάτινης πηγής» μέσα στο κείμενο της CETA, καθώς επίσης και για το πώς η συνθήκη θα εφαρμοστεί σε ό,τι αφορά υπάρχοντα δικαιώματα χρήσης και τη δυνατότητα των κυβερνήσεων να μπορούν στο μέλλον να βάλουν όρια σε υπάρχουσες παραχωρήσεις χωρίς μεταξύ άλλων να υπόκεινται σε διώξεις μέσω του ICS. Το σχετικό έγγραφο είναι αυτό:  https://europeanwater.org/images/pdf/Slovenia-questions-on-Water_14-9-2016.pdf

[2] Περισσότερες πληροφορίες για την πρωτοβουλία πολιτών μπορείτε να βρείτε εδώ https://voda.svoboda.si/

Το περασμένο καλοκαίρι 81.000 οικιακοί καταναλωτές στο Pittsburgh έλαβαν μιαν ανησυχητική επιστολή από την τοπική επιχείρηση ύδρευσης: η ανάλυση του πόσιμου νερού, έτσι όπως βγαίνει από τη βρύση, είχε αναδείξει υψηλή περιεκτικότητα σε μόλυβδο σε ποσοστό 17% των ελεγχθέντων δειγμάτων. Η επιστολή κατέληγε πως αυτό μπορεί να επιφέρει σοβαρά προβλήματα rστην υγεία των χρηστών.

Η κατάσταση είλκυσε την προσοχή του καθηγητή (Πολυτεχνείο της Βιρτζίνια) Marc Edwards, του ίδιου που είχε συμμετάσχει στην ανάδειξη της κρίσης ύδρευσης στο Flint του Michigan. Σε συνέντευξη που παρεχώρησε στον τοπικό τηλεοπτικό σταθμό WPXI, ανάφερε ότι τα επίπεδα είναι συγκρίσιμα προς τα ανιχνευθέντα στο Flint.

Μέχρι πρόσφατα τα επίπεδα μολύβδου στο Pittsburgh ήσαν απολύτως κανονικά. Τι έχει λοιπόν συμβεί;

Ας πάμε λίγο πίσω: Το 2012 η πόλη είχε το εξής πρόβλημα: αν και το νερό της ήταν καθαρό το δίκτυο (χτισμένο έως και έναν αιώνα πρωτύτερα) χρειαζόταν επειγόντως αποκατάσταση. Η αρμοδία, Pittsburgh Water and Sewer Authority, υπέφερε από σωρεία διοικητικών και διαχειριστικών προβλημάτων: οι κάτοικοι/χρήστες παραπονούνταν για κακή εξυπηρέτηση και υψηλές χρεώσεις ενώ, μετά από σειρά εσφαλμένων οικονομικών επιλογών κατά την διάρκεια της περασμένης δεκαετίας η επιχείρηση παρουσίαζε χρέη ύψους αρκετών εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων.

Σ’ αυτό η επιχείρηση ύδρευσης του Pittsburgh δεν είναι μόνη: παντού στις ΗΠΑ τοπικές επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας προσπαθούν ν’ ανταπεξέλθουν στην ολοένα μειούμενη πολιτειακή χρηματοδότηση αντιμετωπίζοντας ταυτόχρονα προβλήματα λόγω απηρχαιωμένων δικτύων. Πολλές στρέφονται στην παραχώρηση της διαχείρισης σε ιδιώτες.

Αυτή του Pittsburgh στράφηκε στην Veolia: είναι γαλλική, εδρεύει στο Παρίσι και ασχολείται, μεταξύ άλλων, με την «παροχή τυποποιημένων, οικονομικά αποδοτικών λύσεων που οδηγούν στην βέλτιστη χρήση των δικτύων, συνδυασμένη με προστασία του περιβάλλοντος και μιαν καλύτερη ποιότητα ζωής». Η Veolia παρέχει συμβουλευτικές υπηρεσίες ή αναλαμβάνει την διαχείριση υπηρεσιών ύδρευσης, αποχέτευσης και ενέργειας σε 530 πόλεις στην βόρεια Αμερική: προσφάτως υπεγράφησαν σχετικές συμβάσεις με τις υπηρεσίες στην Νέα  Υόρκη, την Νέα Ορλεάνη και την Ουάσιγκτον. Το περασμένο έτος η Veolia, που επιχειρεί σε 68 χώρες, κατέγραψε έσοδα της τάξης των $27 δις.

Το Pittsburgh προσέλαβε την Veolia που ανέλαβε την διαχείρισή της και παρέσχε μιαν ομάδα ειδικευμένων στελεχών, με σκοπό να συνδράμει την επιχείρηση σε θέματα αποτελεσματικότητας βοηθώντας την να εξοικονομήσει (δημόσιο) χρήμα. Η αμοιβή της Veolia ορίσθηκε στο 50% περίπου των ποσών που έτσι θα εξοικονομούνταν.

Υπό την διοίκηση του Jim Good, στελέχους της Veolia που ανέλαβε προσωρινός διευθυντής, η PWSA προχώρησε σε σημαντικές αλλαγές οι οποίες φάνηκαν να λειτουργούν. Μέσα σ’ ένα έτος η αναμονή στην εξυπηρέτηση πελατών έπεσε στο μισό. Η τροποποίηση μισθωτηρίων για τις εγκαταστάσεις της επιχείρησης, η εύρεση νέων πελατών και άλλες ενέργειες οδήγησαν σε εξοικονόμηση περίπου $2 εκατομμυρίων.

Σύμφωνα με άρθρο που δημοσιεύθηκε το 2013 στην Pittsburgh Post-Gazette, η Veolia άλλαξε και την νοοτροπία της PWSA: αντί μιας απομακρυσμένης διοίκησης ο  Good συνδιαλεγόταν με τους εργαζομένους σε πρόχειρα γεύματα (πίτσα και χάμπουργκερ) κάθε εβδομάδα. Κατά την διάρκεια ενός bbq το 2012 ο Good δήλωσε: «Βρισκόμαστε εδώ για να συνεργασθούμε με τους εργαζομένους σαν συνεταίρους μας». Πάλι σε δήλωσή του στην Post-Gazette είπε ότι παρέσχε διαβεβαιώσεις πως δεν θα προέβαινε σε απολύσεις διακηρύττοντας πως με την συνεργασία διοίκησης και εργαζομένων μπορούσαν να επιτευχθούν τα πάντα.

‘Όμως, μέχρι το τέλος του 2015, η επιχείρηση απέλυσε είκοσι τρείς εργαζομένους στους οποίους περιλαμβάνονταν το επιτελείο της διεύθυνσης ποιότητας και ασφάλειας και οι προϊστάμενοι των οικονομικών και τεχνικών υπηρεσιών (αυτά προκύπτουν από έγγραφα που αναζητήθηκαν βάσει αιτήματος Right-to-Know). Το προσωπικό των εργαστηρίων της PWSA, υπεύθυνο για τον έλεγχο της ποιότητας του παρεχομένου νερού σε περίπου 100.000 χρήστες μειώθηκε στο μισό. Ο Stanley States, διευθυντής ποιότητας με 36χρονη υπηρεσία στην επιχείρηση (προσονομαζόμενος από το προσωπικό ως Dr. Water) παραιτήθηκε, όταν τον μετέθεσαν σε δουλειά γραφείου με αντικείμενο την έρευνα.

