Οι προτάσεις της επιτροπής που συστάθηκε για τη συγγραφή της συνταγματικής τροπολογίας εγκρίθηκαν με 65 ψήφους ενώ οι 25 υπόλοιπες ψήφοι ήταν από μέλη που είτε απείχαν είτε δεν ήταν παρόντα. Έτσι η πρόταση συγκέντρωσε τα δύο τρίτα που ήταν απαραίτητα για να αρχίσει η διαδικασία της ένταξης του δικαιώματος στο νερό στο σύνταγμα.

Το κείμενο που προτάθηκε από την Επιτροπή και εγκρίθηκε την Τρίτη 12 Ιουλίου 2016 δηλώνει ότι το πόσιμο νερό «δεν θα έπρεπε να θεωρείται εμπορεύσιμο αγαθό» και ορίζει την παροχή πόσιμου νερού ως «μη κερδοσκοπική δημόσια υπηρεσία».

Αυτή η λεκτική επιλογή θα πρέπει να προστατεύσει τις υπηρεσίες ύδρευσης από οποιαδήποτε προσπάθεια φιλελευθεροποίησης υποκινούμενη από την Κομισιόν. Αυτό καθιστά μια μεγάλη επιτυχία των συνδικάτων και των ΜΚΟ που έχουν κάνει τις εκστρατείες στην Σλοβενία αλλά και σε όλη την Ευρώπη για την αναγνώριση του νερού σαν ανθρώπινο δικαίωμα που πρέπει να προστατευτεί από την ιδιωτικοποίηση.

Η εκστρατεία του Right2Water, που άρχισε από την EPSU, ήταν η πρώτη πετυχημένη Πρωτοβουλία Ευρωπαίων Πολιτών το 2013, όταν συγκέντρωσε και υπέβαλε 1,9 εκατομμύριο υπογραφές υπέρ του εγγυημένου νερού και αποχέτευσης σε όλη την Ευρώπη και κατά την φιλελευθεροποίηση των υπηρεσιών ύδρευσης. Οι Σλοβένοι ξεπέρασαν αναλογικά τον αριθμό των υπογραφών κατά πολύ. Αυτή η ευρεία υποστήριξη για το δικαίωμα στο νερό στη Σλοβενία τώρα απέδωσε καρπούς με την έναρξη της διαδικασίας κατοχύρωσης του δικαιώματος στο νερό στο εθνικό σύνταγμα.

Τρίτη 12 Φεβρουαρίου 2013 00:58 Inter Press Service (IPS)

ΟΗΕ 11 Φεβρουαρίου: Τα Ηνωμένα Έθνη ετοιμάζονται να χαρακτηρίσουν το 2013 Έτος Παγκόσμιας Συνεργασίας για το Νερό (ΙYWC) ενώ αυξάνονται οι πιθανότητες συγκρούσεων για τον έλεγχο των ολοένα μειουμένων υδατικών αποθεμάτων.

Η Maude Barlow, Πρόεδρος του Καναδικού Συμβουλίου και σύμβουλος (σε υδατικά θέματα) κατά την διετία 2008-9 του προέδρου της Συνέλευσης του ΟΗΕ, προειδοποιεί πως το πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το νερό κινδυνεύει να γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης μεγάλων επιχειρήσεων και διεθνών ομίλων που ενδιαφέρονται για τον έλεγχο των υδατικών πόρων.

Η Barlow δήλωσε στο IPS πως: « Δεν χρειαζομαστε ο ΟΗΕ να προάγει τη συμμετοχή των ιδιωτών υπό την αμφίεση μεγαλύτερης συνεργασίας σε θέματα νερού όταν αυτοί οι ίδιοι, χρησιμοποιώντας την οικονομική ισχύ τους, μπαίνουν επιθετικά στις κοινωνίες κερδοσκοπώντας από τη βασική μας ανάγκη για νερό και υγιεινή».

Στην περίοδο που διανύουμε κατά την οποία, λόγω της οικονομικής κρίσης, παρουσιάζονται ελλείψεις σε διάφορα βασικά αγαθά «Τα Ηνωμένα Έθνη πρέπει να πιέσουν τις κυβερνήσεις να παράσχουν στους πολίτες τουλάχιστον τα βασικά για την επιβίωσή τους αντί να παραδίδουν τον έλεγχο υπηρεσιών του δημοσίου τομέα σε υπερεθνικά οικονομικά συμφέροντα».