Ο Good ισχυρίζεται ότι οι αποφάσεις για μείωση του προσωπικού δεν λήφθηκαν όλες από την Veolia, η οποία είχε μάλλον συμβουλευτικό παρά διοικητικό ρόλο την περίοδο εκείνη: οποιαδήποτε πρότασή της, είπε, έπρεπε να γίνει αποδεκτή από το Διοικητικό Συμβούλιο.

Εκτός της μείωσης του προσωπικού η PWSA προχώρησε σε μετατροπή του συστήματος καθαριότητας του νερού. Επί πολλές δεκαετίες στο νερό προστίθετο σκόνη σόδας, υλικό όμοιο περίπου προς την μαγειρική σόδα, που εμπόδιζε την διάβρωση των σωλήνων (μολύβδινων συνήθως) και την διάχυση του μολύβδου στο νερό. Εδώ αξίζει να θυμίσουμε ότι η διάχυση του μολύβδου στο νερό στο Flint υπήρξε αποτέλεσμα ακριβώς της παύσης χρησιμοποίησης αντιδιαβρωτικών ουσιών. Το 2014 η PWSA άρχισε να χρησιμοποιεί καυστική σόδα (αρκετά φθηνότερη) ως αντιδιαβρωτικό. Η αλλαγή αυτή απαιτούσε δοκιμές και άδεια (χρονοβόρες αναγκαστικά διαδικασίες) από την Πολιτειακή Υπηρεσία Προστασίας Περιβάλλοντος, η οποία όμως ουδέποτε έλαβε γνώση. Μια διετία αργότερα, όταν έγινε γνωστή η καταστροφή στο Flint, η υπηρεσία επέστρεψε στην σκόνη σόδας.

Ο δήμαρχος του Pittsburgh, Bill Peduto, θεωρεί την Veolia αποκλειστικά υπεύθυνη για την αλλαγή της διαδικασίας αναφέροντας ότι αυτό ουδέποτε ανεφέρθη είτε στο Διοικητικό Συμβούλιο της PWSA είτε στο Δημοτικό Συμβούλιο. Η Veolia αρνείται οποιανδήποτε ευθύνη ισχυριζόμενη πως ποτέ δεν θα έδινε στην μείωση του κόστους προτεραιότητα έναντι της ποιότητας του νερού ή της συντήρησης των δικτύων.

Το μόνο βέβαιο είναι ότι την άνοιξη η Πολιτειακή Υπηρεσία Προστασίας Περιβάλλοντος κατηγόρησε την PWSA για παραβίαση των πολιτειακών νόμων και διέταξε άμεσο έλεγχο των ποσοτήτων μολύβδου στο νερό. Οι δοκιμές (είχαν να γίνουν από το 2013) ολοκληρώθηκαν το καλοκαίρι και έδειξαν ότι τα επίπεδα μολύβδου όχι μόνον είχαν αυξηθεί αλλ’ είχαν ξεπεράσει και τα ομοσπονδιακά όρια. Στο 17% των χρηστών βρέθηκαν επίπεδα μολύβδου που ξεπερνούν το όριο κινδύνου της Υπηρεσίας Προστασίας Περιβάλλοντος (15 %). Δεν είναι λίγοι όσοι υποψιάζονται ότι η αλλαγή των χημικών-καθαριστικών οδήγησε στην αύξηση των ποσοστών μολύβδου. Ο Δήμος ήδη ξεκίνησε έρευνα πάνω στο θέμα.

Ο Stanley States, πρώην προϊστάμενος στην διεύθυνση ποιότητας θεωρεί ότι σημαντικό ρόλο έχει παίξει και η μείωση του προσωπικού. Το ποσοστό μολύβδου αυξήθηκε το 2013, λόγω μιας τότε αλλαγής των καθαριστικών, αν και παρέμεινε εντός των ομοσπονδιακά επιτρεπομένων ορίων. Οι ελλείψεις όμως στο προσωπικό δεν επέτρεψαν μιαν σοβαρότερη ενασχόληση με το θέμα. «Το προσωπικό των εργαστηρίων έχει μειωθεί στο μισό» λέει ο States. «Δεν έχουμε την δυνατότητα ν’ ασχοληθούμε όσο χρειάζεται με την διάβρωση των σωλήνων ώστε να μπορέσουμε να διορθώσουμε όσο γίνεται.»

Οι πολίτες του Pittsburgh, όμως, δεν διαμαρτύρονται μόνο για την ποιότητα: θεωρούν ότι το νερό έγινε πολύ ακριβό. Το 2013, ένα έτος μετά την πρόσληψη της Veolia, το Συμβούλιο ενέκρινε αύξηση 20% σε διάστημα μιας τετραετίας: μέχρι το 2017 το μέσο μηνιαίο τίμημα ανά οικιακό μετρητή θα φτάσει στα $50, ποσό τριπλάσιο απ’ οπουδήποτε αλλού στις μεσοδυτικές πολιτείες (σύμφωνα με τον Guardian).

Οι κάτοικοι επίσης διαμαρτύρονται για την άτακτη αποστολή των λογαριασμών και για σφάλματα, ιδίως αφορώντα στην χρησιμοποιηθείσα ποσότητα: ο ιδιοκτήτης ακατοίκητου διαμερίσματος χρεώθηκε για 132.000 γαλόνια (πάνω από 500 μ3) μέσα σ’ έναν μήνα, ποσότητα που αντιστοιχεί σε μιαν τετραμελή οικογένεια στην διάρκεια ενός έτους. Ως προς τους λογαριασμούς άλλος κάτοικος της πόλης είπε στην Truthout : «Δεν ξέρουμε πότε θα έλθουν ούτε σε ποιαν περίοδο θ’ αφορούν, ούτε πόσο θα χρεώνουν. Κι όταν έρχονται το βλέπεις ότι είναι πολύ.»

Τον Μάϊο 2015 ομάδα χρηστών κατέθεσε μιαν ομαδική αγωγή κατά της επιχείρησης ύδρευσης, της Veolia NAW και της λογιστικής εταιρίας που τηρεί τους λογαριασμούς της PWSA. Οι ενάγοντες ισχυρίζονται ότι τα νέα υδρόμετρα, που εγκατεστάθηκαν το 2013, είναι προβληματικά με αποτέλεσμα οι χρήστες να χρεώνονται με εσφαλμένα και υπερβολικά υψηλά ποσά. Αυξήσεις έναντι προηγουμένων λογαριασμών της τάξης του 600% δεν είναι σπάνιες. «Η PWSA γνωρίζει πολύ καλά ότι οι χρεώσεις είναι εσφαλμένες» λένε, «δεν διστάζει όμως να στέλνει ειδοποιήσεις διακοπής και κατόπιν να προχωρεί σε τέτοιες». Η PWSA και η Veolia αρνήθηκαν να σχολιάσουν τους ισχυρισμούς.

Τον περασμένο Δεκέμβριο, αντιμέτωπη με την ομαδική αγωγή, με πρόστιμο από την Πολιτεία για τα επίπεδα μολύβδου και με υπέρογκα χρέη η PWSA διέκοψε την συνεργασία με την Veolia. Από αυτήν η δεύτερη απεκόμισε περίπου $11 εκατομμύρια.

Πριν ένα μήνα περίπου η επιχείρηση ύδρευσης ανακοίνωσε ότι προτίθεται να κινηθεί δικαστικά κατά της Veolia. Σύμφωνα με δελτίο τύπου η δεύτερη «…επέδειξε κακοδιαχείριση στην διοίκηση της PWSA, καταχράσθηκε την θέση εμπιστοσύνης αλλά και παρεπλάνησε την PWSA με σκοπό να μεγιστοποιήσει τα κέρδη της σε βάρος της επιχείρησης ύδρευσης και των πελατών της…»

Το Pittsburgh δεν είναι ο μόνος δήμος που στράφηκε κατά της Veolia εφέτος. Τον Απρίλιο η Πολιτεία της Μασσσαχουσέτης ενήγαγε την Veolia, ως διαχειρίστρια του συστήματος καθαρισμού αποβλήτων στο Plymouth για την διαρροή 10 εκ. γαλονιών ακατέργαστων αποβλήτων στο λιμάνι της πόλης πέρυσι τον χειμώνα.

Δυο μήνες αργότερα ο Γενικός Εισαγγελέας του Michigan, Bill Schuette, μήνυσε την Veolia για απάτη και αμέλεια: επειδή παρά το ότι είχε ειδικά γι’ αυτό προσληφθεί δεν βρήκε το πρόβλημα μόλυνσης με μόλυβδο στο Flint. «Η Veolia δήλωσε ότι το νερό είναι κατάλληλο», δήλωσε ο Schuette στο NPR. «Η Veolia, επίσης, επέδειξε αδιαφορία και εν γνώσει της κατάστασης απέρριψε τις ανησυχίες των κατοίκων δηλώνοντας ότι: «Κάποιοι έχουν πρόβλημα γενικώς με το νερό.»

Η αντίρρηση βρίσκεται στο ότι συνήθως η Veolia κάνει οικονομίες παραβλέποντας τις συνέπειες, που οδηγούν σε μεγαλύτερα προβλήματα. Σε τηλεφωνική συνέντευξη ο Kevin Acklin, προσωπάρχης στο Δημαρχείο του Pittsburgh, κατέδειξε ότι τα έσοδα της Veolia εξαρτώνται από τα βραχυπρόθεσμα οικονομικά αποτελέσματα των επιχειρήσεων: «Σύμφωνα με την σύμβαση, δεν είχαν καμιά ωφέλεια από μακροπρόθεσμες επενδύσεις σε υποδομές, σχεδιασμό και εξοπλισμό, ούτε από την συντήρηση των δικτύων ενώ κέρδιζαν από την επίρριψη του κόστους σε τρίτους, όπως ο Δήμος και οι ιδιώτες καταναλωτές. Αν και υποτίθεται ότι εργάζονταν για το όφελος του Δήμου στην πράξη εξυπηρέτησαν πρωτίστως τις ανάγκες μιας μεγάλης υπερεθνικής επιχείρησης.»

Η Veolia αρνείται οιανδήποτε ευθύνη για την κατάσταση στο Plymouth και στο Flint, ισχυριζόμενη ότι η διαρροή στο πρώτο οφείλεται στην παλαιότητα του δικτύου, για το οποίο δεν φέρει καμιάν ευθύνη, ενώ η σύμβασή της στο Flint περιοριζόταν στον έλεγχο ενός άλλου χημικού (του TTHM).

Όσον αφορά στο Pittsburgh, η Veolia ισχυρίζεται ότι το ΔΣ της PWSA είχε διατηρήσει τον έλεγχο της επιχείρησης καθ’ όλη την τριετή διάρκεια της σύμβασης: «Η Veolia κάλυψε πλήρως τις εκ της σύμβασης υποχρεώσεις της με απόλυτα διαφανή τρόπο», ανέφερε εκπρόσωπός της Veolia North America. «Θεωρούμε ορθά όλα όσα πράξαμε για λογαριασμό της PWSA.»

Όμως οι αρμόδιοι στο Pittsburgh επισημαίνουν ότι η επιχείρηση ύδρευσης της πόλης βρίσκεται σε χειρότερη θέση από αυτήν πριν την, προ τετραετίας, πρόσληψη της Veolia: τα τραπεζικά της αποθέματα έχουν μειωθεί, τα μισά της έσοδα χρησιμοποιούνται για την αποπληρωμή χρεών και το δίκτυό της εξακολουθεί να παραμένει το ίδιο. «Η επιχείρηση βρίσκεται σε πολύ επικίνδυνη οικονομική κατάσταση κι εγώ, όσο κι αν ψάξω, δεν βρίσκω κανένα θετικό αποτέλεσμα από την συνεργασία μας με την Veolia,» συμπληρώνει ο Acklin.

Ένας πρώην εργαζόμενος της PWSA το θέτει πιο ωμά: όταν ρωτήθηκε τι πρέπει να προσέχουν οι επιχειρήσεις που θέλουν να συνεργασθούν με την Veolia, είπε: «Θα έλθουν, θα διαλύσουν την επιχείρηση και θα φύγουν με τις τσέπες γεμάτες.»

Το Δημοτικό Συμβούλιο Σερρών στην συνεδρίαση της 11-10-2016 και με την 695Α/2016 απόφαση του αποφάσισε ομόφωνα την « Έκδοση ψηφίσματος κατά της ιδιωτικοποίησης της ΕΥΔΑΠ».
Κατόπιν εξέδωσε το παρακάτω ψήφισμα:

Ψήφισμα της ΚΕΔΕ κατά της ιδιωτικοποίησης της ΕΥΔΑΠ

Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΚΕΔΕ κατά τη σημερινή του συνεδρίαση συζήτησε το θέμα της μεταφοράς της ΕΥΔΑΠ στο Ταμείο Αξιοποίησης Δημόσιας Περιουσίας και της πώληση μετοχών της εταιρείας σε ιδιώτες.

Κατόπιν εισήγησης του Προέδρου της ΚΕΔΕ κ. Γ. Πατούλη, το ΔΣ υιοθέτησε ομόφωνα το ακόλουθο ψήφισμα:

Το Δ.Σ. της ΚΕΔΕ εκφράζει την πλήρη αντίθεσή του στην επιχειρούμενη ιδιωτικοποίηση της ΕΥΔΑΠ, μέσω της ένταξής του στο Ταμείο Αξιοποίησης Δημόσιας Περιουσίας. Καταδικάζει την εμπορευματοποίηση των υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης, γιατί αυτό δεν εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον.

Θεωρεί ότι:

– Το νερό αποτελεί κοινωνικό αγαθό και όχι εμπόρευμα

– Η πρόσβαση σε πόσιμο νερό και σε ποιοτικές υπηρεσίες ύδρευσης είναι αναφαίρετο δικαίωμα όλων των πολιτών, άρρηκτα συνδεδεμένο με το δικαίωμα στη ζωή, στην υγιεινή και στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια.

– Η ΕΥΔΑΠ πρέπει να παραμείνει δημόσιος οργανισμός στην υπηρεσία της κοινωνίας και όχι να μετατραπεί σε μέσο κερδοσκοπίας ιδιωτικών συμφερόντων.

– Η πώληση σε ιδιωτικά συμφέροντα δημόσιων υπηρεσιών ύδρευσης, όπου εφαρμόστηκε κατά το παρελθόν απέτυχε, αφού οδήγηση σε κατακόρυφη άνοδο της τιμής του νερού και σε υποβάθμιση της ποιότητάς του, με αποτέλεσμα στο τέλος να επιστρέψουν είτε στο δημόσιο, είτε στους Δήμους.