Την περασμένη Δευτέρα η UNESCO, ναυαρχίδα του ΟΗΕ σε διεθνή προγράμματα αρωγής, ξεκίνησε σε ειδική τελετή στο Παρίσι το πρόγραμμα ΙYWC, ενώ στη Νέα Υόρκη ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Ban Ki-moon, αφού ανέφερε πως τουλάχιστον το 1/3 των κατοίκων του πλανήτη ζουν σε χώρες με περιορισμένους υδατικούς πόρους, προειδοποίησε για τους κινδύνους που δημιουργούνται τόσο από την αύξηση του πληθυσμού όσο και από την κλιματική αλλαγή.

«Οι αγρότες ανταγωνίζονται τους κτηνοτρόφους, η γεωργία την βιομηχανία, οι πόλεις την ύπαιθρο» είπε ο Ban. «Απαιτείται συνεργασία προς το κοινό καλό, τόσο τώρα όσο και στο μέλλον. Ας χρησιμοποιήσουμε προηγμένες τεχνολογίες και εφαρμοσμένες αποτελεσματικές πρακτικές για να πετύχουμε όσο το δυνατόν καλύτερο αποτέλεσμα»

Η Ημέρα του Νερού, 22 Μαρτίου 2013, θ’ αφιερωθεί στην συνεργασία για το νερό.

Η Βarlow, μια εκ των ιδρυτών του Blue Planet Project, δήλωσε στο IPS πως μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι ασχολούμενοι με υδατικά θέματα επηρεάζουν την πλειοψηφία των φορέων που έχουν δημιουργηθεί στον ΟΗΕ. Η πρωτοβουλία CEO Water Mandate (που ιδρύθηκε από τον ΟΗΕ το 2007 με σκοπό την συνεργασία του δημοσίου με τον ιδιωτικό τομέα για την παροχή αρωγής σε επιχειρήσεις που ασχολούνται με μεθόδους διαχείρισης και συντήρησης των υδατικών πόρων), τοποθέτησε επιχειρήσεις όπως η Nestle, η Coca Cola, η Suez και η Veolia σε θέσεις ευθύνης για την πολιτική των υδάτων, πράγμα που αποτελεί χαρακτηριστική περίπτωση σύγκρουσης συμφερόντων. «Οι ιδιωτικές επιχειρήσεις με μόνο σκοπό το κέρδος, δεν πρόκειται ν’ ασχοληθούν με το δημόσιο συμφέρον, αν αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μείωση των κερδών τους» είπε. Και πρόσθεσε πως «ακόμη και η Στατιστική Υπηρεσία Παγκοσμίων Υδάτων ήδη χρησιμοποιεί ως συμβούλους παράγοντες εταιριών με αντικείμενο τις επιχειρήσεις, το εμπόριο, τη χρηματοδότηση και τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα».

Ο Tom Slaymaker, Βασικός Αναλυτής της WaterAid στο Λονδίνο, δήλωσε στο IPS πως ο ΟΗΕ ανεγνώρισε το 2010 το δικαίωμα των ανθρώπων στο νερό και στην υγιεινή. «Σήμερα όμως πάνω από 780 εκ κατοίκων του πλανήτη στερούνται πρόσβασης στο νερό και πάνω από 2,5 δις σε βασικές υπηρεσίες υγιεινής. Το 2013, ως Έτος Παγκόσμιας Συνεργασίας για το Νερό, θα έπρεπε να κάνει τον ΟΗΕ ν’ αναλογισθεί γιατί δεν έχουν όλοι στον πλανήτη πρόσβαση σε νερό.» Ο Slaymaker δήλωσε πως πρέπει ν’ αναζητήσουμε τρόπους δια των οποίων οι πολιτικές ηγεσίες θα συνεργασθούν ώστε να επιταχυνθούν οι διαδικασίες για την καθολική πρόσβαση σε νερό, με βάση τις κατευθυντήριες οδηγίες που έχουν δοθεί από τον ΟΗΕ για την μετά το 2015 περίοδο.

Σύμφωνα με τον ΟΗΕ σκοπός του Έτους Παγκόσμιας Συνεργασίας για το Νερό είναι τόσο η ενδυνάμωση των συνεργασιών όσο και η αναζήτηση λύσεων σε θέματα διαχείρισης του νερού εν όψει της αύξησης της ζήτησής του.