Η ΚΕΔΕ ζητά:

– Να εξαιρεθεί η ΕΥΔΑΠ από την ένταξη στο Ταμείο Αξιοποίησης Δημόσιας Περιουσίας

– Να κατοχυρωθεί στην επικείμενη συνταγματική αναθεώρηση ο κοινωνικός έλεγχος και η δημόσια διαχείριση του κύκλου του νερού.

Η ΚΕΔΕ δηλώνει ότι συντάσσεται με όλους όσους πιστεύουν ότι είναι απαραίτητο να δημιουργηθεί μια κοινωνική συμμαχία, ώστε να παραμείνει υπό δημόσιο έλεγχο ο κύκλος του νερού και να καταστεί η ΕΥΔΑΠ ένας δημόσιος, κοινωφελής και οικονομικά υγιής οργανισμός.

Αναθέτει στον κ. Δήμαρχο τις παραπέρα ενέργειες.

Η CETA και οι άλλες εμπορικές συμφωνίες είναι από τις μεγαλύτερες απειλές για την περαιτέρω εμπορευματοποίηση και ιδιωτικοποίηση του συλλογικού αγαθού του νερού. Αν και  η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει τονίσει ότι το νερό θα εξαιρεθεί από την συνθήκη, μια προσεκτική ανάγνωση του τελικού κειμένου δείχνει ότι η κατάσταση είναι διαφορετική. Η οργάνωση Food & Water Europe σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Κίνημα για το νερό (European Water Movement) μέλος του οποίου είναι και το SAVEGREEKWATER, δημοσίευσε πριν λίγο καιρό αυτόν τον σύντομο οδηγό που δίνει συγκεκριμένες απαντήσεις σε όλα τα ερωτήματα που εγείρονται σχετικά με τις αρνητικές συνέπειες της CETA στον τομέα του νερού όπως η αύξηση της πίεσης για ιδιωτικοποίηση, το γιατί οι υπηρεσίες στην πραγματικότητα δεν προστατεύονται από την οριζόντια εξαίρεση για τις «δημόσιες υπηρεσίες» και ποια προβλήματα θα αντιμετωπίσουν όσοι δήμοι και κράτη θελήσουν να πάρουν πίσω υπό δημόσιο έλεγχο τις υπηρεσίες τους. Ο οδηγός αυτός παρουσιάζει συγκεκριμένους λόγους για το γιατί αυτή η συμφωνία πρέπει να εγκαταλειφθεί, που έρχονται να προστεθούν σε όσους ήδη αναπτύσσονται από πολλές άλλες πλευρές της κοινωνίας των πολιτών.

Βρυξέλλες, Οκτώβριος 2016

Κατά την διάρκεια των μυστικών διαπραγματεύσεων για την Συμφωνία Ελευθέρου Εμπορίου μεταξύ ΕΕ και Καναδά (CETA) η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έπαψε να υποστηρίζει ότι η Σύμβαση δεν αφορά στις Υπηρεσίες Ύδρευσης αλλά και ότι οι τρόποι διαχείρισης τέτοιων και συναφών υπηρεσιών (όπως π.χ. άντληση, καθαρισμός, αποχέτευση) θα παρέμεναν στην αρμοδιότητα των δημοσίων υπηρεσιών. Δυστυχώς μια προσεκτική ανάγνωση του τελικού κειμένου της CETA δείχνει μιαν διαφορετική κατάσταση.

Τα κινήματα Food & Water Europe και European Water Movement νοιώθουν ιδιαίτερη ανησυχία για τους τρόπους με τους οποίους η CETA θα επηρεάσει το νερό ως φυσικό αγαθό αλλά και την διαχείρισή του ως ανθρωπίνου δικαιώματος. Είναι γνωστό πως η CETA θα επηρεάσει την λειτουργία των δημοσίων υπηρεσιών, πράγμα που καθιστά αναγκαία την ανάλυση των πιθανών επιπτώσεών της στις υπηρεσίες ύδρευσης με τρόπο και μεθόδους που να μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τους πολίτες που ενεργοποιούνται στην Ευρωπαϊκή Ένωση προσπαθώντας να σταματήσουν την αποδοχή της Συνθήκης.

Η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών Right2Water υπήρξε μια από τις επιτυχέστερες κινητοποιήσεις στην Ευρώπη τα τελευταία έτη καθώς αφύπνισε πολλούς και οδήγησε άλλους ν’ αντιληφθούν την σημασία της παραμονής ή επιστροφής (ανάλογα) των υπηρεσιών ύδρευσης σε δημόσιο έλεγχο και την ανάγκη δημοκρατικής διαχείρισης των υδατίνων πόρων ενώ παράλληλα διέδωσε την θέση πως το νερό είναι δημόσιο αγαθό κι όχι εμπόρευμα. Αισθανόμαστε πως μπορούμε να επενδύσουμε στις εμπειρίες που αποκτήσαμε έτσι αλλά και στην δυναμική του κινήματος για ν’ αποτρέψουμε την αποδοχή της CETA και των άλλων παρομοίων Συνθηκών, καθώς αυτές αποτελούν έναν από τους μεγαλύτερους κινδύνους ιδιωτικοποίησης και εμπορευματοποίησης του νερού.

1. Περιέχονται στην Συνθήκη το Νερό και οι Υπηρεσίες Ύδρευσης;

Στο άρθρο 1.9, με τίτλο «Δικαιώματα και Υποχρεώσεις σχετικά με το Νερό» περιλαμβάνεται διάταξη, γραμμένη σε ακραιφνώς νομική γλώσσα, σύμφωνα προς την οποία: «… το νερό, στην φυσική του κατάσταση … δεν είναι προϊόν ούτε εμπόρευμα … Κατά συνέπεια τα κεφάλαια [της Συνθήκης] που διέπουν το νερό σ’ αυτήν την κατάσταση είναι τα 22 (Εμπόριο και Αειφόρος Ανάπτυξη) και 24 (Εμπόριο και περιβάλλον)». Το θέμα είναι πως όλες σχεδόν οι χρήσεις του νερού (ύδρευση, αποχέτευση, άρδευση κ.ο.κ. αφορούν σ’ αυτό εξηγμένο από την φυσική του θέση, πράγμα που εύκολα μπορεί να οδηγήσει στην θεώρησή του ως προϊόντος το οποίο, ως εμπορεύσιμο, υπάγεται σαφώς στις διατάξεις της CETA.

Το άρθρο συνεχίζει: «Όταν ένα των μερών επιτρέπει την εμπορική χρησιμοποίηση μιας υδατικής πηγής, αυτό θα πρέπει να συμβαίνει με τρόπο συνάδοντα προς την Σύμβαση». Δεν υπάρχει διευκρίνιση τι σημαίνει «εμπορική χρήση» ούτε «υδατική πηγή», πράγμα το οποίο εύκολα μπορεί να οδηγήσει σε εμπορευματοποίηση του νερού, ιδίως όσον αφορά στον τρόπο με τον οποίο οι αρχές παρέχουν δικαιώματα ύδρευσης. Βάσει των διατάξεων της CETA τα τελευταία μπορούν, πολύ εύκολα, να θεωρηθούν «επένδυση» (βλ. θέμα 8).

2. Είναι δυνατόν η CETA να αυξήσει την πίεση προς ιδιωτικοποίηση της διαχείρισης των επιχειρήσεων ύδρευσης;

Αυτό είναι δυνατό στην περίπτωση του πόσιμου νερού και πλέον ή βέβαιο σ’ αυτήν της αποχέτευσης.

Η Συνθήκη CETA είναι η πρώτη συνθήκη ελευθέρου εμπορίου (μεταξύ αυτών που τέθηκαν υπό διαπραγμάτευση στην ΕΕ) που περιέχει κατάλογο αρνητικής προσέγγισης στην προστασία των δημοσίων υπηρεσιών. Με τον τρόπο αυτό ό,τι δεν περιλαμβάνεται στην Συνθήκη επηρεάζεται από αυτήν (βάσει της αρχής “list it or lose it”: αν δεν αναφερθεί δεν προστατεύεται). Υπάρχουν δύο παραρτήματα στα οποία μπορούν ν’ αναφερθούν οι εξαιρούμενες δραστηριότητες: το Παράρτημα I, με διατάξεις (νόμους ή διοικητικές πράξεις) που παραβιάζουν τις υποχρεώσεις που προκύπτουν απ’ την Συνθήκη και το Παράρτημα II, όπου θα περιληφθούν υφιστάμενες και μελλοντικές πρακτικές.

Όσον αφορά στις υπηρεσίες ύδρευσης η ΕΕ διετήρησε επιφυλάξεις σχετικά προς την «Πρόσβαση στις Αγορές» και τις «Εθνικές Διατάξεις» που σχετίζονται με την «Συλλογή, επεξεργασία και διανομή του ύδατος» με παραπομπή στο Παράρτημα II (Επιφυλάξεις για τις Υπηρεσίες Ύδρευσης).

Στην πράξη όμως μόνο μια σειρά τεσσάρων επιφυλάξεων, ήτοι «Πρόσβαση στις Αγορές», «Εθνικές Πρακτικές», «Πλέον ευνοούμενο κράτος» και «Απαιτήσεις Απόδοσης» και μόνο όπου συντρέχουν όλες, μπορεί να διασφαλίσει πως μια υπηρεσία δεν θα διέπεται από τις διατάξεις της CETA. Για παράδειγμα κατά τις διαπραγματεύσεις για την TTIP[1], πρόταση της ΕΕ περιείχε (σε σχέση προς τις επιχειρήσεις ύδρευσης) επιφυλάξεις στα κεφάλαια «Εθνικές Πρακτικές», «Πλέον ευνοούμενο κράτος», «Απαιτήσεις Απόδοσης» και «Ανώτατοι Διαχειριστές-Διοικητικά Συμβούλια». Δεν κατανοούμε γιατί παρόμοιες (επιφυλάξεις), ενώ προτάθηκαν έναντι των ΗΠΑ, δεν υφίστανται στην διαπραγμάτευση με τον Καναδά.

Θα πρέπει επίσης ν’ αναφερθεί πως αν και οι υπηρεσίες παροχής ποσίμου ύδατος περιέχονται στις επιφυλάξεις του Παραρτήματος II, ακόμη και σ’ αυτές εφαρμόζονται οι αρχές της προστασίας των επενδύσεων [2].

Ως προς την Αποχέτευση μόνο η Γερμανία προέβαλε επιφύλαξη για την «Πρόσβαση στις Αγορές» όσον αφορά στον τομέα υπηρεσιών «Αποβλήτων, Διάθεσης Αποβλήτων και Αποχέτευσης», πράγμα που σημαίνει πως σ’ όλα τα υπόλοιπα κράτη-μέλη θα ισχύουν οι διατάξεις της CETA ακόμη κι αν αυτές βρίσκονται σε αντίθεση προς το αρ. 12 της Οδηγίας Παραχωρήσεων της ΕΕ (δυνάμει του οποίου η Οδηγία δεν ισχύει σε περιπτώσεις Παραχώρησης της Διάθεσης ή της Επεξεργασίας των Αποβλήτων [3]).

3. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ισχυρίζεται πως η οριζόντια «Εξαίρεση ΔΕΚΟ» προστατεύει τις Επιχειρήσεις Ύδρευσης

Βάσει Μελέτης την οποία παρήγγειλαν η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Δημοσίων Υπηρεσιών (EPSU) και το Αυστριακό Εργατικό Επιμελητήριο [4] η συγκεκριμένη διάταξη περιέχει σκοτεινά σημεία, παρά το ότι αποτελεί ένα από τα σημαντικώτερα όπλα της ΕΕ στις περιπτώσεις εμπορικών συμφωνιών.

• Ο τρόπος προστασίας που εφαρμόζεται στην ΕΕ δεν περιλαμβάνει προστασία της επένδυσης.
• Η ορολογία που χρησιμοποιείται παραμένει αμφίσημη καθώς όροι όπως «δημόσιες παροχές (public utilities)» δεν διαθέτουν ερμηνεία στο Διεθνές Δίκαιο ούτε έχουν αντίστοιχο στο Δίκαιο της ΕΕ.

Επίσης η διάταξη για τις «Δημόσιες παροχές» απλώς προστατεύει κατά της Πρόσβασης στις Αγορές όχι όμως στην περίπτωση των «Εθνικών Πρακτικών». Έτσι επιχειρήσεις με έδρα στον Καναδά, μόλις ιδρύσουν μια θυγατρική σε κράτος-μέλος της ΕΕ θα απολαμβάνουν όλων των προνομίων που τώρα έχουν οι τοπικές επιχειρήσεις.

Η  Ευρωπαϊκή Επιτροπή δηλώνει πως αυτό το σύστημα διασφαλίζει μιαν εικοσαετία προστασίας. Εμείς απλώς οφείλουμε ν’ αναγνωρίσουμε πως μέχρι σήμερα καμιά εμπορική συνθήκη δεν έχει απαγορεύσει σε κράτη-μέλη να παρέχουν δημόσιες υπηρεσίες. Βάσει όμως των συμπερασμάτων του δρ. Krajewski, δεν μπορούμε να αγνοήσουμε τους περιορισμούς που θα δεσμεύουν τις κυβερνήσεις (αν η CETA γίνει αποδεκτή) καθώς αυτές θα πρέπει στο εξής να λαμβάνουν υπ’ όψη όλες τις επιβαλλόμενες από την Συνθήκη υποχρεώσεις. Το ότι μέχρι σήμερα δεν έχουν υπάρξει αντιρρήσεις στο ισχύον σύστημα επ’ ουδενί σημαίνει πως τέτοιες δεν θα υπάρξουν στο μέλλον υπό τις νέες διατάξεις. Το παρόν σύστημα υπάρχει από την εποχή της Συνθήκης GATS (το 1995), στο μεσολαβήσαν δε διάστημα η ΕΕ έχει υπογράψει εμπορικές συνθήκες με αναπτυσσόμενες χώρες και αναδυόμενες αγορές (Μεξικό, Χιλή, Ν. Κορέα, Περού κ.ο.κ.). Ουδεμιά των αντισυμβληθεισών χωρών ήταν αρκούντως ισχυρή ώστε να δύναται να επεκταθεί στον τομέα των δημοσίων υπηρεσιών στο εσωτερικό της ΕΕ. Ο Καναδάς (της CETA) και οι ΗΠΑ (με την TTIP) είναι καταφανώς εντελώς διαφορετικές περιπτώσεις.