Με δεδομένο πως η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ έχει αναγνωρίσει το ανθρώπινο δικαίωμα για πρόσβαση σε νερό και υπηρεσίες υγιεινής, αρκετά κράτη, όπως το Μεξικό, η Κένυα, η Βολιβία, η Ρουάντα, η Αιθιοπία, ο Ισημερινός, το Ελ Σαλβαδόρ, η Ολλανδία, η Δομινικανή Δημοκρατία, το Βέλγιο, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία, είτε θέσπισαν νόμους αναγνωρίζοντας το δικαίωμα αυτό είτε διαμόρφωσαν τα Συντάγματα τους ανάλογα.

Προσφάτως το Βατικανό επίσης αναγνώρισε το ανθρώπινο δικαίωμα στο νερό προσθέτοντας πως «το νερό δεν είναι ένα προϊόν προς διάθεση με σκοπό το κέρδος αλλά ένα δημόσιο αγαθό που ανήκει σε όλους».

Τον περασμένο Ιούνιο τα 193 κράτη-μέλη του ΟΗΕ υπέγραψαν την Διακήρυξη Rio+20 στην οποία περιλαμβάνεται η αναγνώριση ως παγκοσμίου του ανθρωπίνου δικαιώματος στο νερό και στην υγιεινή.

Αναφερομένη ειδικά στον ιδιωτικό τομέα η Barlow δήλωσε στο IPS πως διάφοροι διεθνείς όμιλοι έχουν εκδηλώσει υποστήριξη στο Έτος Παγκόσμιας Συνεργασίας για το Νερό. Μεταξύ αυτών είναι η Aguas de Barcelona, επιχείρηση ύδρευσης γύρω απ’ την οποία γίνεται έντονος διάλογος για τον έλεγχο του πόσιμου νερού στην Ισπανία. “Το ίδιο συμβαίνει και με επιχειρήσεις που αντέδρασαν στον ισχυρισμό μας πως το νερό πρέπει να παραμείνει ελεύθερο: αυτές προσπαθούν να προωθήσουν μιαν εικόνα φροντίδας και προσφοράς”. και αναφέρει τις δηλώσεις της Nestle που λέει ότι ” το 1,5% των παγκοσμίων υδάτων πρέπει να διατίθεται στους φτωχούς και το υπόλοιπο να είναι εμπορεύσιμο στην ελεύθερη αγορά. “Αν δεν το εμποδίσουμε αυτό”, λέει, “αν η πρόταση της Nestle γίνει δεκτή τότε δεν θ’ αργήσει η ημέρα που ένα καρτέλ νερού, όμοιο προς αυτό του πετρελαίου, θα μπορεί ν’ αποφασίζει, στην πράξη χωρίς περιορισμούς, για τη ζωή ή τον θάνατό μας, για το ποιος θα έχει και ποιος δεν θα έχει νερό”

«Τουλάχιστον, όμως,» συνεχίζει, «έχουμε το δικαίωμα ν’ απαγορεύσουμε την χρησιμοποίηση του νερού προς ατομικό όφελος ενώ κάποιοι πεθαίνουν αδυνατώντας να πληρώσουν γι’ αυτό. Με τον καιρό» ελπίζει, «θ’ αναγνωρισθεί επίσημα το νερό ως συλλογική κληρονομιά και ως δημόσιο αγαθό που θ’ ανήκει σε όλους μας».

UN GA10967

Ψήφισμα που εγκρίθηκε από τη Γενική Συνέλευση [χωρίς αναφορά σε μια Κεντρική Επιτροπή Α/ 64/L. 63/Rev. 1 και Add.1)] 64/292.

Το ανθρώπινο δικαίωμα στο νερό και την αποχέτευση

Η Γενική Συνέλευση, υπενθυμίζοντας τα ψηφίσματα 54/175 της 17ης Δεκεμβρίου 1999 σχετικά με το δικαίωμα στην ανάπτυξη, την 55/196 της 20ης Δεκεμβρίου 2000, κατά την οποία ανακύρηξε το 2003 Διεθνές Έτος του γλυκού νερού, την 58/217 της 23ης Δεκεμβρίου 2003, με την οποία ανακήρυξε την διεθνή δεκαετία για δράση, “Νερό για τη Ζωή”, 2005-2015, την 59/228 της 22ης Δεκεμβρίου 2004, την 61/192 της 20ης Δεκεμβρίου 2006, με την οποία ανακήρυξε το 2008 Διεθνές Έτος Υγειονομίας, και την 64/198 της 21ης Δεκεμβρίου 2009 σχετικά με την ενδιάμεση συνοπτική αναθεώρηση της εφαρμογής της Διεθνούς Δεκαετίας για την ανάληψη δράσης, “Νερό για τη Ζωή”, Ατζέντα 21 Ιουνίου 1992,1 την Habitat Agenda του 1996,· 2 το σχέδιο δρασης Mar del Plata του 1977 που υιοθετήθηκε από τη διάσκεψη για το νερό των Ηνωμένων Εθνών 3 και τη Διακήρυξη του Ρίο για το περιβάλλον και την ανάπτυξη του Ιουνίου 1992,4