Όσον αφορά στην αποχέτευση υπάρχει (όπως ήδη ειπώθηκε) μια μόνο (γερμανική) επιφύλαξη σχετική με την επεξεργασία των αποβλήτων και ο γενικός όρος «Περί Δημοσίων Παροχών», όπου περιέχονται περιβαλλοντικά θέματα που περιέχουν και την διαχείριση των αποβλήτων. Το ερώτημα τι συμβαίνει όταν ένας γενικός όρος (αυτός ο «Περί Δημοσίων Παροχών») είναι αντίθετος σε έναν ειδικό (όπως στην περίπτωση ης ειδικής απελευθέρωσης στον τομέα των περιβαλλοντικών υπηρεσιών) μπορεί ν’ απαντηθεί εύκολα απ’ οποιονδήποτε στοιχειωδώς κατηρτισμένο σε νομικά θέματα: ο Ειδικός όρος υπερισχύει!

Η Γερμανική Ένωση Δημοσίων Επιχειρήσεων Ύδρευσης ανεκάλυψε ακόμη ένα κενό που μπορεί να επηρεάσει τις υπηρεσίες ύδρευσης και αποχέτευσης: πρόκειται για την ενσωμάτωση του όρου «Περί Δημοσίων Παροχών» στον Κατάλογο Αρνητικής προσέγγισης (βλ. παραπάνω).[5]

4. Μπορεί η CETA να δημιουργήσει προβλήματα σε απόπειρες επιστροφής των υπηρεσιών ύδρευσης-αποχέτευσης σε δημόσιο έλεγχο;

Η απάντηση είναι σαφώς «ΝΑΙ»! Τούτο βασίζεται στην επίδραση της Συνεργασίας σε Κανονιστικό Επίπεδο, στις διαδικασίες Αναστολής και στην διαιτησία μεταξύ Επενδυτών και Κρατών (πρώην ISDS, ήδη ICS).

Στην CETA, όπως και σε παρόμοιες εμπορικές συνθήκες, υπάρχει Μηχανισμός Συνεργασίας σε Κανονιστικό Επίπεδο, βάσει του οποίου επιβάλλεται συνεργασία στην ερμηνεία και στην διαμόρφωση των ισχυόντων και των μελλοντικών κανόνων (νόμων κ.ο.κ.) στο βαθμό που αυτοί επηρεάζουν το εμπόριο ή τις επενδύσεις. Η όποια υπερεθνική επιχείρηση προφανώς (θα) διάκειται αρνητικά στην ύπαρξη ή ψήφιση νόμου που (θα) θίγει τα συμφέροντά της. Εκτός του κινδύνου που διατρέχει ένα κράτος να συρθεί ενώπιον ενός Ιδιωτικού Δικαστηρίου Επενδύσεων (ISDS/ICS), ο Μηχανισμός Συνεργασίας μπορεί εύκολα ν’ αναστείλει επ’ αόριστον την ψήφιση νόμων που ενισχύουν ή και απλώς προστατεύουν το δημόσιο συμφέρον ή τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ας μην παραβλέπουμε επίσης την ενυπάρχουσα στον Μηχανισμό δυνατότητα αποδυνάμωσης μέχρι και κατάργησης των ισχυουσών, ωφελίμων για το κοινωνικό σύνολο, διατάξεων.

Υπό τέτοιου τύπου Εμπορικές Συνθήκες άπαξ και κάποιος τομέας «απελευθερώθηκε» (με την μη αναφορά του στο Παράρτημα II) δεν υπάρχει τρόπος ανατροπής του αποτελέσματος. Επιτρέπονται αλλαγές μόνο στον βαθμό που αυτές περαιτέρω απελευθερώνουν τον τομέα, πράγμα που έχει παρατηρηθεί σε Συνθήκες Ελευθέρου Εμπορίου όπως η NAFTA. Σημαντική εδώ υπάρχει η άρνηση του Ευρωκοινοβουλίου να αποδεχθεί τέτοιες πρακτικές στην Απόφασή του σχετικά με την TiSA[6].

Ίσως το πλέον ανησυχητικό στην CETA είναι η διαδικασία επίλυσης διαφορών επενδυτών-κρατών (ISDS). Δυνάμει αυτής υπερεθνικές επιχειρήσεις μπορούν να ενάγουν κράτη ενώπιον Ιδιωτικών Δικαστηρίων (Διαιτητών) στην περίπτωση που θεωρήσουν ότι οι προσδοκίες των για κέρδη ή οι εμπορικές πρακτικές των θίγονται από αλλαγές στην πολιτική ή την νομοθεσία. Η Διαδικασία αυτή δίνει στις επιχειρήσεις την δυνατότητα να προσβάλουν και ν’ ανατρέψουν την εθνική νομοθεσία αλλά και ν’ αναζητήσουν αποζημίωση ανερχομένη συνήθως σε πολλά εκατομμύρια Ευρώ. Αν και η διαδικασία διαφέρει κάπως αυτής της περιεχομένης στην TTIP (μετά την κατακραυγή που υπήρξε), τ’ αποτελέσματά της παραμένουν ως επί το πλείστον τα ίδια. [7].

Περιπτώσεις, όπως αυτή της Αργεντινής (κατωτέρω υπό 5) κατέδειξαν πως όταν μια δημόσια αρχή αποπειράται, ακόμη και κατόπιν παραβάσεων της σύμβασης από την άλλη πλευρά,  ν’ αναλάβει εκ νέου μιαν επιχείρηση ύδρευσης, ο ιδιώτης μπορεί, καταφεύγοντας σε Διαιτησία, ν’ αποκομίσει μιαν σημαντική αποζημίωση.

5. Υπάρχουν υποθέσεις Επίλυσης Διαφορών που σχετίζονται με το νερό και την διαχείρισή του;

Έχουν υπάρξει αρκετές περιπτώσεις όπου δημόσιες αρχές σύρθηκαν σε ιδιωτική διαιτησία κατόπιν διαφορών με ιδιωτικές επιχειρήσεις ύδρευσης.

Πρώτο παράδειγμα είναι η Αργεντική, η οποία έχασε σε τρεις υποθέσεις εναντίον διεθνών επενδυτών, όταν επεχείρησε ν’ ανακτήσει επιχειρήσεις ύδρευσης. Καταδικάσθηκε να καταβάλει $105 εκ. στην Vivendi (ήδη Veolia) όταν κατήγγειλε την σύμβαση ύδρευσης στην επαρχία Tucumán μετά την αύξηση των τιμών προς 104% με ταυτόχρονη άρνηση επένδυσης στο δίκτυο πράγμα που οδήγησε σε χειροτέρευση της ποιότητας του νερού [8]. Η Αργεντινή επίσης έχασε σε διαιτησία κατά της Azurix (θυγατρικής της Enron) και αναγκάσθηκε να πληρώσει $165 εκ. όταν την διαχείριση της ύδρευσης και αποχέτευσης στην επαρχία Buenos Aires ανέλαβε μια Συνεργατική Εργαζομένων μετά την αποχώρηση της εταιρίας [9]. Η τρίτη χαμένη διαιτησία της Αργεντινής ήταν κατά των Suez, AGBAR και Vivendi, όταν η πόλη του Buenos Aires απεφάσισε να επαναδημοτικοποιήσει την επιχείρηση ύδρευσης λόγω προβλημάτων στην ποιότητα, ελλείψεων στην διαχείριση των αποβλήτων και υψηλών τιμών [10].

Αλλού μια απλή διαφωνία ως προς το ύψος των χρεώσεων ήρκεσε ώστε η Tallinna Vesi (ιδιωτική επιχείρηση που διαχειρίζεται την ύδρευση στο Tallin (Εσθονία), να ενάγει την εσθονική κυβέρνηση βάσει μιας διμερούς επενδυτικής συμφωνίας. Η Tallina Vesi είναι θυγατρική της United Utilities, βρετανικής εταιρίας με έδρα στην Ολλανδία. a UK company registered in the Netherlands. Χρησιμοποιούν την  Διμερή Επενδυτική Συνθήκη μεταξύ Ολλανδίας-Εσθονίας ισχυριζόμενοι παράβασή της από πλευράς εσθονικής κυβέρνησης, η οποία δεν επιτρέπει αύξηση των χρεώσεων και αναζητούν €90 εκ. ως αναμενόμενα κέρδη για όλη την διάρκεια της σύμβασης [11].

6. Μπορεί η CETA ν’ αποδειχθεί προβληματική για τις λειτουργούσες δημόσιες επιχειρήσεις ύδρευσης;

Η Stadtwerke Karlsruhe, επιχείρηση της οποίας τον έλεγχο έχει ο Δήμος Καρλσρούης, θεωρεί πως ναι! [12].

Σύμφωνα προς την ανάλυσή της τα δικαιώματα στο νερό, κατά την CETA, θεωρούνται επενδύσεις, ως τέτοιες δε υπόκεινται στην προστασία επενδύσεων της Συνθήκης, βάσει της οποίας εξωεθνικές επιχειρήσεις απολαμβάνουν περισσότερα τέτοια απ’ όσα οι τοπικές-εθνικές (όπως αυτή). Το πρόβλημα θα μπορούσε να εμφανισθεί με την μορφή διεκδίκησης από τους ξένους μιας πηγής την οποία ήδη διαχειρίζεται τοπική επιχείρηση (τούτο θεωρείται ιδιαιτέρως πιθανό). Άλλο πρόβλημα θα μπορούσε να δημιουργηθεί σε ζώνες προστασίας αν ο οποιοσδήποτε επενδυτής θεωρήσει ότι η επένδυσή του περιλαμβάνεται σε μια τέτοια. Τέλος προβλήματα παρουσιάζονται στην υποχρέωση των δημοσίων και δημοτικών επιχειρήσεων να εφαρμόζουν τις διατάξεις της ΕΕ σε θέματα προμηθειών, θέτοντάς τις έτσι σε θέση μειονεκτική έναντι των ιδιωτών, οι οποίοι, ούτως ή άλλως, τυγχάνουν και ειδικής προστασίας.

Η Ομοσπονδία Γερμανικών Δημοσίων Επιχειρήσεων Ύδρευσης προχώρησε παραπέρα [13]. Σύμφωνα προς την δική της ανάλυση οι επιφυλάξεις που διετύπωσε η ΕΕ σχετικά με την «Άντληση, Επεξεργασία και Διανομή Ύδατος» δεν περιλαμβάνει όλες τις δραστηριότητες, πολλώ δε μάλλον όσες είναι δυνατόν να εμφανισθούν στο μέλλον. Λόγω της αρνητικής προσέγγισης που ισχύει στην CETA δεν προστατεύεται η δυνατότητα δημοσίων και δημοτικών επιχειρήσεων να εφαρμόσουν καινοτόμες πρακτικές όπως η αύξηση της ενεργειακής αυτάρκειας ή η ανάκτηση υλικών από απόβλητα. Ήδη ο γερμανικός Νόμος περιλαμβάνει σχετικές διατάξεις υπό την CETA, όμως, οι δημόσιες επιχειρήσεις ύδρευσης θα πρέπει για τέτοιες δραστηριότητες να στραφούν στην ελεύθερη αγορά και σε ξένους επενδυτές.

Η Ομοσπονδία επίσης παραπονείται επειδή η ευρωπαϊκή νομοθεσία και αυτή των κρατών-μελών της ΕΕ δεν περιελήφθη στο Παράρτημα I, πράγμα το οποίο σημαίνει πως οι σημερινές πρακτικές μπορούν εύκολα να βρεθούν υπό αμφισβήτηση. Φοβούνται επίσης ότι οι διατάξεις για τις δημόσιες προμήθειες θα περιορίσουν την δυνατότητα των (δημοσίων και δημοτικών) επιχειρήσεων να συνεργασθούν με άλλες όμοιες χωρίς απαραιτήτως να τις ανταγωνίζονται. Η μη ενσωμάτωση στην CETA της Αρχής Προφύλαξης, που αποτελεί ουσιώδες στοιχείο της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, σε συνδυασμό με την διαδικασία συνεργασίας που μπορεί να επηρεάσει τις αποφάσεις των εθνικών κοινοβουλίων, δημιουργεί κινδύνους που μπορούν να πλήξουν την δημόσια υγεία, το περιβάλλον και φυσικά τις πηγές του νερού.

7. Οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις νερού είναι ευρωπαϊκές. Αυτό δεν κάνει το πρόβλημα μάλλον καναδικό παρά δικό μας;

Ναι, φυσικά θα υπάρξει πρόβλημα για τις καναδικές δημόσιες επιχειρήσεις ύδρευσης. Τόσο όμως οι ευρωπαϊκές όσο και οι καναδικές ιδιωτικές επιχειρήσεις είναι θυγατρικές ή συγγενείς προς τις ίδιες μεγάλες υπερεθνικές όπως η Veolia, η Nestlé, η Suez και η Coca-Cola). Η CETA (όπως και η TTIP) παρέχουν σ’ αυτές τις υπερεθνικές μοναδικές ευκαιρίες ν’ αποκτήσουν πρόσβαση σε επιχειρήσεις ύδρευσης και σχετιζόμενες με αυτήν: αυτοί που έχουν μόνο να χάσουν είναι οι χρήστες τέτοιων υπηρεσιών και στις δυο πλευρές του Ατλαντικού.

Η CETA παρέχει ειδικά προνόμια σε μη ευρωπαϊκές επιχειρήσεις και επενδυτές, αλλ’ όχι μόνο απ’ τον Καναδά. Απλώς αναλογισθείτε πως από τις 51.495 λειτουργούσες σε κράτη-μέλη της ΕΕ θυγατρικές αμερικανικών επιχειρήσεων οι 41.811 ανήκουν σε τέτοιες που διαθέτουν επίσης θυγατρικές στον Καναδά [14]. Οποιαδήποτε από αυτές μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να στηρίξει υπόθεση ενώπιον του ιδιωτικού διαιτητικού δικαστηρίου ICS. Το ίδιο μπορούν να πράξουν και ευρωπαϊκές επιχειρήσεις που έχουν θυγατρικές στις ΗΠΑ ή στον Καναδά.

Σαφές παράδειγμα του πως το ISDS/ICS λειτουργεί πέραν των εθνικών εννόμων τάξεων είναι το προαναφερθέν για την Εσθονία, όπου μια βρετανική εταιρία χρησιμοποίησε την ολλανδική θυγατρική της για να προχωρήσει σε διαιτησία βάσει της διμερούς συμφωνίας Ολλανδίας-Εσθονίας.