Υπενθυμίζοντας επίσης την Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, 5 το Διεθνές Σύμφωνο για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτιστικά Δικαιώματα, 6 το Διεθνές Σύμφωνο για τα Αστικά και Πολιτικά Δικαιώματα, 6 την Διεθνή Σύμβαση για την εξάλειψη όλων των μορφών φυλετικών διακρίσεων, 7 της σύμβασης για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών, 8 τη σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού, 9 τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες10 και τη Σύμβαση της Γενεύης σχετικά με την προστασία των αμάχων σε καιρό πολέμου, της 12ης Αυγούστου 1949,11

Υπενθυμίζοντας, εξάλλου όλα τα προηγούμενα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα και την πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό και εγκαταστάσεις υγιεινής,  μεταξύ άλλων των ψηφισμάτων του Συμβουλίου 7/22 της 28ης Μαρτίου 200812 και 12/8 της 1 ης οκτωβρίου 2009,13 που σχετίζονται με το ανθρώπινο δικαίωμα σε ασφαλή και καθαρό πόσιμο νερό και εγκαταστάσεις υγιεινής, γενικό σχόλιο ν.15 (2002) της Επιτροπής για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτιστικά Δικαιώματα, για το δικαίωμα στο νερό (άρθρα 11 και 12 του Διεθνούς Συμφώνου για τα οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτιστικά Δικαιώματα) 14 και την έκθεση της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα σχετικά με το πεδίο εφαρμογής και το περιεχόμενο των σχετικών υποχρεώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων που σχετίζονται με ισότιμη πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό και αποχέτευση σύμφωνα με τους διεθνείς οργανισμούς ανθρωπίνων δικαιωμάτων, 15 καθώς και την έκθεση του ανεξάρτητου εμπειρογνώμονα σχετικά με το ζήτημα των υποχρεώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων που σχετίζονται με την πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό και αποχέτευση, 16

Ανησυχεί βαθύτατα για το γεγονός ότι περίπου 884 εκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό και ότι περισσότερα από 2,6 δισεκατομμύρια δεν έχουν πρόσβαση σε βασικές εγκαταστάσεις υγιεινής, και εκφράζοντας την ανησυχία της για το γεγονός ότι περίπου 1,5 εκατομμύρια παιδιά κάτω των 5 ετών πεθαίνουν και 443 εκατομμυρίων σχολικών ημερών χάνονται κάθε χρόνο εξαιτίας ασθενειών που σχετίζονται με την έλλειψη καθαρού νερού και αποχέτευσης,

Αναγνωρίζοντας τη σημασία της ισότιμης πρόσβασης σε ασφαλές και καθαρό πόσιμο νερό και αποχέτευση ως αναπόσπαστο στοιχείο της υλοποίησης όλων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, επιβεβαιώνοντας την ευθύνη των Κρατών για την προώθηση και προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, το οποίο είναι οικουμενικά, αδιαίρετα, αλληλεξαρτώμενα και αλληλένδετα, και θα πρέπει να αντιμετωπιστούν σε παγκόσμιο επίπεδο, με δίκαιο και ισότιμο τρόπο, με τους ίδιους όρους και με την ίδια έμφαση, λαμβάνοντας υπόψη τη δέσμευση που αναλήφθηκε από τη διεθνή κοινότητα για την πλήρη επίτευξη των Αναπτυξιακών Στόχων της Χιλιετίας, και τονίζοντας ότι, στο πλαίσιο αυτό, η αποφασιστικότητα των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων, όπως εκφράζεται στη Δήλωση για τη Χιλιετηρίδα των Ηνωμένων Εθνών, 17 να μειωθεί κατά το ήμισυ, ως το 2015, το ποσοστό των ατόμων που δεν είναι σε θέση να εξεύρουν ή να αντέξουν οικονομικά ασφαλές πόσιμο νερό, όπως συμφωνήθηκε στο Σχέδιο Εφαρμογής της Παγκόσμιας Διάσκεψης Κορυφής για την Αειφόρο Ανάπτυξη ( “Γιοχάνεσμπουργκ Σχέδιο Εφαρμογής” ), 18 να μειωθεί κατά το ήμισυ ο αριθμός των ανθρώπων που δεν έχουν πρόσβαση σε βασικές εγκαταστάσεις υγιεινής,

1. Αναγνωρίζει το δικαίωμα σε ασφαλές και καθαρό πόσιμο νερό και αποχέτευση ως ανθρώπινο δικαίωμα, το οποίο είναι απαραίτητο για την πλήρη απόλαυση της ζωής και όλων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων

2. Καλεί τα κράτη μέλη και τους διεθνείς οργανισμούς να παράσχουν χρηματοδοτικούς πόρους, ανάπτυξη ικανότητας και  μεταφορά τεχνολογίας, μέσω διεθνούς βοήθειας και συνεργασίας, ειδικότερα στις αναπτυσσόμενες χώρες, προκειμένου να ενταθούν οι προσπάθειες για να παρέχουν ασφαλές, καθαρό, προσπελάσιμο και οικονομικά προσιτό πόσιμο νερό και αποχέτευση για όλους

3. Εκφράζει την ικανοποίησή του για την απόφαση του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων να ζητήσει από την ανεξάρτητη εμπειρογνώμονα για τις υποχρεώσεις σχετικα με τα ανθρώπινα δικαιώματα που συνδέονται με την πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό και αποχέτευση να υποβάλλει ετήσια έκθεση προς τη Γενική Συνέλευση,13 και την ενθαρρύνει να συνεχίσει να εργάζεται σε όλες τις πτυχές της εντολής που έχει λάβει και, σε διαβούλευση με όλες τις σχετικές υπηρεσίες των Ηνωμένων Εθνών, τους πόρους και τα προγράμματά του, προκειμένου να περιλάβει στην έκθεσή της προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, κατά την εξηκοστή έκτη συνεδρίαση, τις κυριότερες προκλήσεις που συνδέονται με την υλοποίηση του ανθρώπινου δικαιώματος σε ασφαλές και καθαρό πόσιμο νερό και εγκαταστάσεις υγιεινής και τις συνέπειές τους για την επίτευξη των Αναπτυξιακών Στόχων της Χιλιετίας.

108η Συνεδρίαση Ολομέλειας 28 Ιουλίου 2010

_______________

1 Report of the United Nations Conference on Environment and Development, Rio de Janeiro, 3–14 June 1992, vol. I, Resolutions Adopted by the Conference (United Nations publication, Sales No. E.93.I.8 and corrigendum), resolution 1, annex II. 2 Report of the United Nations Conference on Human Settlements (Habitat II), Istanbul, 3–14 June 1996 (United Nations publication, Sales No. E.97.IV.6), chap. I, resolution 1, annex II. 3 Report of the United Nations Water Conference, Mar del Plata, 14–25 March 1977 (United Nations publication, Sales No. E.77.II.A.12), chap. I. 4 Report of the United Nations Conference on Environment and Development, Rio de Janeiro, 3–14 June 1992, vol. I, Resolutions Adopted by the Conference (United Nations publication, Sales No. E.93.I.8 and corrigendum), resolution 1, annex I. 5 Resolution 217 A (III). 6 See resolution 2200 A (XXI), annex. 7 United Nations, Treaty Series, vol. 660, No. 9464. 8 Ibid., vol. 1249, No. 20378. 9 Ibid., vol. 1577, No. 27531. A/RES/64/292 10 Resolution 61/106, annex I. 11 United Nations, Treaty Series, vol. 75, No. 973. 12 See Official Records of the General Assembly, Sixty-third Session, Supplement No. 53 (A/63/53), chap. II. 13 See A/HRC/12/50 and Corr.1, part one, chap. I. 14 See Official Records of the Economic and Social Council, 2003, Supplement No. 2 (E/2003/22), annex IV. 15 A/HRC/6/3. 16 A/HRC/12/24. 17 See resolution 55/2. 18 See Report of the World Summit on Sustainable Development, Johannesburg, South Africa, 26 August–4 September 2002 (United Nations publication, Sales No. E.03.II.A.1 and corrigendum), chap. I, resolution 2, annex. A/RES/64/292