8. Μπορεί η CETA να επηρεάσει το νερό ως φυσικό αγαθό ή τις χρήσεις του στην γεωργία ή την βιομηχανία;

Υπάρχει ο φόβος ότι μέσω της CETA θα διευκολυνθεί η ιδιωτικοποίηση των υδατικών πηγών και η εμπορευματοποίηση του νερού.

Υπάρχει το άρθρο 1.9: «Όπου ένα των μερών επιτρέπει την εμπορική χρήση μιας συγκεκριμένης πηγής πρέπει να το πράττει βάσει των όρων της Συνθήκης». Δεν είναι ξεκάθαρο (νομικά) τι σημαίνει « εμπορική χρήση» ούτε «συγκεκριμένη πηγή». Σε συνδυασμό με τον ορισμό της «Επένδυσης» (CETA σ.39), ο οποίος παρουσιάζεται μάλλον ευρύς αφού «Μορφές επενδύσεων μπορούν να είναι … προσδοκίες προερχόμενες από … παραχωρήσεις γενόμενες βάσει νόμου ή δυνάμει συμφωνίας … συμπεριλαμβάνουν την αναζήτηση, εξόρυξη ή εκμετάλλευση φυσικών αγαθών», είναι ιδιαίτερα δύσκολο να προβλεφθεί ακριβώς το τι και πως θα γίνει, δεδομένο όμως είναι πως το νερό μπορεί να υπαχθεί στις διατάξεις περί εμπορίου και επενδύσεων της Συνθήκης. Περαιτέρω οι ειδικοί κανόνες προστασίας («ορθή και ίση αντιμετώπιση» και «έμμεση απαλλοτρίωση») των ξένων επενδυτών, σαφώς θα παίξουν σημαντικό ρόλο στον τρόπο που οι αρχές (θα) παραχωρούν δικαιώματα σε πηγές, περιορίζοντας παράλληλα την δυνατότητα ανάκτησης αυτών (των δικαιωμάτων) παρά μόνο με πολύ δύσκολο και δαπανηρό τρόπο. Εμμέσως αυτό σαφώς επιτρέπει την νόμιμη αρπαγή πηγών και δικαιωμάτων στο νερό. Η προστασία των επενδυτών σε παρόμοιες συνθήκες (NAFTA, Energy Charta) όπου υπήρξαν διαφορές μεταξύ αυτών και των κρατών πάντα οδήγησε σε λύση υπέρ της εναγούσης ιδιωτικής επιχείρησης [15]. Η CETA δεν περιλαμβάνει κανόνες ορθής προστασίας των δικαιωμάτων στο νερό (ως τέτοια νοούνται η δυνατότητα ανάληψης, εξαγωγής, εκτροπής ή χρήσης) όπου υπάρχει εμπορική χρήση. Η παράλειψη τέτοιων μπορεί αν επηρεάσει σημαντικά την γεωργία και αρκετές βιομηχανίες. Θεωρούμε, λοιπόν, ότι ο μόνος τρόπος ανάγνωσης του αρ. 1.9 είναι ως ενός επί πλέον εργαλείου εμπορευματοποίησης του νερού.

Δεν είναι η πρώτη φορά που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προσπαθεί να εισάγει μηχανισμούς αγοράς στα θέματα του νερού [16]. Εδώ και πολλά χρόνια ο τρόπος τιμολόγησης αποτελεί ένα μόνο από τα μέσα που χρησιμοποιούνται για την εμπορευματοποίησή του. Η ιδέα ότι δικαιώματα στο νερό μπορούν ν’ αποτελέσουν αντικείμενο εμπορίας με στόχο την αποτελεσματικώτερη απόδοση του πόρου είναι ένα νεοφιλελεύθερο mantra, το οποίο, δυστυχώς, υιοθετούν θεσμοί και στην Ευρώπη [17]: ας χρησιμοποιήσουμε τουλάχιστον την εμπειρία της Ισπανίας, της Αυστραλίας ή της Καλιφόρνιας.

Η παραχώρηση δικαιωμάτων στο νερό αποτελεί, σήμερα, αρμοδιότητα των κρατών-μελών. Χρησιμοποιούνται, φυσικά, διάφορα κριτήρια, όχι όμως τέτοια εξαρτώμενα απ’ τις συναλλαγές ή τις επενδύσεις, σε αντίθεση με αυτά που προωθούνται δια εμπορικών Συνθηκών όπως η CETA. Αν τα δικαιώματα στο νερό καταστούν εμπόρευμα ή και εμπορεύσιμα τότε αρχίζουν αμέσως να έχουν εφαρμογή οι κανόνες που τίθενται από την CETA. Έτσι, ακόμη κι αν το κράτος διατηρεί την κυριότητα και έχει κάποιο λέγειν στον τρόπο διανομής, αυτά θα μπορούν να μεταβιβάζονται οπουδήποτε ενώ ο ρόλος της πολιτείας θα περιορισθεί σ’ αυτόν μιας «ρυθμιστικής αρχής».

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: ο όρος «παραχώρηση» στην ΕΕ αναφέρεται στην παραχώρηση υπηρεσιών όπως π.χ. η ύδρευση. Τα δικαιώματα στο νερό δεν ταυτίζονται πάντα με τις παραχωρήσεις και αφορούν στις υδατικές πηγές ασχέτως του αν αυτές χρησιμοποιούνται για δημόσιο, εμπορικό, μη κερδοσκοπικό ή όποιον άλλο σκοπό.

——-

[1] European Commission, 2015. Transatlantic Trade and Investment Partnership. Services and Investment Offer of the European Union

[2] Krajewski, Markus, 2016. Model Clauses for the Exclusion of Public Services from Trade and Investment Agreements

[3] Directive 2014/23/EU of the European Parliament and of the Council of 26 February 2014 on the award of concession contracts

[4] Krajewski, ο.π.

[5] Allianz der öffentlichen Wasserwirtschaft e.V., 2016. Wasserwirtschaft im Sog des Freihandels – CETA

[6] European Parliament resolution of 3 February 2016 containing the European Parliament’s recommendations to the Commission on the negotiations for the Trade in Services Agreement (TiSA)

[7] Διαφόρων συγγραφέων, 2016. The Zombie ISDS

[8] Environmental Justice Atlas  Διαφόρων συγγραφέων, 2007. CIADI: Fallo contra el pueblo de Tucumán

[9] Water Remunicipalisation Tracker

[10] Water Remunicipalisation Tracker

[11] International Centre for Settlement of Investment Disputes Kishimoto, S., 2015. Trade Agreements and investor protection: A global threat to public water. In Kishimoto, Lobita et Petitjean, 2015. Our Public Water Future. The Global Experience with Remunicipalisation

[12] Stadtwerke Karlsruhe, 2016. How water supply in Germany would be affected by the EU free trade and investment agreements CETA, TTIP, TiSA

[13] Allianz der öffentlichen Wasserwirtschaft (AöW), 2016. Wasserwirtschaft im Sog des Freihandels – CETA (γερμανικά). Μετάφραση στα γαλλικά: La gestion des ressources en eau dans le sillage du libre échange – CETA

[14] Public Citizen. Tens of Thousands of U.S. Firms Would Obtain New Powers to Launch Investor-State Attacks Against European Policies via CETA and TTIP

[15] Stadtwerke Karlsruhe, 2016, op. cit.

[16] European Water Movement, 2012. Commission’s Blueprint Puts Water and Nature Up For Sale

[17] See for example the seminar Water Market Scenarios for Europe: A response to Water

European Citizens’ Initiative – Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών